Хьадан фасил, мялум вуйиганси, вари терефарихъанди гъизгъин вахт ву. Мектебариъ тятIилар тувбахъди аьлакьалу вуди баяр-шубар дарсарихьан азад шула, дидихъди сабси, шагьрариъ дуланмиш шулайи жигьил хизанари чпин веледарра, аьдат вуйиганси, абйир-бабарихьна гъулариз гьаъра. Натижайиъ му фасил эрг’вал йивбан жигьатнаан гьарсар касдиз маракьлу ва важиблу вахтси гьисаб апIуз шулу.

 

 

Шагьрариъ инсанари хьадну азад вахт асас вуди гьюлерихъ эрг’вал йивбаз сарф апIуру. Хъа гъулариз фикир тувиш, аьксина, хьад иллагьки гъизгъинуб шула. Жиниб дар, тялукь гьякьикьатдиъ живанари эрг’вал йивбан месэлйириз артухъ эгьемият туврурра шуладар. ТятIиларин вахтна абйир-бабар живанарикан гьам хяраъ, гьамсана бистнариъ кюмек абгбан гъаразнаъ шулу. Му гъулариъ аьсрариинди тасдикь дубхьнайи гьякьикьат ву. Я думу аьдатар дигиш апIубра думукьан рягьят дар.

Живанарин дарсарихьан азад вахт кечирмиш апIбан къайда, гьелбетда, дурарин абйир-бабарикан, улупнайи серенжемар тешкил апIбаъ жавабдарвал гъабхурайи гъуллугъарикан асиллу шула.

«РД-йиъ саки гьар йисан «Дагъустан Республикайиъ живанари эрг’вал йивбан, сагъламвал мюгькам апIбан гьякьнаан» тялукь къарар кьабул апIура. Вари республикайиъ кьабул апIурайи уьлчмйирин шилнаъди гъябгъюрайи Хив райондиъра гьар йисан саб жерге серенжемар гъахурача. Баяр-шубари рягьятвал гъадабгъбан ва дурарин сагъламвал мюгькам апIбан гъаразнаъ ади, республикайиан учуз тувнайи табшуругъар тамам апIбан гъайгъушнаъ ача. Гьадму гьисабнаан гьамусяаьтнара, баяр-шубар Дагъустандин аьтрафариин ва Урусатдин жара регионариъ кьувватнаъ айи сагъламвал уьбхбанна эрг’вал йивбан лагерариз гьаъбан бадали, абйир-бабарихьан аьрзйир ва тялукь документар кьабул апIурача. Абйир-бабарин хушниинди учу «Орленок», «Костер», «Солнечный берег», «Березка», «Южный», «Сосна», «Анжи мастер», «Терменлик», «Данко», «Парус», «Ореховая роща», «Самур», «Аист», «Алило», «Рассвет», «Космос», «Горная речка», «Орбита», «Многофункциональный спортивно-оздоровительный комплекс им. Р.Гамзатова», «Радость», «Каскад», «Пла-нета», «Надежда» лагерариз путевкйир туврача. Гьарсаб лагерин къайдйирихъди, шартIарихъди РД-йин образованиейинна илимдин министерствойин уьмуми сайтдиъ таниш хьуз мумкинвал а.

Амма, дарпиди гъитуз шулдарзухьан. Йишвариин саб жерге серенжемар гъахурашра, кьатI’иди гъапиш, бицIидар лагерариз гьаъбаз мялум вуйи ва саб жерге мялум дару себебариан абйир-бабари маракьлувал зяифдитIан улупурадар. Сабпи дестейиъди Хив райондиан Избербаш шагьрин сяргьятариин ерлешмиш дубхьнайи «Солнечный берег» лагериз 2 бицIир гьаунча. Кьюбпи дестейиъдира баяр-шубар улупнайи лагериз гьауз ккунидар а: гьелелиг аьрзйир кьабул апIурача.

Аьлава апIураза, сагъламвал уьбхбан лагерариъ эрг`вал йивбаз лазим вуйи путевкйир Дагъустандин образование-йинна илимдин министерствойиан пулсузди жара апIура. Вушра гъулан агьалйири чпин баяр-шубар хьадан лагерариз думукьан хушниинди гьаърадар. Учу гьарсарихьан аьрзйир кьабул апIуз гьязур вуча», – гъапну ич сюгьбатнаъ Хив МФЦ-йин директор Камила Жалавхановайи.

Хив райондин образованиейин отделин начальник Назаряли Тарлановди субут апIурайиганси, мектебариъ тятIилар ккергъайиз улихьна му жигьатнаан хайлин гъаврикк ккаъбан ляхин дубхна. Гьамусра йишвариин мялимари саб жерге абйир-бабарихъди му рякъ’ан лазим вуйи ляхин давам апIура, вушра гьякьикьатдин улупбар гьелелиг рази шлудар дар.

