Аьхиримжи вахтна коронавирусдин уьзур вари дюн’яйиъ лапра гьялакди ва улихьдитIан гужалди тарабгъуз хъюбгъна. Амма агьалйир му уьзриз аькси вакцинайин рубар йивуз гьялак шуладар. Гьюкмин кIулиъ айидарик гъалабулугъвал кабхъна, ва дурари уьлкейиъ нубатнан ражари къадагъа иливру уьлчмйир кьабул апIура. Духтрари, аьлимари ватандашариз прививка апIуз дих апIурашра, инсанарин фикрар кьюб йишваз пай духьна. Шлихъ хъугъру – гьюкмин кIулиъ айирихъ ва духтрарихъ, дарш интернетдин мялуматарихъ? Гъийин йигъаз уьзриз аькси вакцинайин рубар гъивдарин кьадар улупру сиягьназ гъилигиган, интернетдин шаксуз мялуматарихъ хъугърайидарин кьадар аьхюб вуйиб ашкар шула.
Узу жюрбежюр йишвариъ яшамиш шулайи ихь ватандашарикан вакцинайин рубар йивбан гьякьнаан чпин фикрар ачухъ апIуб ккун гъапIнийза. Дурарикан бязидарин жавабар исихъ чап апIурача:
Мейлан Нежефов, Мажвгул гъулан мектебдин мялим:
«Узу, Мажвгул гъулан терефнаан Хив райондиз кадагънайи депутатдиси, мялимдиси ва мектебдин директорин тербияйин ляхин гъабхурайи заместителиси, прививка апIувал гьарсар касдин заан дережайин буржйирикан вуди гьисаб апIураза. Мектебдиъ баяр-шубарихъди, бицIидарин багъариъ бицIидарихъди ляхин гъабхурайидари, инсанарихъди аьлакьайиъ айидари чпин сагъ’вал уьбхбан ва чпикантина уьзур тарабгъуз гъидритбан жавабдарвал гьисс дапIну ккунду. Прививка апIбахьан халкьдиз гьаз гучIура гъапиш, гъи ихь арайиъ прививкайиз аькси мялуматар, видеороликар гьязур апIурайидар гизаф духьна. Гизаф касари, прививкайикан вуйи хабрар дюзидар вуш вая кучIал вуш ахтармиш дарапIди, дурар сар-сарихьна тарагъура. Халкь ужубдихътIан чIурубдихъ ухди хъугъру. Гьаддиз хайлиндариз вакцинайихьан гучI ка. Узузра ляхнин юлдшарикан, рякъ-хулиъ расалмиш гъахьидарикан дюз дарди улхурайидар алахьуразуз. Дурарин фикриинди, коронавирусдин инфекция ва дидиз аькси вакцина инсанарин кьадар цIиб апIуз, халкьдиз зарар тувуз адагънайидар ву. Узу, дурарин гафар кьатI апIури, кьатI’и жаваб вуди кIураза, эгер инсанарин кьадар цIиб апIуз дапIнайиб вуш, гьаз учв ихь уьлкейин президентдин табшуругъниинди, мектебар цIийи алаура, цIийи бицIидарин багъар, больницйир дивра, хизандиъ сарпи велед гъахьиган 400-500, кьюрпир гъахьиган – 600 агъзурихьна пул тувра?! Амма му гафар ва ужуб кIурайидар гьаз-вуш цIиб кьяляхъ, хъа чIуруб апIуз ккуни, пис юкIв айирин гаф улихь хьа».
Алина Абаева, Каспийск шагьрин 9-пи нумрайин мектебдин гъуллугъчи:
«Коронавирус уьзур а. Думу яркьуди тарабгъна. Узу дидихъ хъугъраза. Хъа прививка гъапIундарза ва, дюзди гъапиш, эгер ляхниан думу дапIну ккунивалин чарасузвал улулупиш, багахь гележегдиъ апIуз планарикра ктариз. Гьаз гъапиш, йиз фикриинди, вакцинайи саб жюрейинра кюмек туврадар. Прививка гъапIурра думу дарапIурси иццру шула. Прививка гъапIуриканра, дарапIуриканра жара инсанарикна уьзур тарабгъуру. Прививка гъапIдарин уьзур рягьятди улдубчIвура, кIури шулу. Хъа му хабрарихъ гьелелиг бегьемди хъугъуз шуладарзухьан».
Саядпери Гьяжимурадова, Мягьячгъала шагьриъ айи дилаварчи:
«Узу ва йиз веледари коронавирусдиз аькси вакцинайин рубар гъивунча. Вакцинацияйикан вуйи йиз фикир аьгъю апIуз ккундуш, гьамци кIурза: хулаъ телевизорихъ хъпехъруган, ав, варибдихъди рази вуза, прививка чарасуз лазим ву, хъа, интернетдиъ учIвну, жюрбежюр мялуматар урхруган, гьюкмихьна вуйи ихтибарвал дубгуру. Духтрар кьюб дестейиз пай духьна – садари чарасуз вуди прививка дапIну ккунду кIура, тмундари – къаршувал улупура. Хъа ухьу фуну тереф бисухьа?
КьатI’иди саб пуз шулу. Уьзур гужал шула. Думу гьюлин аьхю лепеси улубчIвура. Узу гъубшу йисан аьзарлу гъахьунзу. Му уьзриан лап гъагъиди уьмриан гъушдар гъяркъюнзуз. Му уьзриан гъира чпин гьялназ гъюз, нефес хътабгъуз, лицуз даршулайидар гизаф а. Гьацдар инсанар рякъруган, кIваз гуж ва гучI шулу. Гьаддиз узу ва йиз хизандин вакилари, гучI’валтIан уьзур гъагъиб ву дупну, вакцина ктабгъунча. Узуз сабансан ражари аьзарлу хьуз ккундарзуз. Сабансан уьзри ккабгъу беден фици шулуш, сар АллагьдизтIан аьгъдар. Хъа Аллагьди ухьузра фикир апIуз кIул тувна. Гьаддиз гьарсар кас чан гележегдихъан учв жавабдар ву».
Аьхиримжи улупбар
Октябрин 28-пи йигъаз айи улупбариинди, Дагъустандиъ коронавирусдиан 55 521 кас аьзарлу гъахьну. Дурарикан 2732 кас гъийихну. Гъийин йигъаз Дагъустандиъ 429 075 касди прививка дапIна, хъа 499 917 касди коронавирусдиз аькси вакцинайин сабпи руб йивна.
Вари дюн’яйиъ коронавирусдиан 245 882 600 кас аьзарлу гъахьну, дурарикан 4 984 712 кас гъийихну. Урусатдиъ 8 392 697 кас аьзарлу гъахьну ва 235 057 кас кечмиш гъахьну.
Прививка апIуруш вая апIударш, гьарсар касди чав чан духтрихъди сатIиди фикир дапIну ккунду. Эгер саб жюрейинра уьзур ктарш, руб йивуб лазим ву. Зиихъ кудухнайи цифрйириз дикъатлуди фикир тувай. Гьаму вари инсанар коронавирусдин инфекцияйиан гъийихдар ву. Гъийин йигъаз му уьзур дебккуз шлу анжагъ саб яракьтIан адар – прививка апIувал.
