Хизан ккебгъруган, гьарсар касди чан ярхи уьмрикан, учв бахтлу хизандин эйси шлуваликан фикир апIуру. Амма вари хизанарихьан гьаз-вуш бахтлу хьуз вая чпин бахт уьбхюз шулдар. Социологияйин гьерхбариан ашкар шулайиганси, бахтсуз хизанарин арайиъ, касибарси, девлетлуйирра алахьуру. Хизандин бахт уьмрин дережайикан, кьадарсуз гизаф пул айиваликан асиллу дар.
Пашман йигъарира, шадвалиъра хизандин бахт уьбхбан бадали гьапIну ккундуш гьерхри, узу Республикайин психологияйин кюмек тувру центрин психолог, ДГУ-йин психологияйин факультетдин мялим Лаура Мещеряковайихьна илтIикIунза.
Дугъан гафариинди, бахтлу гележегдикан гьарсар касдин чан хусуси фикрар, хусуси рякъбар а. Хъа асас вуди хизандин бахт жилири хпирин, хпири – жилирин хияларин, фикрарин тереф уьбхювалиъ, сар-сарихьна гьюрматлуди янашмиш хьувалиъ, сар-сариз шадвал багъиш апIувалиъ а. Эгер хпир ва жилир, сар-сарин тереф уьбхюри, жвуван хизан ва чан уьмрин юлдаш бахтлу апIуб метлеб вуди, уьмриъ алахьу читинвалар аьгь апIуз гьязур вуш, дурариз ярхи уьмриъ бахтлуди яшамиш хьуз кьувватра, сабурра бихъуру.
“Хизан – сабпи нубатнаъди хал, веледар ву. Амма хайлиндарихьан сабпи йишв’ин девлет вая веледдин аьлхъювалин дих дубхьну ккундуш, кьатI’и жаваб тувуз шулдар. Жилири вая хпири, чпин кIваъ айи хиялар уьмриз адагъуз ккунди, гьюжатар апIбан дюшюшар шулу. Яна, жилири чан, хпири – чан маракьар уьрхюри, сари тмунурин гаф гьисабназ гъададабгъри, хизандиъ гъалмагълар арайиз гъюру. Натижайиъ мюгьюббатнан мани гьиссар мичIал хьуз хъюгъру.
Мюгькам хизандин эйси хьпан бадали, гележегдин уьмрин юлдаш ктагъру вахтна, му ляхнихьна жавабдарвалиинди дуфну, швнуб-саб терефнахъан фикир дапIну ккунду. Хайлин инсанари чпин чIуру гъиллигъар, хасиятнан писвал, кьискьисвал, гьаммишан фтиин вуш рази дарувал, пис кьаст айивал фикриз гъададабгъди, чпи ужударси, низам-къайда хъайи, фикирлу, сабурлу ва уьмрин юлдаш хьуз варитIан ужудар, лайикьлу касар вуйиганси гьисаб апIуру.
Ички убхъурайи, папрус зигурайи, къайдасуз саягъ уьмур хъапIрайи жиларра хайлин а. Дурарикан бязидарин фикриинди, хпар му гъиллигъарихьна гьюрматлуди янашмиш духьну, чпин жилир фицир вуш, гьаци кьабул дапIну, думу гъяйиз хулаъ мар-ццишин, мани хураг ва разивал ади ккунду. Бязи дишагьлийирира чпи хизандиъ дюз дарди гъахрувалин дюшюшарин шагьидар шулахьа. Бязи дишагьлийириз чпи кьадарсуз успагьидарси гьиргъру, дурари, хулан ляхнар, хураг гьязур апIуз, бицIидарин марццишин ва дурариз лигуз, хъайивал апIуз даккунди, жилирихъди гьюжатар ва гъалмагълар апIури шулу.
Швувахь хьайи фунур дишагьлийихьанра, хизандин бахт фтикан асиллу ву, кIури гьерхиш, аьхюну пай жавабар: “Бахт жилириз учв ва чаз – жилир ккунивалиъ, яна мюгьюббатнаъ а”, – кIуру жюрейиндар шулу. Дугъриданра, бахтлу хизанар вари саб-сабдиз ухшар ву. Дицисдар хизанарин эйсйир гьаммишан сар-сарихьан жара апIуз даршлударси, наана гъягъюрушра, сатIиди шулу. Дурарихьан сар-сар хътарди яшамиш хьуз шулдар, дурарин сар-сарихьан жиниб адар, дурари сар-сариз кучIлар апIудар ва чпин месэлйир жиниди гъитудар. Эгер хябяхъган ляхниан хулаз гъафиган, юкIв уьмрин юлдаш рякъюз гьялакди аш, учву сатIиди айивалиин разиди вуш, хил хътабгъуз ва йигъандин арайиъ гъахьи дюшюшар сар-сариз ктитуз аьшкь шулуш, учву бахтлу хизандин эйсйир вучва. Шадвалси, пашман йигъарра пай апIру багъри инсан гъвалахъ хъайивал – му аьхю бахт ву”, – ашкар гъапIнийи Лаура Мещеряковайи бахтлу хизандин сир. Умуд кивраза, му сир газат урхурайидарин вари хизанариз таниш ву.
