Табасаран аьлимарин лайикьлу ирсчи

Гюльнара Мягьямедова

Сентябрин 16-пи йигъан шейх Мугьяммад-Ариф Афандийин ччвурнахъ хъайи Дагъустандин исламдин университетдиъ «Урусатдин жигьил аьлимар» ччвур тувнайи Вариурусатдин конкурс кIули гъубшну. Уьлкейин жюрбежюр шагьрариан вуйи жигьил аьлимар Шафиийин ва Гьянафийин мазхабарин къанундин бинайин аьгъюваларин гьякьнаан талитназ удучIвнайи.

 

17-пи сентябриъ Мягьячгъалайиъ «Урусат – йиз тарих» тарихи паркдиъ думу конкурсдин натижйир гъивнийи. Серенжем кIули гъабхурайи Мягьямед Мягьямедовди къайд гъапIганси, конкурсдиз варихалкьарин кIури ччвур тувуз шуйи, фицики пешкешнан йишвар гъадагъдарин арайиъ гьар жюре миллетарин вакилар айи. УдучIвну гъулху Бошкортостан Республикайин муфтий Айнур-хазрат Биргалинди гъапиганси, РД-йин муфтиятдин жягьтлуваликкди Дагъустандиъ ислам диндин образованиейин цирклиъ гъазанмиш дапIнайи заан хъуркьувалар ачухъди рякъюра. «Учуз учвхъан аьгъювалар гъадагъуз ляхин а», – къайд гъапIнийи дугъу.

Серенжемдиъ иштирак шулайи Мягьяммад пайгъамбрин (с.аь.в.) тухмарикан вуйи шейх Гьябиб-Гьюсейн ас-Сафакьди чан улхбаъ, Аллагьдин пайгъамбар (с.аь.в.) гьякьлу аьгъюваларихъ кIваантIан хъайир вуйиваликан ва дугъу имбудариканра аьгъюваларихьна жавабдарвалиинди янашмиш хьуб, ярхи уьмриъ аьгъювалар артухъ апIуб, дурар тарагъуб ккун апIури хьуваликан гъапнийи.

«Урусатдин жигьил аьлимар» Вариурусатдин конкурсдин натижйириинди гьюрматнан сабпи йишв шейх Мугьяммад-Ариф Афандийин ччвурнахъ хъайи Дагъустандин исламдин университетдин студент, Табасаран райондин Гьарихъ гъул’ан вуйи Закир Идрисовди гъадабгънийи. Дугъаз РД-йин муфтий шейх Аьгьмад Афандийи асас пешкеш – Chevrolet Monza машиндин жюлгер тувнийи.

Закир Камилович Идрисов Табасаран райондин Гьарихъ гъулаъ бабкан гъахьну. СертIларин кьялан мектеб ккудубкIну, думу шейх Мугьяммад-Ариф Афандийин ччвурнахъ хъайи Дагъустандин исламдин университетдик урхуз кучIвну.
Учу, балин хъуркьувалихъди тебрик дапIну, Закирин адаш ва дада Камил ва Секинат Идрисоварикан ич суалариз жавабар тувуб ккун гъапIнийча.
«БицIидихъанмина Закир ужуб хасиятнан бай, аьхюр-бицIир аьгъю, мектебдиъ мялимари кивру дарсар дикъатдиан аьгъю апIрур вуйи.

Мектебдин мялимар гьарган дугъкан разиди шуйи. Чахъди урхурайидарин арайиъ СертIларин мектеб уьру атестат хьади ккудубкIур сар гьадму вуйи.
Райондин мектебариъ урхурайидарин арайиъ шлу предметарин олимпиадйириз мялимари кми-кмиди Закир хъади гъягъюри шуйи. Пешкешнан йишварра гъадагъуйи. Сад йисан биологияйиан вуйи олимпиадайиъра сабпи йишв гъадабгъну, гъалиб гъахьнийи. Райондиъ гъахьи шахматариан вуйи талитариъ кьюб ражари сабпи йишвар гъадагънийи. Биологияйин дарсариан ужудар аьгъювалар айивализ дилигну, мектебдиъ мялимари, гьаму балкан ужур духтир хьиди, медицинайин институтдиз урхуз гьаай, кIури шуйи.

