Улихьна йигъари «Табасарандин нурар» газатдин редакцияйиз спортдин мастер, спортивный гимнастикайиан Урусатдин, Европайин ва вари дюн’яйин гизаф ражари чемпион гъахьи Татьяна Набиева хялиш гъахьну. Къайд апIуб лазим ву, Санкт-Петербургдиъ яшамиш шулайи Татьянайин адаш Олег Набиевдин бин Хив райондин Гъвандикк гъул’ан ву.

 

 

Сюгьбат ккебгъри, Татьяна Набиевайи учв му спортдиз фила ва фици гъафнуш, ктибтнийи. «Гимнастикайиз узу йиз дадайи гьаънийзу. Думуган йиз 4 йис вуйиш, кIурза. Эвелиан художественный гимнастикайиз гъушур вуйза. Тренери дишлади узухьди, узхьан шлубкьан лик за апIуз гъитнийи ва, уву спортивный гимнастикайиз гъушиш ужу хьибди, гъапнийи. Спортдин му жюре ктабгъбиин затра швумал дарза, фицики диди узуз уьмриъ гизаф мумкинвалар тувунзуз», – кIура Татьянайи.
Къайд дапIну ккундуки, художественный ва спортивный гимнастикйирин арайиъ хайлин фаркьлувал а: художественный гимнастикайин упражненйир бандарихъди, тупрахъди ва жандак биржури жилин тамам апIураш, спортивный гимнастикайиз жандин кьувват, техникайин элементар лазим ву, ва думу асас вуди спортдин жюрбежюр алатариин тамам апIурайиб ву. Шубари 4 алатдиин, хъа баяри 6 алатдиин чпин устадвал улупуру.

«Узу тренерар Вера Иосифовна ва Александр Васильевич Киряшоварин хиликкди тербияламиш гъахьир вуза. Му спортдиъ варитIан кIваз хуш вуйиб жюрбежюр ягълишин айи брусья алат вуйиз. Му алат йиз тренер Александр Васильевичдизра ккуниб ву, фицики думу чан вахтна брусйириин ужудар хъуркьувалар гъазанмиш гъапIур ву, ва гъи ужудар пишекрарикан сар ву. Чав тербияламиш апIурайидари брусйириин заан хъуркьувалар гъадагъбан бадали, дугъу спортсменар чав дюзмиш гъапIу, читин упражненйирикан ибарат вуйи хусуси программайиинди гьязур апIуру. Хъа му алатдиин, дугъриданра, гьавайиъ тIирхури, талитарин вахтна заан кьиматар тувру уткан нумрйир улупуз шулу», – ктибтнийи гимнаст шуру.

Гъи дюн’яйиъ Урусатдин гимнастарихъди талитнаъ учIвуз шлу гимнастар цIибтIан адар. Гьамусяаьт Токиойиъ кIули гъягъюрайи Олимпийский тамшириъ спортивный гимнастикайиан ихь уьлкейин кьюбиб командйирира – гьам шубарин, гьам баярин – гъизилин медалар гъазанмиш гъапIну. Татьяна Набиевайин асас метлебра Олимпиадайин талитариъ иштирак хьуб вуйи, амма дурарихьна гьязур шулайи вахтна гъахьи иццрушнари дугъаз чан метлеб кIулиз адабгъуз манигъвал гъапIну.
«Спортивный гимнастика гизаф зегьмет тIалаб апIурайи жюре ву – гьар йигъан саб фициб-вушра цIийи шейъ дудубгъну ккунду. Му спортдиз гъафи касди чан улихь метлеб дивну, думу гьар йигъан тамам апIурадарш, натижйир шулдар. Узура фукьан вушра кьувват сарф апIури гъахьунза. Иццрушнарра шуйи, саспиган вари атIуйзуз, амма, жвуваз ял апIури, йигъан зализ гъя-гъюйза ва гъира му ляхин давам апIураза…

Ав, Олимпиадайихьнара гьязур гъахьунза. Думуган Олимпиадайиъ иштирак шлу спортсменар гъядягъру талитариз Пенза шагьриз гъушнийза. Упражнение тамам апIурайи вахтна алатдилан ахъну, йирфариз ва гардандиз иццру гъапIнийиз. Зарбди гучI гъабхьнийзуз, ва тренерари психология жигьатнаан узу бегьемди гьязурди адар кIури, Олимпиада ккебгъайиз кьюб гьяфта ккимиди, узу командайин дахилнаан адаънийи… Гьамусра цIиб юкьв иццури шулиз, хъанара жара жвилли иццрушнарра казук, амма спортдихьан ярхла шуладарза», – гъапну Т. Набиевайи.
Машгьур спортсменкайи чаз варитIан кIваин гъузу талитариканра ктибтнийи. 2010-пи йисан спортивный гимнастикайиан кIули гъубшу вари дюн’яйин чемпионатдин натижйир дугъаз варитIан багьайиндар ву – думуган Татьянайи спортивный гимнастикайиан Урусатдин сатIи вуйи командайин дахилнаъди гъизилин медаль гъазанмиш гъапIнийи.

