Хьадукар, табиаьт чIиви апIру фасилси, гъулан мяишатдин ляхнар ккергъру вахтра ву. РД-йин гъулан мяишатдин ва ипIру-убхъру сурсатарин Министерствойин мялуматар тувру гъуллугънан начальник Мягьямед Аьбдуллаевди «Табасарандин нурар» газатдиз мялум гъапIганси, цци ихь республикайин гъулан мяишатариъ хьадукран вазари 225 агъзур гектариъ жюрбежюр тумар урзувал планламиш дапIна. 

 

Дурарикан 2,5 агъзур гектариъ дяхин, 3,8 агъзур гектариъ – гаргар, 17 агъзур гектариъ – мух, 21 агъзур гектариъ – гьяжибугъда, 22 агъзур гектариъ – дюгю, 8,1 агъзур гектариъ – ригъдин кюкю, 46,4 агъзур гектариъ – сад йисаз вуйи укIар, 29,5 агъзур гектариъ – гизаф йисариз вуйи укIар, 42,1 агъзур гектариъ – мейвйир, 20,5 агъзур гектариъ – картфар ва 9,1 агъзур гектариъ – бахчайин культурйир урзиди.

«Республикайин вари муниципалитетарин арайиъ варитIан гизафси хьадукран тумар урзувал Къизлар ва Хасавюрт районариъ планламиш дапIна. Думу кьюбиб районариъ сабишв’инди 70 агъзур гектартIан артухъ (31%) хутIлариъ хьадукран жюрбежюр тумар урзиди.

2019-пи йисаз вуди чвлин вахтна 93,2 агъзур гектар хутIлариъ тумар гъурзнийи. Районарин гъулан мяишатдин управленйириан мартдин 30-пи йигъаз дуфнайи мялуматариинди, чвну тум алабхьу хутIларикан 37,3 агъзур гектариъ дурзнайи тумарин гьял ужуб ву, 48,6 агъзур гектариъ дурзнайидарин – кьялан жюрейинуб, хъа 6,6 агъзур гектар хутIлариъ – лап писуб ву; 0,7 агъзур гектариъ тумар аьхълу гъурхьну»,

– къайд гъапIнийи Мягьямед Аьбдуллаевди.

Дугъу туву мялуматариинди, республикайин хутIлариъ хьадукран тумар урзбан бадали, гъийин йигъаз 155,6 агъзур гектар хутIлариъ изан дапIна. Гьаддикан 38670 гектариъ тумар дурзна – 13620 гектариъ гизаф йисариз вуйи укIарин, 3297 гектариъ картфарин, 80 гектариъ бахчайин культурйирин, 5 гектариъ ригъдин кюкдин, 4845 гектариъ жюрбежюр мейвйирин ва гьацдар жарадарин тумар.

Дидланра савайи, цци республикайин муниципалитетариъ 1298 гектариъ йимишарин багълар кивуз планламиш дапIна.
Табасаран ва Хив районариъ хьадукран ляхнар фици давам шулаш, мялуматар муниципалитетарин гъулан мяишатдин управленйирин начальникар Камил Гьяжиевди (Табасаран район) ва Байрамбег Кучувди (Хив район) тувнийи.

Камил Гьяжиевдин гафариинди, гьамусяаьт Табасаран райондиъ хьадукран чюлин ляхнар гьяракатниинди гъягъюра. Гъийин йигъаз 30 гектар хутIлариъ нюрх ва 30 гектариъ картфар дурзна. ТIумтIин багълариъ тIумтIин ширарикан лазим дару цирклар ктатIувалин, штун архар дюз апIувалин ва жара ляхнар давам шула. Чвлин вахтна гъурзу хутIларра кади, 2019-пи йисаз райондиъ вари 2750 гектариъ тумар урзиди.

Мидланра гъайри, Табасаран райондиъ цци 40 гектариъ багълар кивузра планламиш дапIна, гьадму гьисабнаан 5 гектариъ гизаф бегьер хру багълар. Хьадукран сабпи вазлиъ 17 гектариъ багълар кивну ккудукIну.

Хив райондиъ, Байрамбег Кучувдин мялуматариинди, урзуз 170 гектарихьнакьан хутIлар гьязур дапIна. Дурарикан 150 гектар «Сафарялиевский» СПК-йиъ, 10 гектар «Ленина» СПК-йиъ ва 8,5 гектар «Сенгеровский» СПК-йиъ урзиди. Райондиъ багълар кивувалра давам хьибди. «Сенгеровский» СПК-йиъ 40 гектариъ йимишдин багълар кивуз планламиш дапIна. Райондиъ гьелелиг йифар айивализ лигну, тумар урзбан ляхнар яваш-явашдитIан давам шуладар.