Айгуль Мягьямедова
5-пи феврали РД-йин Глава Сергей Меликовдин табшуругъниинди Дагъустандин Правительствойин председатель Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимов ва республикайин саб жерге министрар Дагъустандин Огни шагьрин яшайишдинна экономикайин аьгьвалатназ кьимат тувбан бадали, шагьриз гъушну.
Дагъустандин Огни 30 агъзуртIан артухъ агьалйир яшамиш шулайи шагьур ву. Мушваъ республикайин чIатху карханйирикан саб – федеральный эгьемият айи шюшдин завод ООО «Дагестан Стекло Тара» либхура. 2014-пи йисан Дагъустандин Огнийиз моногороддин – промышленностдин чIатху карханайин багахь арайиз гъафи шагьрин ччвур тувну. 2018-пи йисхъанмина агьалйирин яшайишдин дережа за апIбан, экономика гьяракатниинди артмиш апIбан бадали, шагьур ухди артмиш апIру йишваз (ТОР) илтIибкIну.
2024-пи йисан ноябрин аьхириъ шагьрин мэрин гъуллугъниин Урусатди Украинайиъ гъабхурайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчи, ихь ватанагьли Замир Гьяжимурадов тяйин гъапIнийи.
Ччвур тувнушра, гьяракатниинди артмиш гъабхьундар
Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовди швнуб-саб мектебдин, спортдин стадиондин гьял, улихьна вахтари чяхирин завод ерлемиш дубхьнади гъабхьи йишв ва гьацира жара карханйир ахтармиш гъапIну. Сабпи нубатнаъди премьер-министр Дагъустандин Огни шагьрин бицIидаринна живанарин спортдин мектебдиз гъушнийи. Думу мектеб 2006-пи йисан цIа кабхъну гъубгнийи, гьаддихъанмина мектеб либхурадар. Мектебдин дарамат 1990-пи йисари тикмиш гъапIуб ву.
Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовди РД-йин юстицияйин министерствойиз 10 йигъандин арайиъ мектебдин дарамат гележегдиъ ишлетмиш’вализ тувуз шулуш, ахтармиш апIуб табшурмиш гъапIну.
Хъасин РД-йин премьер-министр инвестицйирин проектар юрутмиш апIуз жара дапIнайи 45 гектар жилиина гъушну. Региондин министрарин кабинетдин мялуматарин гъуллугънаан туврайи хабрариинди, 2021-пи йисан думу жил, РД-йин Правительствойин къарарниинди, республикайин хусусиятнаан адабгъну, шагьрин округдин хусусиятназ тувнийи, хъа 2022-пи йисан эвелиъ алверра дурухди, жил инвесторарихьна арендайиз тувнийи.
Инвесторар 10 гектар жилиин консервйир гьясил апIру завод дивбанди вуйи, хъа 15-сана гектариъ турбйир гьясил апIру комплекс тикмиш апIуб планламиш дапIнайи. Гъийин йигъаз проектар уьмриз кечирмиш дапIнадар, инвесторари жил ишлетмиш апIурадар.
Аьбдулмуслим Абдулмуслимовди му участок муниципалин хусусиятнаъ гъибтбан мянфяаьт адрувалин месэла гъитIибккну.
РД-йин Правительствойин председателин заместитель, республикайин жиларин ва хусусиятнан аьлакьйирин министр Заур Эминовдин гафариинди, республикайин кIулиъ айидари жил муниципалин хусусиятназ тувбан гьякьнаан къарар шагьрин администрацияйин кIулиъ айидари мажбурнама гъадабгъувалиинди адабгъуб вуйи.
«Ухьуз рябкъюрайиси, инвестицйирин проектар уьмриз кечирмиш гъапIундар, агьалйириз лихру йишвар гъахьундар, инвестицйирин проектар кечирмиш апIбалан я налогар, я бюджетдин дару фондариз пул гъафундар. Правительствойин лап багарихьди гъабхру заседаниейиъ гьаму жил республикайин хусусиятназ кьяляхъ тувбан мянфяаьтлувалин месэла гьял апIидихьа», – гъапну Заур Эминовди.
Стадион ва мектеб цIийи алаиди
Учв Дагъустандин Огни шагьриз душну имиди, Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимов шагьрин «Труд» стадион айи гьялра ахтармиш гъапIну. Гьямусяаьт стадион лап йирси гьялназ дуфна, душваъ расвалин ляхнар гъахуб герек ву. Шагьрин кIулиъ айи Замир Гьяжимурадовди туву мялуматариинди, 2020-пи йисан РД-йин спортдин ва физический культурайин министерствойи стадиондиз футболин табии дару майдан ва жара алатар жара гъапIнийи. Дурар, муниципалитетдиз духну шубуд йис дубхьнашра, ишлетмиш апIурадар. Администрацияйин гъуллугъчйирин гафариинди, ерли бюджетдиъ думу ляхнар кIули гъахуз пулин дакьатар адар, хъа сметайин документар гьязурди а.
Аьбдулмуслимовди шубуд йисандин арайиъ гьадму ляхин кIулиз адабгъуз дархьи администрацияйин ляхникан чан наразивал улупну ва стадион рас апIуз региондин бюджетдиан дакьатар жара апIбан месэла гьял апIуб табшурмиш гъапIнийи.
