Аьхиримжи вазари Дербентдиъ коронавирусдихъди аьлакьалу вуди РД-йин Роспотребнадзорин управлениейин Дербентдиъ айи отдели тешкил дапIнайи рейд гъабхбан серенжемар гъягъюра. Му серенжемарикан ва идарайин йисандин ляхнин натижйирикан ич мухбир Умгьанат Сулеймановайи Роспотребнадзорин Дербентдин отделин кIулиъ айи Рашид Аджиевдихъди (шиклиъ) сюгьбат гъубхну. Думу исихъ чап апIурача.
– Рашид Шапиюлаевич, Дербентдиъ коронавирусдин уьзур тарабгъувализ къаршуди фицдар серенжемар гъахурачва?
– Ккудубшу йис, варидаризси, ич идарайизра лап читинуб гъабхну, фицики апIурайи ляхинра, дидихьна вуйи тIалабарра артухъ гъахьну.
Читинвалариз дилигди, коронавирусдин уьзрихъди женг гъабхбан бадали, Дербент ва Дагъ.Огни шагьрарин ва районарин главйирихъди, айтIан ляхнарин отделарин гъуллугъчйирихъди сатIиди, Дербент шагьрин экономикайин ва инвестицйирин управлениейин идарайин регьбер Кудаев Сядуллагь кIулиъ ади тялукь Комиссияра яратмиш дапIнача ва сабхилди рейднан серенжемар кIули гъахуз йикьрар гъапIунча.
Ич идарайин ихтиярнаъ айи Дербент, Дагъ.Огни шагьрариъ ва СтIал Сулейман, Къурагь, Хив, Агъул районариъ гюзчивал гъабхурача. Сабпи нубатнаъди сумчрар апIру заларин, кафйирин ва жигьилар уч шлу жара йишварин эйсйирихъди гюрюшмиш духьну, дурар хъяркьюз йикьрар гъапIунча.
Гизаф пай инсанар, сумчрариз, саламариз ва аьхю туканариз гъягъюри, коронавирусдиан аьзарлу шула. Гьадмура ихь варидарин тахсир ву, ухьу духтрарин тIалабар тамам апIурадархьа.
Районариъ му уьзрихъди аьлакьалу аьгьвалат гьелелиг писуб дар. Гъуларин сельсоветари, айтIан ляхнарин гъуллугънаъ лихурайи учас-токарин инспекторари инсанарихъди лазим вуйиганси ляхин гъабхура. Мисалназ, салам, сумчир айи мяракйириъ гизаф инсанар уч хьуз гъитрадар. Гъулариъ айи идарйириз, туканариз ва жара хайлин йишваризра маскйир алдарди гъягъюз гъитрадар. Инсанар сарун жараси гъавриъ адрахърайивализ лигну, журумар апIуз хъюгъна.
Учхьан 2020-пи йисаз учуз улупнайи пландин ляхин тамам апIуз гъабхьундарчухьан, фицики Дагъустандин улихьдин глава Владимир Васильевдин къарарниинди Роспотребнадзорин идарайин йисаз вуйи план коронавирусдин уьзрихъди женг гъабхувалихъди аьлакьалу гъапIнийи. Дугъан кьяляхъ гъафи цIийи глава Сергей Меликовдира, гьамцIиб къайда давам апIури, ляхин гъабхувал тIалаб гъапIну.
– Хъа маска алдру касдиз вуйи жаза фициб ву, ва варитIан читин аьгьвалат наан арайиз дуфна – шагьрариъ, дарш районариъ?
– Дербент, Дагъ.Огни шагьрариз ва Дербент райондиз гъилигиган, тмуну районарин агьвалат писуб дар. Дербент шагьриъ швнуб-саб базрар а: Кьибла, Кафари, Заан кюгьне базар ва хайлин жарадар. ЧIатIариъ, гьавайихь хьайи базрариъ гъилицну кIури, дицикьан хатIа адар, хъа аьхю магазнариъ, вари терефарихъанди хъяркьнайи йишвариъ хатIа а. Базрарин гъуллугъчйирихъди гьар йигъан инсанар чпин ляхин апIурайи йишварихьна гъяйиз, душварин дезинфекция апIбан гьякьнаан йикьрар дапIнача.
Инсанар маска алдарди магазнариъ, жямяаьтлугъ транспортдиъ ва жара идар-йириъ гъяркъиш, дурарин журум апIура. Гьадрарихъди сабси, маска алдарди гъафи касдин гъуллугъ гьубкIу магазиндин эйсийинра журум апIиди. Сарун жара жюрейиинди инсанар къайдайихьна хуз шуладар. Инсанари чпира му уьзрихъди лап кIваантIан женг дурубхиш, аьзарлуйирин кьадар артухъ хьибди.
– Сач хьадукран вахтнахъди тевиган, коронавирусдин уьзур кайи аьзарлуйирин кьадар гьамус фукьан ву?
– Дюзди гъапиш, учухь хьадукратIан гьамус иццура-йидарин кьадар цIиб дубхьна. Гизаф инсанари, уьзрин гъавриъ адарди, чпиз кIурайи тIалабар тамам дарапIри, духтрар тахсиркрарси гьисаб апIури гъахьну. Гьамус инсанар гъавриъ ахъну, чпихьна уьзур багахь дархьуз чалишмиш шула. Гьадиз му уьзриан иццурайидарин кьадарра цIиб хьуз хъюгъна.
Магьа улихьнаси ихь гьюкуматдиъ коронавирусдин уьзриз аькси вакцинара гьязур гъапIну. Наан иццурайидарин кьадар артухъди вуш, гьадму шагьрариан хъюгъну, уьзриз аькси вакцинайин рубар йивбан серенжемар кIули гъягъюра. Сабпи нубатнаъди идарйириъ ляхин апIурайи гъуллугъчийириз, духтрариз, мялимариз рубар йивуз йикьрар гъапIну. Фицики му касар инсанарихъди гизаф аьлакьайиъ айидар ву. Умуд кайиз, ухьу варидари сатIиди му уьзрихъди женг дубхну, думу ихь уьмриан терг апIидихьа.
