Гюльнара Мягьямедова
Августдин 11-пи йигъан Дагъустандин Глава Сергей Меликовди Расул Гьямзатовдин ва СтIал Сулеймандин ччвурнахъ хъайи РД-йин гьюкуматдин премийириз лайикьлу гъашидариз пешкешар тувну. Милли чIалар, культура, региондин тафавутлувал ахтармиш апIбак, илимдин месэлйир гьял апIбак лайикьлу пай кивбаз лишанлу гъапIдар вари 36 кас вуйи.
«Дагъустан Республикайин Гьюкуматдин премия, тафавутлу апIурайи лишанси, литературайиъ, публицистикайиъ, накьишарин искусствойиъ, театриъ ва кинойиъ, архитектурайиъ ва тикилишчивалиъ, гьацира жямяаьтлугъ ва табии илмариъ, техникайиъ цIийи яйлагъар ачмиш апIурайи ичв фикрари жямяаьтлугъдин уьмур ужи апIбак пай кивну», – гъапну региондин Главайи.
Сергей Меликовди жямяаьтлугъдиз, инсанариз гъуллугъ апIбаз лигу, РД-йин гьюкуматдин премийирин лауреатариз чухсагъул мялум гъапIнийи. Дугъу къайд гъапIганси, лауреатар гъядягъюб жюрийиз аьхю имтигьян гъабхьнийи: лайикьлудар гизаф айи, дурарикан гьарсар гъалибвализ лайикьлу вуйи.
«Гьарсаб ляхниз чан терефкар ва текрар даршлу машгьурвал а. Дурар вари культурайин ирс уьбхюз ва инсанвалин ужударсдар гъиллигъар тербияламиш апIуз ккунивали сатIи дапIна. Улупнайи гьарсаб ляхин яратмиш’валин ва зигьилмувалин аьхю зегьмет ву», – гъапну региондин кIулиъ айири.
Сергей Меликовди «ЧIивиди гъузур» («Выжившая») кIуру документальный проектдикан ктибтнийи. Дидин авторарра РД-йин гьюкуматдин премияйиз лайикьлу гъахьну. Ургуб серияйикан ибарат вуйи фильм террориствалин актарин шагьидарин ва иштиракчйирин улупбарин ва ихтилатарин бинайиин алди гьязур дапIнайиб ву. Дурарикан гьарсар гъагъи дерднан, багахьлу касдихъ мягьрум хьпан дердагьли вушра, дурар чIивиди гъузну ва терроризмдихъди вуйи женгнаъ Дагъустан халкьдин рюгьнан кьувват улупру чешне гъахьну.
«Дурари, фукьан аьхю дерд кIваъ ашра, чпи хажалатну ккагъуз гъитундар, чIивиди гъузуз кьувват гъабгну. Фильм экстремизмдиз аьксивал улупурайи ва инсанвалин саягъ уьбхюз апIурайи дих ву», – гъапну Сергей Меликовди.
Проектдин бинайиъ Каспийскдиъ пограничникарин хулар тIуркIбан, Кизляриъ ва Первомайскдиъ залождникар дисбан, Мягьячгъалайин пляждихъ тIубкIувал кIулиз адабгъбан, Жимикентдин постниин тIубкIувал тешкил апIбан, Кизлярин храмдиз дуфнайидар йивну йихбан, 1999-пи йисан республикайиъ варихалкьарин бандитар архьбан террактар а. Фильмдиъ гьацира хилиз яракь гъадабгъну, террористариз кюмек апIури гъахьи дишагьлийирин кьисматариканра ктибтура.
Расул Гьямзатовдин ччвурнахъ хъайи РД-йин гьюкуматдин премияйин лауреатарин арайиъ табасаран чIалниинди удубчIурайи «Дагъустандин дишагьли» журналин редактор, Дагъустандин халкьдин шаир Сувайнат Кюребеговара а.