Гьацира РД-йин Правительствойин председатель Дагъустандин Огни шагьрин 8-пи нумрайин кьялан мектебдизра хялижв гъахьнийи. Гъи думу мектебдиъ 26 мялим лихура, 183 баяр-шубари аьгъювалар гъадагъура. Аьбдулмуслимов мектебдин кабинетариан идицну, мялимарихъди ва баяр-шубарихъди сюгьбатар гъухну, урхурайидарин бабан чIалариан ва художествойин литературайиан аьгъювалар ахтармиш гъапIну. Миржибпи классдиъ урхурайи сар бали табасаран чIалниинди шиира гъурхнийи.
Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовди баяр-шубарикан бабан чIал аьгъю апIбаз артухъ фикир тувуб ккун гъапIнийи.
Мектебдин директор Нубагьар Мукаиловайи ктибтиганси, мектебдин дарамат 1930-пи йисан тикмиш гъапIуб ву, хъа 1952-пи йисан душваъ дагълу шубариз аьгъювалар тувру мектеб-интернат ачмиш гъапIнийи. Гьамусяаьт мектеб лап йирси дубхьна. Мялимарин коллективди цIийи дарамат тикмиш апIуб ккун апIура, мектебдин багахь цIийи дарамат дивуз жилра хьа.
Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовди образованиейин ва илимдин министерствойихъди ва тикилишчивалин министерствойихъди сабси мектебдин цIийи дарамат тикмиш апIбан месэлйир гъитIирккуз гаф тувну.
Шюшдин заводдиъ цIийи цех ляхник кипди
Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимов «Дагестан Стекло Тара» ООО-йин цIийи цех тикмиш апIурайи йишвахьнара гъушну. Урусатдин шюшдин промышленностдин Дагъустандин Огни шагьриъ айи кюгьне завод «Дагестан Стекло Тара» ООО-йи «Европайин стандартариз барабар шюше гьясил апIру цех цIийи ва яркьу апIуб» кIуру инвестицйирин проект уьмриз кечирмиш апIура. 2023-пи йисанра региондин премьер-министр мина гъафнийи.
Думу, заводдин директор Патахудин Мягьямедовдихъди сатIиди, тазади дивнайи шюше убхьру пичраз (техникайин улупбариинди Урусатдиъ думу жюре ужуб пич сарун адар) ва жара алатариз лигуз гъушнийи. Му пичраъ сабпи ражари цIа цци 16-пи январиъ ипнийи.
Патахудин Мягьямедовдин гафариинди, заводдиъ сад йишвандинна йигъандин арайиъ 160 тонна шюше (144 миллион аьдад 0,5 литр айи шюшейин алатар) тартиб апIиди: аьтирин ниъ хъайи сурсатдиз вуйи 50 миллилитр гъябгъру шюшйирилан гъадабгъну, 5 литр сурсат гъябгъру банкариинакьан. Проектдин инвестицйирин уьмуми кьадар 1,6 миллиарддилан зиина удубчIвна, гьадму гьисабнаан 1 миллиард манат Федеральный промышленностдин артмиш’валин фонднан «Улихь хьайи проектар» программайин заём ву.
Гъийин йигъаз заводдиъ 100 касдиз лихру йишвар ачмиш дапIна, цех либхуз хъюбгъяйиз думу кьадар 172-диина за апIиди. Заводди вари жюрейин бюджетариз йисандин арайиъ кьялан гьисабниинди 142 миллион манат налогар тувди.
Заводдиъ гьясиллувал ккебгъуз 2025-пи йисан сабпи пайнаъ планламиш дапIна.
РД-йин Правительствойин председатель Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовди му йигъан шагьриъ Ватандин Аьхю дявдин йисари гъийихдариз дивнайи ядигариин кюкйир дивнийи. Думу серенжемдиъ Дагъустандин Огни шагьрин кIулиъ айи Замир Гьяжимурадов, РД-йин Главайин Халкьдин Собраниейиъ вари ихтиярар айи вакил Нюсрет Уьмаров, Халкьдин Собраниейин депутат Сефер Аьлиев, жюрбежюр министерствйирин кIулиъ айидар, ерли агьалйир иштирак гъахьнийи.
Шагьрин учIру месэлйириз гъилигну
Гьадму йигъан Дагъустандин Огни шагьрин администрацияйиъ РД-йин Правительствойин председатель Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимовдин регьберваликкди шагьур артмиш хьуз манигъвал апIурайи месэлйириз бахш дапIнайи совещание кIули гъубшну. Душваъ министрарин кабинетдин членар, шагьрин идарйирин кIулиъ айидар иштирак гъахьну.
Совещаниейиъ шагьриъ айи варитIан учIру месэлйир гъитIирккну ва гьарсабдин гьякьнаан тялукь къарарар адагъну. Гьаци, штун кьитвалин месэла гьял апIбан бадали, Къяйтагъдин булагъарин санитарный зонайиъ йишвандинна йигъандин арайиъ 10-12 агъзур кубометр кьувват айи кьюб гъуйи ерккну ккунду. Электроэнегияйин кьитвалин месэла электросетарин кьувват артухъ апIбиинди, хъа жилин участокар гьудруркIрайивал – шагьрин жилар мянфяаьтлуди ишлетмиш апIбиинди гьял апIуз кка.
Совещаниейиъ гьацира йирси мектебдин, гьюлихъна гъягъру рякъюн, деврин тIалабариз жаваб тувру стадион адрувалин ва хайлин жара месэлйир гъитIирккну.
ГъитIирккуб саб башкъа ву, дурар гьял дапIнура ккунду. Фила увкан Багъдат шуйкIан, йисариинди ул’ан идипнайи Дагъустандин Огни шагьур?!