Макьала гьязур апIури, узу саб жерге абйир-бабарихъдира гюрюшмиш гъахьунза, ва дурарикан зиихъ къайд дапIнайи месэлайин гьякьнаан чпин фикрар пуб ккун гъапIунза. Исихъ дурарин фикрар ачухъ апIураза.

Насибат, шубур бицIирин дада: «Ухьуз гьарсариз мялум вуйиганси, аьхиримжи йисна гьацI ухьу читин шартIариъди кючюрмиш гъапIунхьа.

Коронавирус уьзрихъди арайиз гъафи дигиш’валарин натижайиъ йишвариин мектебарин ляхинра хайлин дигиш апIуз мажбур гъахьну. Ктабхъу урхбан йис узу, кьатI’иди кIурза, хъанара манзилнаъди аьгъювалар тувувал кьувватнаъ ипиш гьапIдикIан кIури, гучI’вал кади гьапIунза. Шюкюр ибшри Аллагьдиз! БицIидариз мялимдин гюзчиваликкди аьгъювалар гъадагъру мумкинвал гъабхьну. Аьгьвалат саб гьял къайдайиз дуфну, инсанар аьдати уьмрихъна бегьемди кьяляхъ хътакайизра, рябкъюрахьуз, му уьзур хъанара гъизгъин шулайиваликан сикин дарди улхура. Хъа тялукь аьгьвалатнаъ гъирагъдиз лагераризра жвуван бицIидар юкIв архаинди фици гьаърухъа?! Гьаддиз узхьан, улупнайи месэлайин гьякьнаан мялимари теклифар тувнушра, разивал улупну, уьлчмйир кьабул апIуз шуладарзухьан».

Гюллер, юкьур веледдин дада: «Кьюрид аьхюну бицIидар улихьна йисари узу хушниинди лагериз гьаунза. Садпи йисан дурар лап разиди гъафнийи. Бай кьюдпи йисанра Авадан гъулан багарихь хьайи «Южный» лагериз гьаънийза. Амма думу ражари, чпиз эрг’вал йивуз улупнайи вахтнан аьхириз душваъ гъудрузди, бай кьяляхъ хуз мажбур гъахьунзу. Фицики, дугъу йигъан швнуб-саб ражари, учв хулаз кьяляхъ гъайихай кIури, лагерин къайдйирин гьякьнаан аьрзйир кади, зенгар апIури гъахьну.

Хъа гъийин йигъкан гъапиш, улихьна вахтарихь тевиш, гъулариан хьадан лагерариз баяр-шубар лап кьитдитIан гьаъри имдар. ИкибаштIан, мициб гьякьикьатдиз чан себебарра адарди дар. Аьхиримжи вахтари ихь республикайиъ бицIидар дургурайивалинра шагьидар шулахьа… Уьлкейиъ гъягъюрайи гьяракатарин шагьидар шулайи вахтна, гъи гизафдарик чпин веледар вахтназ вуди ярхлаз гьауз гучI’вал ка. Жавабдар гъуллугъари сагъламвал мюгькам апIру саки вари лагерариъ яшайишдин лазим вуйи вари шартIар айивал субут апIура, хъа душвариз эрг’вал йивуз гъушу бицIидари аькси гьякьикьатдикан ктибтура. Узуз таниш хизанариан бицIидари «Солнечный берег» лагериъ эрг’вал гъивну: кьадарсуз разидира а, хъа вари саб гьадму лагериз гьауз удудукьрувалин гъавриъра аза. Живанарин ихтиярар дюрхну ккунду.

Хъа гьякьикьатдин жара терефнакан гъулхиш, шагьрар фукьан чиркинвалари ккаънаш, варидариз рябкъюрахьуз. Гъулан марцци гьава, шид, уткан табиаьт эвез апIуз шлубра шагьрариъ гьамусяаьтна фу а? Гьюл?! Узхьан кьатI’и жаваб тувуз шулдарзухьан.

Хьад – гъулариъ гъизгъин вахт ву. ТятIиларин вахтна баяр-шубар асас вуди абйир-бабариз «кюмекчйир» шули аьдат ву. Алафар уч апIбаъ, малар-марччарин нубатарихъ гъягъбаъ… Ва, йиз фикриан, дидкан анжагъ мянфяаьттIан адар. Гъийин девриъ, ич бицIи вахтнахь тевиш, живанариз гьацира азад вахт гизаф а. Мициб аьгьвалатнаъ кюмек лазим вуйи вахтнакьан гъагъ алдарди дурар зегьметнахьна жалб апIуваликан анжагъ хайиртIан шулдар».