Диндин китабарра Закири аьшкьниинди урхуйи. Саб ражари муфтий Аьгьмад Афандийи гъибикIу «Благонравие праведников» китабдиан вуйи конкурсдиъ ич бали 3-пи йишв гъадабгънийи. Хъа сад-кьюд йислан гьадму китабдиан райондиъ гъубху конкурсдиъ Закир сабпи йишваз лайикь гъахьнийи.
Гъулаъ аьраб чIалниинди урхуз-бикIуз улупуз мумкинвал адаршра, ич кIваъ бай ислам диндин аьгъюваларихъ хъауз, исламдин университетдик урхуз кауз ният айич, дугъкан аьлим гъахьи йигъ рябкъюз ккундийчуз. Ин Ша Аллагь, думу йигъра гъябкъчуз. Магьа гьамус Закир Мягьячгъалайиъ Исламдин университетдиъ урхури, ургуд йисна гьацI ву: шубуд йисан медресейиъ, юкьуд йисан университетдиъ гъурхну. Закир Вариурусатдин жигьил аьлимарин конкурсдиз гьязур шули, гьацI йис вуйи», – ктибтну Секинат Идрисовайи.

Чав фици конкурсдиз гьязур гъахьнуш, Закир Идрисовди хъайи-хъайиси ктибтунчуз «Вариурусатдин жигьил аьлимарин конкурс мялум гъапIиган, университетдиъ айи мялимари йиз улихь конкурсдиз гьязур хьувалин теклиф дивнийи. Узу теклиф кьабул дапIну, гьязур хьуз хъюгънийза. Мялимари ижми къайдайиинди гъабхурайи йиз гьязурлугвализ гизаф фикир туврайи. Конкурсдиъ иштирак хьпан бадали Урусатдин жара регионарианра хайлин жигьилар дуфнайи. Конкурсдин программайин дахилнаъ (кIваълан дапIну ккуни) Шафиийин ва Гьянафийин къанунарин 5 китаб айи. Конкурс аьраб чIалниинди кIули гъубшнийи. Дидин сабпи пай бикIбан имтигьян вуйи. Суалар лап читиндар вуйи, китабдин фунуб пайнаан вушра суал ккабхъуз мумкин вуйи. Конкурсдин аьхиримжи пай аьраб чIалниинди улхбан (устно) имтигьянси кIули гъубшнийи.

Гьязур шули гьацI йис гъабхьнийиз. Конкурсдиз адагънайи гизаф китабар узу университетдиъ урхурайи вахтна аьгъю дапIнайидар вуйи. Гьязур шлуган узуз варитIан читинди алабхъуб Гьянафийин къанундин китаб вуйиз, фицики университетдиъ урхурайи вахтнаъ учу аьгъю апIурайидар Шафиийин къанунарин китабар вуйи. Дагъустандин муфтий Аьгьмад-гьяжи Аьбдуллаевдин теклифниинди конкурсдиз Гьянафийин къанунарин китабра адабгънийи. Читинди алабхънушра, дидкан узу гизаф шад вуза, фицики гьадму цирклиъ Гьянафийин къанунарин китаб узу гъурху сабпи китаб гъабхьну», – гъапнийи ич сюгьбатнаъ Закир Идрисовди.

Табасаран райондин бицIи гъулаъ бабкан духьну, аьрабарин чIалниинди вуйи Вариурусатдин конкурсдиъ гъалиб хьуб – му гизаф аьхю хъуркьувал ву. Закир Идрисов Гьархъарин гъулан, ихь райондин, гьацира республикайин дамагъ ву. Сюгьринган гъудужвхъанмина тап мучIу лавландиз дарсар урхури, зегьмет гъизигу ихь жигьил ватанагьлийиз хъана заан хъуркьувалар ккун апIурхьа. Ихь халкьдин арайиъ гьамцдар жигьилар хъана артухъ ишри!