Дагъустан Республикайин Главайин Указдиинди Сувайнат Кюребеговайин кьюб чIалниинди дибикIнайи «Йиз малайик аьхиримжи» – «Ангел мой последний» гъварчназ Расул Гьямзатовдин ччвурнахъ хъайи премия тувну.
«Йиз малайик аьхиримжи» кIуру шиърарин гъварч Сергей Шаргуновди регьбервал туврайи «АСПИР» кIуру чапханайиъ адабгънайиб ву. Дидиъ айи табасаран чIалниинди дидикIнайи шиърар таржума гъапIдар Белоруссияйиан вуйи шаир Анатолий Аврутин, Урусатдин аьхю шагьрариан вуйи Иван Голубничий, Юрий Шербаков, Ирина Ворох, Наталья Лесковская, Дагъустандин халкьдин шаир, писателарин Союздин председатель Марина Аьгьмадова-Колюбакина ву. Гьадму китабдиъ Шамил Къазиевди урус чIалназ таржума дапIнайи шиърарра а. Гьаддиз узуз думу китаб багьа вузуз. Китабдин ччвур «Йиз малайик аьхиримжи» шиъриан гъадабгънайи саб цIар ву.
Китабдиъ айи шиърар уьмрикан, йиз дуланажагъдикан, гьиссарикан, философияйикан, узу уьмур фици аннамиш апIураш, гьаддикан ву. Эгер китаб узу шлиз-вуш бахш дапIнайиб ву кIури фикир апIураш, думу дици дар. Узу думу йиз айитI уягъ гъахьи гьиссар ашкар апIури гъибикIуб вуйиз. Китаб урхру гьарсар касди чаз багахь вуйи цIарар гъадагъура: шли шадвал, хъа шли пашманвал. Узу шаду шиърар дикIрур дарза. Поэзия шадуб вуди гьисс апIурадарза. Метлебнахъна ял апIру поэзияйиканра аьгъязуз. Пашманвалира, ужуб гьевеснура инсандиз яратмиш апIуз мумкинвал тувру. Узу гьадму китаб лишанлу апIбаз РД-йин правительствойиз, наградйир тувру комиссияйиз аьхю чухсагъул кIураза», – гъапнийи ич сюгьбатнаъ Сувайнат Кюребеговайи.
СтIал Сулеймандин ччвурнахъ хъайи РД-йин гьюкуматдин премияйин лауреатарин арайиъ республикайин табасаранарин НКА-йин председателин заместитель, Дербент шагьриъ айи А.А. Бестужев-Марлинскийин музейин гъуллугъчи, филологияйин илмарин кандидат Эльмира Аьшурбеговара а. Дагъустан Республикайин Глава Сергей Меликовдин Указдиинди Эльмира Аьшурбеговайин «Мюгьюббатдин дюъ-йир» кIуру шиърарин гъварчназ СтIал Сулеймандин ччвурнахъ хъайи премия тувну. Учуз китабдин авторихъди гюрюшмиш хьуз мумкинвал гъабхьундаршра, Эльмира Аьшурбеговайин шиърарихъди лап ужуди танишди вуча. Думу табасаранарин арайиъ шлу гьарсаб серенжемдин ужур иштиракчиси, табасаран халкьдин литература, поэзия, халкьдин чIал, аьдатар, культура уьбхбак ва артмиш апIбак лайикьлу пай киврайи ватанпервер касра ву.
***
Гьюрматлу Сувайнат Кюребегова ва Эльмира Аьшурбегова, ичв эсерар заан дережайиъди лишанлу апIбахъди учву тебрик апIурача. Гъит, гьаму наградйир ичв гележегдиъ гъадагъуз ккайи хъуркьуваларикан варитIан бицIидар ишри! Учвуз мюгькам сагъвал ва табасаран поэзия машгьур апIру цIийи эсерар дикIуз гьевес ккун апIурача.
