Наргиз Гюлечова
2024-пи йисан эвелариан сентябрин аьхиризкьан Дагъустандин рякъяриин 1214 аварйир гъахьну. УрчIвуб вазлин арайиъ рякъяриъ гъахьи му хатIа-балйирин натижайиъ 1751 касдиз, гьадму гьисабнаан 190 бицIириз, зийнар гъахьну ва 229 кас гъийихну, дурарикан 19 бицIидар ву. Гьаму гъамлу цифрйир Дагъустандиъ айи МВД-йин ГИБДД-йин Управлениейиъ гьаму йисандин ккудубшу 9 вазлин натижйириз бахш дапIнайи пресс-конференцияйи загьир гъапIну. Саб фикир апIинай: ислягь вахтна 9 вазлин арайиъ саки 300 кас гъийихну – му Табасаран райондин кьялан жюрейин гъул маррцциди ккидипувалик гьисаб ву. Себебра – рулихъ хъайидарин жавабдарсузвал!
Дагъустандиъ айи МВД-йин ГИБДД-йин Управлениейин кIулиъ айи Александр Шалагинди туву мялуматариинди, цци гъахьи аварйирикан 479 ДТП йишвандин вахтна гъахьидар ву. Натижайиъ 682 касдиз зийнар гъахьну ва 96 кас гъийихну. Саб сентябрь вазлин арайиъ йишвандин вахтна гъахьи 50 ДТП-йиъ 63 касдиз зийнар гъахьну ва 6 кас гъийихну. «Ццийин йисандин 9 вазли, ккудубшу йисан гьаму вахтнахъди тевиган, аварйир хьувал 3%, инсанар йихувал 9,8%, хъа зийнар хьувал 7,3% ис дубхьна. Хъа вушра, гьяйифки, республикайин вари муниципалитетариъ мицдар ужудар дигиш’валар рякъюрадар.
Мисал вуди гъадабгъиш, Леваши райондиъ гъахьи 20 ДТП-йиъ 8 кас гъийихну ва 42 касдиз зийнар гъахьну, хъа Нугъай райондиъ гъахьи 14 ДТП-йиъ 4 кас гъийихну, 18 касдиз зийнар гъахьну. Мягьячгъала шагьриъра аварйир цIиб шуладар. Мушваъ гъахьи аварйирин натижйириъ 20 кас дийихна», – къайд гъапIнийи Александр Шалагинди.
Аьхюну пай аварйир, рякъюъди гъягъюрайи машинар саб сабдихъ ва инсанарихъ йивувалиан шулайидар ву (72%). Федеральный рякъюъ гъахьи аварйирикан яягъди гъягърударихъ машин хъубсувалин 8 дюшюш ашкар гъахьну. Гьацира му жюрейин аварйир Дербент, Къумторгъала, Нугъай, Къизилюрт ва Унцукуль районариъра духьна. Гьаддиз Александр Шалагинди, яягъди гъягъюрайи касарихьна илтIикIну, дурарикан рякъяриъ ихтиятвал ва жвуван хатIасузвал уьбхюб ккун гъапIну.
«Инсанарихъ машин йивбан 251 аварияайиъ гъийиху 39 касдикан 5 кас яшар бегьем дархьи бицIидар ву. ВаритIан читин аьгьвалат федеральный рякъяриин арайиз дуфна. Аьхиримжи 9 вазлин арайиъ му жюрейин рякъяриъ яягъди гъягърудар иштиракчйир вуди гъахьи 55 аварйириъ 19 кас гъийихну ва 41 касдиз зийнар гъахьну», – давам гъапIнийи республикайин ГИБДД-йин Управлениейин кIулиъ айири.
Му аьгьвалат дигиш апIбан бадали, республикайиъ ва уьлкейиъ хайлин серенжемар гъахура ва уьлчмйир кьабул апIура. Мисалназ, Урусатдин ГИБДД-йин жягьтлувалиинди 40 региондиъ, гьадму гьисабнаъди Дагъустандиъра, 10-пи октябриан 28-пи ноябризкьан «PROдвижение безопасности» проект кIули гъябгъиди. Думу уьмриз кечирмиш апIувалихъан жавабдарвал гъабхурайи Нелли Аьгьмедовайин гафариинди, проект «ХатIасуз ва заан ерийин рякъяр» Урусатдин милли проектдин «Рякъяриъ машинарин гьяракатнан хатIасузвал» программайин дахилнаъди юрутмиш апIура, дидин асас метлеб рякъяриъ шулайи аварйир ва хатIа шулайи касарин кьадар цIиб апIувал ву.
Машин хъапIрайи касариз рякъюн къайдйирикан айи агъювалар ашкар апIбан бадали, Мягьячгъала шагьрин кьюб АЗС-дикк му проектдиъ иштирак хьуз ккуни касариз тялукь йишвар гьязур дапIна. Машин хъапIрайи касариз чпиз айи агъюваларин дережа ахтармиш апIуз ккундуш, проектдиъ иштирак хьуз ихтияр а.
Амма, фукьан серенжемар кIули гъухишра, эгер рулихъ деърайи касди жвуван уьмрикан ва имбударин хатIасузваликан фикир дарапIиш, аьгьвалат дигиш хьибдар.
