Дагъустан Республикайин Глава Владимир Васильевдин жягьтлувалиинди гьяракатнаъ ипнайи «100 мектеб» проект уьмриз кечирмиш апIури, цци шубудпи йис ву. 2018-пи йисан му проектдин дахилнаъди Табасаран райондиъ анжагъ саб ТинтIарин кьялан мектебдиъ, хъа сач – 12 мектебдиъ (АхьтIарин, СиртIчарин, Бургьанкент гъулан, ТIаттларин, Ярсарин, ТIиварин, Къужникарин, Гелинбатан гъулан, Хянгъярин, Хючнаарин сабпи нумрайин, Хючнаарин кьюбпи нумрайин кьялан мектебариъ ва «Юлдаш» ЦО-йиъ) расвалин ляхнар кIули гъухнийи.
Цци Табасаран райондиан му проектдиъ швнуб мектеб иштирак шулаш аьгъю апIбан бадали, ич хусуси мухбир Ражаб Нуровди Табасаран райондин образованиейин управлениейин начальникдин заместитель Бахиш Аьгьмедовдихъди сюгьбат гъубхну. Думу жикъиди исихъ чап апIурача.
– Бахиш Тагьирович, «100 мектеб» проект фициб метлеб ади гьяракатнаъ ипнайиб ву?
– «100 мектеб» проектдин асас метлеб – уьмуми образованиейин идарйириъ капитально рас апIбан ляхнар кIули гъахувал ву. Расвалин ляхнар республикайин ва муниципалитетарин ерли бюджетарин, гьацира чпин хушниинди илимдизна культурайиз кюмек апIру девлетлу касарин дакьатарихъ кIули гъахиди. Мидланра гъайри, гъулан агьалйирира чпихьан шлу кюмек тувра. Гизафстар мектебар аварийный гьялнаъ айидарси гьисабназ гъадагъна, гьаддиз дурарихьан проект-диъ иштирак хьуз шулдар. Проектдиъ иштирак хьпан бадали, спонсорвалин 15% дакьатар уч дапIну ккунду. Гьаддиз, ихь райондин гъулариан удучIвну душну, жара йишвариъ яшамиш шулайидарихьна илтIикIуз ккундузуз: гъулхьан ярхлаъ яшамиш шули ашра, учвуз мумкинвал аш, багъри мектебдиз кюмек апIинай. Мектеб – ихь гьарсарин аьгъюваларин бина ву.
– Табасаран райондиан цци «100 мектеб» проектдиъ фуну мектебар иштирак хьиди?
– Му проектдин дахилнаъди 2020-пи йисан Табасаран райондин 18 мектебдихьан конкурсдин вари шартIар тамам апIуз удукьну – лазим вуйи документар уч гъапIну, инвесторар гъагну. Дурарин арайиъ уьмуми образованиейин 2 асас мектеб – Улзарин ва Ханкарин ва гьацира кьялан уьмуми образованиейин 16 мектеб а – Аркарин, Гум’арин, Гурхнуарин, Гьесхъарин, Зил’арин, Курк-ккарин, Кюргъярин, Кьюр-ккарин, Мягьрягъярин 2-пи нумрайин, Рушвларин, Фур-кIларин, ХустIларин, Хили-Пенжигьарин, ЦIанкарин, Шил’арин, Ягъдигъарин 1-пи нумрайин мектебар. Дупну ккундуки, му кьадарну райондиъ лихурайи 58 мектебдин 31% тяйин апIура.
– Хъа пулин гьякьнаан улхуруш, мектебари гъирагъдилан, яна меценатарихьан, жямяаьтлугъдин терефнаан фукьан дакьатар жалб дапIна?
– Узу зиихъ гъапиганси, «100 мектеб» проектдин шартIариинди, конкурсдиъ иштирак хьпан бадали, расвалин ляхнарин сметайиъ улупнайи пулин кьадарнакан 15% гъирагъдилан уч дапIну ккунду, 5% ерли бюджетдиан деебтуру, хъа имбу дакьатар – РД-йин экономикайин Министерствойиан. Табасаран райондин мектебариъ расвалин ляхнар гъахуз гьязур дапIнайи сметйириъ улупнайи пулин уьмуми кьадар 387 790 741 манат ву, гьадму гьисабнаан меценатарин терефнаан – 5 928 807 манат уч дапIна, райондин бюджетдиан 3 145 000 манат, хъа республикайин бюджетдиан 29 705 268 манат жара апIиди.
ВаритIан аьхю смета Ягъдигъарин сабпи нумрайин мектебдинуб ву – 2 714 000 манат, меценатарин терефнаан варитIан гизаф пул Гурхнуарин мектебди уч дапIна – 457 500 манат.
– Бахиш ТIагьирович, интервью тувбаз чухсагъул, апIурайи ляхниъ увуз хъана заан хъуркьувалар ккун апIураза.
