Табасаран райондиъ учIруди дийигънайи месэлйирикан саб – агьалйириз гьубкIну марцци шид адрувал ву. Гъулар аьхю шули, шид ишлетмиш апIбан кьадарра артухъ шула. Мидланра савайи, гъи гизаф гъулариъ дишагьлийир шид хуз улихьдиси булагъдиккна гъягъюри имдар, фицики шид варидари хулариз дизигна. Гьелбетки, му аьгьвалатну шид харж апIувал артухъ апIура. Хъа айи штун булагъарин, шид гъюрайи турбйирин гьял кьюрдну, иллагьки думу учIру аяз ва гъалин йифар айиб гъабхьиш, пис шулу – штуз миркк йивуру ясана думу хътубтIуру.
Райондиъ агьалйир штухъди тямин апIбан гъурулуш кьюрдухьна фици гьязур дубхьнаш, узу «Экостарт» МБУ-йин директор Руслан Керимовдихъди сюгьбат гъубхунза.
Идарайин директорин гафариинди, чвлинна кьюрдун вахтнахьна гьязур шули, Табасаран райондиъ айи штарин сетарин инвентаризация дапIна. Табасаран райондиъ 263,3 километрин манзилнаъ шид дизигнайи 192 булагъ а. Дурар гизафси чпи агьалйири дизигнайидар ву. 40%-тIан артухъ дизигнайи штар гьамусяаьт лап пис гьялнаъ а. Штар марцц апIбан тикилишар гъулариъ адар.
«Табасаран райондиъ айи инсанар марцци штухъди тямин апIбан бадали, 2019-пи йисан «Марцци шид» кIуру программайиинди 23 километрин манзилнаъ Хянягъчай нир ккебгъру йишвхьан шид зигуз проектдин (дидик Пилигъ, ЦIанитIил, Хюрикк, Хянягъ, Ругуж ва Хючна гъулар кахьра) сабпи этапдин ляхнар тамам дапIну ккудукIну. Гьадму проектдиинди штун резервуарар, шид марцц апIру тикилишар дивувал ва гъуларин айитI турбйир зигувал пландик кирчну адайи.
Республикайин инвестицйирин программайиинди, гьадму проектдин кьюбпи этапдиъ Къужник, Хьарагъ, Улуз, Шила, ТIаттил ва ГьепIил гъулариз шид зигувал планламиш дапIна, проектдик резервуарарра, шид марцц апIру тикилишарра ка.
Республикайин инвестицйирин программайинди, 2021-2023-пи йисари штар зигбан шубубсан проектар гьязур дапIна: «СиртIич», «Гюгьрягъ, ЧвулатI», «Халагъ, Бухьнагъ, Гуми ва Жвулли», – гъапну Руслан Керимовди.
Дугъу аьлава гъапIганси, Ярса ва Зил гъулариз шид зигбан проектар Табасаран ра-йондин администрацияйира гьязур дапIна.
АхьитI ва Рушв’ил гъулариз шид зигуз проектар гьязур апIбан бадали, шид зигру йишв, резервуарар гьязур ва участок жара дапIна.
«РухьатI» кIуру йишвхьан Хючна гъулаз дизигнайи шид марцц апIувалин ляхнар кIули духна. Думу ляхнар апIурайи вахтна, инсанари дизигнайи штук жиниди насосар китIнайивал ашкар гъабхьну, думу нукьсанваларра ара-йиан адагъну. Хючна гъулан Ильдаровайин ччвурнахъ хъайи кючейиъ айи резервуарихьна 650 метрин манзилнаъ шид зигбан бадали, лазим вуйи вари ляхнар Табасаран райондин администрацияйи тамам апIура.
Гьацира «Экостарт» МБУ-йн гъуллугъчйири мархьар гъургъиган шид гъябгъру гъанавар марцц апIбан ляхнарра кIули гъахура. Думу ляхнариъ хъюгъю вахтна, гъанаварин зиин илирчнайи 75 рукьан решёткйир гъудургну. Думу решёткйир алдрували кьюрдун вахтна инсанариз хатIалу дюшюшар арайиз хуб, гьацира машинарин авар-йир хьуз гъитуб мумкин ву. Швнур-сар касди гъанавдизди деетнайи канализацияйин турбйирра ашкар гъахьну… Гьамусяаьт думу марцц апIувалин ляхнар 60% тамам дапIна. ГьудруркIрайи решёткйирра багарихьди илирчну, расвалин ляхнар кIули гъахиди.
(Къайд: макьала гьязур апIру вахтназ «Экостарт» МБУ-йи му ляхнар тамам дапIну ккудукIну).