Макьалайин шилнаъди
Узу Хив гъулаъ яшамиш шули гизаф йисар вуйиз. Йиз уьмриъ гизаф уж’валин ва саспи вахтари харживалин ляхнарра гъяркъюнзуз. Амма халкь бадали гъизигу зегьмет – ккиву рякъяр, диву булагъар ва жара ужудар хайирлу ляхнар – халкьдин кIваълан гъягъюрдар ва сар касдира кIваълан гьаъну ккундар.
Узу «Табасарандин нурар» газат урхури, терелеперадача «Мил» ва Хив телепередачайиз лигури шулуза.
Магьа декабрин 2023-пи йисан «Хив» телепередачайиз гъилигунза ва «Табасарандин нурар» газатра гъурхунза. Журналист Мейлан Нежефовди чан «Гъуландариз му йигъра гъябкъну» макьалайиъ, фици Мажвгларин гъулаз ЧIере гъулан багъдиъ буругъ йивну, насосариинди 2 км артухъ манзил ади убхъру шид адабгънуш, бикIура.
Му ужуб хайирлу ляхин «Хив» телеперадачайи тасдикь апIурайи, Мажвгларин гъулаъ фициб машквар айиш, гъуландарин машнаъ шадвалиан рябкъюрайи.
Му шадлу йигъинжагъ гъябкъу узу кIваантIан йиз хизандин терефнаан му ляхин кIулиз адабгъу Айина Балалиевайиз, гьацир риш аьхю гъапIу дада Мая Мягьямедбеговайиз ва вари Мягьямедбеговарин тухумдиз зурба чухсагъул кIураза.
Узу Мажвгулнара гизаф гъушур вуза, гъуландарра ужуйи аьгъязуз. Хулаз хялижвра кьабул апIуз ккуни инсанар ву.
Дугъриданра гъул штухъди гизаф кьитди (зяйифди) вуйи. Хьадан къур вахтари гъюри айи шидра хъубкъуйи.
Гъи гьаму ужуб манфяаьтнан, хайирлу ляхин мажвгларин жямяаьтдизра кIваантIан мубарак апIураза; гъулаз гъюрайи шид кам дарибшри, шаду мажлисариз ишлетмиш апIруб ишри.
Хъа Мажвгларин гъулра ухьу кIваълан гьаъну ккундар, гьаз гъапиш Хив райондин гъулариз газ зигайиз гьаму гъулан яркврариан гизаф гъулариан гъюри, кьюрдуз гакIвлар гъахури гъахьну. Йиз гьадрарин гъуландарин кюмек дапIну, Гъурна дерейиз гакIвлар гъуху вахтра гъабхьнийиз.
Мажвгларин гъуландарин гафариинди, гъунши терефариан гъулаз шид зигуз гизаф вариантарра ади гъахьнушра, хил гьачIабккрур гъахьундайи.
Гьамусяаьтна гъилигиш, штухъди тямин дару гъулар тек-биртIан адаршул. Убхъру шид саспи гъулариз варж тонндихьна гъюрашул, гьадикан кьялан гьисабариинди 5-10%-тIан ишлетмиш апIурдархьа, имбуб вари чIатинди нириз гъябгъюра. Гьамциб вахтна гъуншдиз кюмек апIуз хай шулу.
Узуз гьамцира пуз ккундазуз: газ хътадабтIри, эгер хътабтIиш, хъана мажвгларихъна ккугъарихъ хъахърухьа.
Абйирин мисаларра ухьу кIваълан гьаъну ккундар:
– Ярхла айи гъардаштIан, багахь хьайи гъунши ухди герек шулу.
– Ужур гъунши гъахьиш, кечел ришра швуваз гъахуру.
Гьациб йигъ улубкьган, гъунши гъул гъунши гъулаз даягъ духьну ккунду.
Г.М. Гюлечов,
Хив гъул
