Жилиз саб сяаьтнан вахт бахш апIувал – дюн’яйиъ варитIан гизаф инсанар иштирак шлу акция ву. Думу акция кIули гъабхбан метлеб – ихь Жилин табиаьтдин девлетарихьна дикъатлу фикир тувбан чарасузвал улупувал ву. Гьар йисан гьаму жюрейин серенжем гъабхуз вахт тувну ккунду.
2022-пи йисан Жилиз бахш дапIнайи сяаьт ерли вахтниинди мартдин 26-пи йигъан йишвандин сяаьт урчIвубдин гьацIаъ ккебгъди ва йицIубдин гьацIаъ ккудубкIиди.
Жилиз бахш дапIнайи саб сяаьтнан вахт – вари дюн’яйин чIурдин табиаьтдин тешкилатди (WWF) гьар йисан кIули гъабхурайи вари халкьарин акция ву. Акция гьар йисан мартдин вазлин аьхиримжи султ йигъан гъабхури шулу. Жилиз бахш апIуз улупнайи саб сяаьтнан вахтна дюн’яйин жюрбежюр уьлкйириъ яшамиш шулайи инсанари хулариъ кархьнайи аквар, электрикдиинди либхурайи жара техника ктIуршвуру.
WWF-ди сабпи ражари Урусатдиъ думу акция 2009-пи йисан тешкил гъапIнийи. Хъа 2011-пи йисхъан мина акцияйиъ 16 миллиондилан 20 миллиондиина инсанар иштирак шула. 2021-пи йисан Жилиз бахш дапIнайи саб сяаьтнан вахт Урусатдиъ кьюбпи ражари интернетдиъ мялум гъапIнийи, ва акцияйиъ варжариинди шагьрар ва гъулар иштирак гъахьнийи.
Къайд апIувал лазим вуки, Жилиз гьар йисан бахш апIурайи саб сяаьтнан вахт – му лап цIиб ву. Аьхиримжи йисари Жил-планетайин аьгьвалат ужуб дар. Илимдинна техникайин хъуркьувалари – адагънайи энергияйин цIийи жюрйири, инсандин уьмриъ учIврайи гъулайвалари, промышленностдин гьясиллувалик кабхърайи гьяракатну, гъулан мяишатдин бегьерлувал за апIували, медицинайин цIийи хъуркьувалари, инсандин уьмур ярхи апIуз мумкинвалар арайиз гъювали ва гьацдар жарадари – инсандин яшайишдин дережа за апIура, хъа гьаддихъди сабси вари гьаму хъуркьувалари Жилин табиаьтдиз аьхю зарарар хура. Инсаният гьаддин гъавриъ а, инсанари ва уьлкйирин кIулиъ айидари табиаьтдин марццивал уьбхюз гизаф харжар апIура, вушра дидкан айи кюмек цIиб ву. Гьарсар касди, гьарсаб хизанди саб сяаьтнан вахт ваъ, сад йигъра дюн’яйин табиаьтдиз бахш апIувал цIиб ву. Акцияйин тешкилатчйири табиаьтдин марццишин, девлетар уьрхюрайи тешкилатари кIули гъахурайи акцйириъ, серенжемариъ иштирак хьувал ккун апIура.
Мидланра савайи, ухьу табиаьтдин девлетар кьяняаьтлуди харж апIуз дудубгъну ккунду. Мисал вуди гъадабгъиш, лазим дарди шид, электричество харж дапIну ккундар, яягъди гъягъюз шлу йишвахьна жвуван ликариинди гъягъювал ясана жямяаьтлугъ транспорт ишлетмиш апIувал лазим ву. Хизандин мяишатдиъ уч гъабхьи хъархъас лазим вуйиганси жа-жаради уч дапIну гатIабхьувал аьдатнаъ ипну ккунду. Думу ляхин варидари сатIиди апIувал лазим ву.
Ихь Жил-планета, ихь уртахъ хал сатIиди уьбхюрхьа!
