Хьад, мектебариъ тятIилар ккергъбан натижайиъ, иллагьки живанариз маракьлу ва важиблу вахт ву. Гьацира йисан му фасил гьарсар касди эрг’вал йивру вахтси гьисаб апIура. Шагьрарин агьалйири му гюрчег вахт асас вуди гьюлерихъ эрг’вал йивбаз сарф апIуру. Хъа дурарихь тевиш, гъулариъ хьадан вахт, аьксина, гъизгъин вахт ву гъапишра, кучIал шулдар. Гьаддиз набалугъари эрг’вал йивбан месэлйириз думукьан эгьемиятра туври шулдар. Му гьякьикьатдиз аьсрарин тарих а.
Хъа гъябгъюрайи йисан хьадукралан башламиш дапIну, коронавирус уьзур себеб дубхьну, агьалйирин яшайишдин къайдйир лапра дигиш гъахьну. Яркьуди дидкан дулулхишра, гьякьикьатдин вари шагьидар вухьа. Учву гъавриъ гъахьиганси, узуз гъи тялукь шартIариъ гъулариъ живанари эрг’вал йивбакан улхуз ккундузуз.
Мектебариъ хьадукран тятIиларихъан COVID-19 уьзур яркьуди тарабгъбаз аькси серенжемар гъахбан шилнаъди баяр-шубариз аьгъюваларра манзилнаъди тувбан къайда кьувватнаъ ипну. Жиниб дар, гъулариъ вари йишвариъ интернедин аьлакьа адар. Аьгьвалат саб фици вушра гьял апIбан гъаразнаъ ади, мялимар урхурайидарин абйир-бабарихъди вацапариъ группйир тешкил апIуз мажбур гъахьну. Душваъ мялимари, лазим табшуругъар туври, абйир-бабари баяр-шубарихъди сатIиди гьял гъапIу табшуругъар ахтармишназ кьяляхъ хътаури гъахьну. Хъа гьякьлуди кIурхьа: мициб саягъну баяр-шубариз илимдин рякъюъ анжагъ кьяляхъ гъизигну. Манзилнаъди аьгъювалар тувуб анжагъ саб фициб вуш мадар апIувалик мисал гъабхьну.
Телефонарихьан, планшетарихьан живанар ярхла апIуз чарйир апIурайи вахтна, манзилнаъди аьгъювалар тувували дурар имбубсан технологйирин алатарин йисирвалиъ итну. Гъуларин гьякьикьатдин шагьид гъахьи узу, урхурайидарин асас пайну чпиз апрелин эвелариан ярхи тятIилар ачмиш гъапIну гъапишра, кучIал шулдар.
Шаксуз, мектебариъ урхурайи живанарин дарсарихьан азад вахт кечирмиш апIбан къайда дурарин абйир-бабарикан, улупнайи серенжемар тешкил апIбаъ жавабдарвал гъабхурайи гъуллугъарикан асиллу шула.
Вари республикайиъ гъахурайи серенжемарин дахилнаъди улихьна йисари Хив райондиъра му рякъ’ан тялукь уьлчмйир кьабул апIувал аьдатназ илтIибкIнайи. Набалугъари рягьятвал гъадабгъбан ва дурарин сагъламвал мюгькам апIбан гъаразнаъ ади, баяр-шубар РД-йин аьтрафариин ерлешмиш духьнайи сагъламвал уьбхбан лагерариз гьаъбан саб жерге серенжемар гъахурайи, вушра, кьатI’иди кIурза, вари терефариан сикинсузвал айивал себеб дубхьну, абйир-бабари чпин веледар гъирагъдиз хуш’вал адардитIан гьаърадайи. Хъа цци му ляхин гьичра зяиф гъабхьну. Хив РОО-йиан туву мялуматариз асас вуйиганси, коронавирус уьзрихъди мялум гъапIу карантиндин натижайиъ йишвариин мектебарин ляхинра кмиди дебккуз мажбур гъахьнийи. Хъа гъирагъдиз лагерариз тялукь аьгьвалатнаъ чпин бицIидар гьаъбаз абйир-бабари гьичра аьксивал улупура. Гьаддиз дурари, улупнайи месэлайин гьякьнаан республикайин илмин Министерствойиан теклифар тувнушра, уьлчмйир кьабул гъапIундар.
Макьала гьязур апIури, узу улупнайи месэлайин гьякьнаан хайлин абйир-бабарихъди гюрюшмиш гъахьунза. Дупну ккундуки, гъи гъуларин агьалйириз вахтназ вуди вушра чпин веледар ярхлаз гьауз гучI’вал ка. Гъавриъ ахъубра читин дар: улихьна вахтарихь тевиш, аьхиримжи йисари уьлкейиъ гъягъюрайи гьяракатарин шагьидар шулайиган, гизафдарик гъалабуллугъ’вал ка. Гьамус, вирус яркьуди тарабгънайи вахтна, аьгьвалат гьичра гъизгъин дубхьна.
– Гъулан марцци гьавана шид, гюрчег табиаьт эвез апIуз шлубра шагьрариъ гьамусяаьтна фу ахъа? Дидихъди сабси, хьадну гъулан агьалйириз ляхнарра артухъ шули аьдат ву. ТятIиларин вахтна живанар асас вуди абйир-бабариз хярариъ «кюмекчйир» шулайивал гьякьикьатдин анжагъ ужуб тереф ву. Му мусибат азад вахт айи девриъ артмиш шулайи наслар ляхин айи вахт-накьан зегьметнахьна жалб апIуваликан анжагъ хайиртIан шулдар,
– субут апIура йиз сюгьбатчйири.