«Учухъди асас талитназ удучIвнайи США-йиан вуйи спортменар ужуди гьязур духьнайи. Мурарихъди вуйи финалиъ учу швнуб-сабан гимнастикайин алатарилан ахънушра, натижайиъ гъалиб гъахьунча. 2011-пи йисан вари дюн’яйин чемпионатдиъра Урусатдиан уч дапIнайи командайин вакилари кьюбпи йишв гъадабгънийча. Гьадму чемпионатдиъ брусйириин кIул’инди вуйи талитариъра кьюбпи йишв гъадабгъунза. Думу медаль бадали хайлин вахтна зегьмет зигури гъахьунза. Гьацира 2013-пи йисан Казань шагьриъ гъубшу Хьадан Универсиадайин гъалибчи гъахьунза», – кIваин гъапIнийи чемпионкайи чан хъуркьувалар.
Казандин Универсиадайин талитариъ улупу натижйир лишанлу апIури, Татьяна Набиевайиз Урусатдин Президент В. Путинди «Спортдиъ заан хъуркьувалар улупбаз» Гьюрматнан грамота тувну.

Табасаран риш имбу спортсменарихьан сабсан ляхниинди фаркьлу ву – гъи спортивный гимнастикайиъ Татьяна Набиевайин ччвурнахъ вуйи хусуси элемент чемпионатарин программйириъ тапIна – дугъу 2010-пи йисан чпин спортдиъ гьамусдиз адру цIийи лап читин упражнение тамам гъапIну, ва дидиз гъи «элемент Набиевой» кIура.

«Дюзди гъапиш, думу ляхин чав-чалан, кьаст дарди арайиз гъафиб вуйи. Жюрбежюр ягълишин айи брусйириин йиз упражнение, сабпи алатдиин варитIан заан нукьтIайиин тамам дапIну, жандак кьяни дарапIди, гьавайиъ саб ражари илтIикIну, хъанара брусдиинна. Узуна йиз тренери, гьадму упражнение тамам апIуб метлеб ади, гизаф зегьмет гъизигнийча. Эвелиан гьаци, жвуван хушназ тамам апIури, дидихъ хъюгъдар вуйча. Хъасин думу спортдиъ цIийи упражнение вуйибдин гъавриъ ахъиган, думу цIалцIам апIуз хъюгъюнча. 2010-пи йисхъанмина, 7 йисандин арайиъ думу гьич сарихьанкьан тамам апIуз гъабхьундар. Анжагъ 2017-пи йисан Европайин чемпионатдиъ узу гьязур шулайи залиан вуйи ихь спортсмен шурхьан думу текрар апIуз гъабхьну. Гьаддихъанмина му упражнение гимнастикайин читин элементарин таблицайиъ а, ва думу тамам апIуз саки вари чалишмиш шула», – къайд гъапIну Татяна Набиевайи.

Гьамусяаьт Татьянайи Каспийск шагьрин «Анжи Арена» стадиондиин ерлешмиш дубхьнайи гимнастикайин мектебдиъ, элгьет йигъан ктарди, имбуну йи-гъари гвачIнинган ва хябяхъган бицIидарихъди спортивный гимнастикайиан тренировкйир гъахура. Ихь республикайиз думу гьаму мектебдин директор Мягьямед Азаевдин теклифниинди саб вазлизди дуфнайир ву.

Татьяна Набиевайи, «Табасарандин нурар» газатдин редакцияйиъ прямой эфириъ интервью туврайи вахтна, чаз, адаш бабкан гъахьи Гъвандккарин гъулаз гъягъюз ва мирасарихъди таниш хьуз ккуниваликан гъапнийи. Газатдин кIулин редактор Гюлягьмад Маллялиев эфириъ Хив райондин глава Ярмет Ярметовдихьна, Татьяна Набиева Хив райондиъ, табасаранариз хас вуйиси гьюрматниинди кьабул апIбан теклиф хьади илтIикIнийи. Саб гьяфтайилан Татьяна Набиевайиз Ярмет Ярметовди райондиз теклиф гъапIнийи. Машгьур спортсмен риш фици кьабул гъапIнуш, Хив райондиъ айи ич мухбир Феруза Рамалдановайин исихъ тувнайи макьалайиъ урхай.