Штун месэла гьял хьибди

 

 

Урусатдин Президент Владимир Путиндин агьалйирин яшайиш мублагъ апIбан метлебниинди кьабул дапIнайи саб жерге милли проектар уьмриз кечирмиш апIбан жигьатнаан Хив райондиъра, мялум вуйиганси, хайлин серенжемар кIули гъахура. Му жигьатнаан инсанар убхъру штухъди тямин апIбан месэлайи важиблу йишв бисура.

 

 

Хив райондиъ улупнайи месэла гьял апIбаан йишвариин кьабул апIурайи уьлчмйирикан ич арайиъ гъабхьи гюрюшдиъ «Хивский район» МО-йин главайин заместитель Агъамирзе Гьямзебеговди кьатI’иди ктибтну.

– Шаксуз, шид – уьмриъ вари хъуркьуваларин эвел ву. Улупнайи вахтназ Хив райондин саки вари гъулар штухъди тямин апIувализ гъилигиш, уьмуми гьисабариинди ра-йондин аьтрафариин саки 100 километрихьна штун гъурулушар ляхник ка. Гьадму гьисабнаан му штун гъурулушари райондин саки вари гъулариз 35 асас терефариан шид дубхна. Дурариланра савайи, агьалйирин штуз игьтияж айивал гьисабназ гъадабгъну, 35 бицIи булагъарин шидра аьла- ва вуди гъулариз дубхна.

Гъябгъюрайи йисан ГъуштIил ва ГъванцIил гъуларин агьалйир штухъди тямин апIбан рякъ’ан натижалу ляхин гъабхиди. Гьаци, 4 булагъ сатIи дапIну, ГъуштIилна саки 11 км манзилнаъди Рапак сив’ан шид зигуз республикайин инвестицйирин прог-раммайин дахилнаъди 150 миллионтIан артухъди дакьатар улупна. Мушваъ, гъулаз шид зигбалан савайи, гъулан багахь думу уьбхру йишв тикмиш апIбан, гъулан айитI шид зигбан серенжемарра гъахиди.
Зиихъ улупнайи РИП-диз тялукь вуди, ГъванцIил гъулаъ штун кьюб гъуйи адатIну, гъулаз штун гъурулуш ккивбан метлебаризра лазим кьадарнаъди дакьатар жара дапIна.

Хъа Заан Ярак ва Мажвгул гъулариз шид зигбан метлебариз лазим вуйи харжар апIувал 2022-пи йисаз улупна. Заан Яраккна саки 5 км манзилнаъди, хъа Мажвглиина 7 км. манзилнаъди штун гъурулуш тикмиш апIбанди вуча. Му юкьуб гъулан жямяаьтлугъ убхъру штухъди тямин апIбаз лазим вуйи харжар республикайин инвестицйирин программайин бинайиинди апIиди. Хъа мумкинвал гъабхьиш, Хирижв-Лика, Цнал, АрхъитI гъулариз шид зигувал, Хивна гъюрайи шид марцц апIру тикилишар рас апIувалра фикриъ айич.

Къайд апIурза, штарин ерийин, думу гъурулушар рас апIбан ва му цирклиъ алахьурайи аьлава месэлйир гюзчиваликк уьрхювал гьам райондин кIулиъ айидарин, гьамсана йишвариин ерли поселенйирин главйирин асас вазифа ву. Фицики шид – ихь уьмрин саб пай ву.
Му жигьатнаан арайиз гъюрайи камивалар терг апIбаан йишвариин жавабдар касари сикин дарди ляхин гъабхура. Гьамусяаьт саки вари ерли поселенйириъ штарин линйирин лазим шлу схемйир гьязурди а. Гъулаз шид зигбан, уьмуми йишвлан гьарсаб хулаз шид жара апIбан месэлйир гьар вахтна гюзчиваликк уьрхюра.

Штун гъурулушар къайдайикк уьрхбан бадали, саки гьар йисан райондин бюджетдиан ерли поселенйириз жюрбежюр расвалин ляхнар гъахуз лазим вуйи дакьатар жара апIура.

Штун ерийи аьхю роль уйнамиш апIурайивал гьисабназ гъадабгъну, вахт-вахтарик тялукь лабораторйириъ дидин ерийин ахтармишар гъахувал кIваълан гьапIну ккундар. Му жигьатнаан арайиз гъюрайи камиваларин зиин кьибла районарин сатIиди вуйи Роспотребнадзорин саб жерге вакиларира дурумлуди чпин ляхин гъабхура.

Дарпиди гъитуз шулдарзухьан, ерли администрацйирин главйири штун булагъар, гъярар чиркин апIуз шерик вуйидарихьна къанундиз асас вуди лазим вуйи уьлчмйир кьабул апIбан ляхин мюгькам апIбан чарасузвал а.
Хив райондин сяргьятариин Чирагъ ва Рапак нирар ахмиш шула, шид убсрайи рибчрар ерлешмиш духьна. Хъа аьхиримжи йисари мар-ццишин уьбхбан рякъ’ан арайиз дуфнайи гьякьикьатдихъди аьлакьалу вуди саб бязи йи-шварихь нирарин гъирагъарин чиркинвал гъябкъиган, кьагьур гъюру. Хъа мина гъирагъдилан фужкIа дуфнайинхъа?! ИкибаштIан, ваъ.

– Агъамирзе Шябанович, гьамусяаьт Хив райондин агьалйир штухъди тямин ву, пуз шулин?

– Мажвгул ва ГъванцIил гъулариъ писди штуз игьтияж а. Хъа имбу гъуларин агьалйирин кьадар ва гъулаъ айи штун кьувват, гьарсар агьалийиз нормативариинди улупнайи штун кьадарнан улупбар фикриз гъадагъиш, шид а, анжагъ думу жавабдарвалиинди ишлетмиш апIуб лазим ву.