Мектебариъ гъябгъюрайи урхбан йис ккудубкIайиз, бицIи вахттIан имдар. Мектебариъ аьхиримжи зенг йивбан кьяляхъ, имтигьнарин кампания ккебгъди. Гъябгъюрайи йисан выпускникари ОГЭ ва ЕГЭ тувруш вая имтигьнар батIул апIуруш, гизафдар фикрарикк ккахьна. Имтигьнар хьиди! Мидкан ва 100 балл гъадагъдариз тувру пешкешарикан, мектебариъ мани хураг тувбан ва образованиейин цирклин жара важиблу месэлйирикан вахтназ вуди РД-йин образованиейинна илимдин министрин вазифйир тамам апIурайи Ягь’я Бучаевди улихьна йигъари «Обьясняем.рф» проектдин прямой эфириъ ктибтну.
«Выпускникариз ужуб хабар казук – ОГЭ-йин ва ЕГЭ-йин имтигьнар батIул гъапIундар. Къайд апIуз ккундузузки, Дагъустандиъ 11-пи класс ккудубкIурайидари аьхиримжи имтигьнар тувбаъ цIийи технологйир ишлетмиш апIуз хъюгъди. Улихьна йисари табшуругъар имтигьнар тувру пунк-тариз дискнакди хури гъахьну. Улупнайи вахтна табшуругъар кайи кагъзар ар-ццуйи, криптографияйин жюлгар ишлетмиш апIуйи, табшуругъар тамам апIбан кьяляхъ кагъзар хъяркьну, думу ляхнар Федеральный тестированиейин центриз хътауйи. Гьамус вари серенжемар гьадму аудиторияйиъ кIули гъахиди. Табшуругъар интернетдин сетдиан адагъиди. Имтигьниъ улупнайи табшуругъар гьял апIбан кьяляхъ, думу ляхин йишв’ин сканировать дапIну, электрондин кагъзиъди мялуматар тартиб апIру республикайин центриз хътаиди», – гъапну Ягь’я Бучаевди.
Министрин гафариинди, му цIийивалари ляхин хайлин гьии апIиди ва, мидланра гъайри, Федеральный центриз имтигьнарин ляхнар гъахру вахтна къайда чIур апIувалин дюшюшар хьибдар.
КIваин апIуз ккундузки, гъубшу йисан имтигьнар тувру вахтна къайда чIур апIувализ лигну, республикайиъ 120 административ протоколар гъидикIну. Дурарикан 75 протокол, имтигьниан утIукку выпускникариина гъидикIдар ву.
«Гьаму гьарсаб дюшюшдиз министерство хусуси къайдайиинди гъилибгну. Бязи дюшюшариъ образованиейин управлениейин кIулиъ айидар ляхнариан азад апIуваллина улдубчIвну. Ихь метлеб – къайда чIур дарапIди ва марцциди имтигьнар тувувал вуйихь», – гъапну министри.
ЕГЭ-йиан 100 балл гъадагъу выпускникарикан улхури, Ягь’я Бучаевди къайд гъапIганси, улихьна йисанси ццира ЕГЭ-йиъ 100 балл гъадагъу выпускникариз 100 агъзур манат тувди. Дурарин сиягьнак вари Урусатдин мектебариъ урхурайидарин олимпиадйирин гъалибчйир, пешкешнан йишвар гъадагъдар ва дурар гьязур гъпIу мялимар кахьра.
Республикайин образование-йин министерствойин ляхнин хъуркьуваларикан саб – мектебар рас апIбан федеральный программайиъ жанлуди иштирак хьувал ву. Му проектдин кюмекниинди Дагъустандин 284 мектебдиъ бинайиан расвалин ляхнар кIули гъурхну.
«Январин вазлиъ учу Урусатдин мярифатнан министерствойихъди гъябгъюрайи 2022-пи ва гъюру 2023-пи йисан Дагъустандин мектебариъ бинайиан расвалин ляхнар кIули гъахбаз, аьгъювалар тувру алатарихъди тямин апIбаз ва тербияйин ляхнариз 7,1 миллиад манат жара апIбан гьякьнаан йикьрар гъийитIунча», – къайд гъапIну Ягь’я Бучаевди.
Министрин гафариинди, образованиейин министерствойин асас метлебарикан саб – ккергъбан классариъ урхурайи баяр-шубар пулсузди мани хурагнахъди тямин апIувал ву. Гьаци 2021-пи йисан 1-пи сентябрихъанмина республикайин 1-4-пи классариз гъягъюрайи 208 агъзур бицIириз пулсузди мани хураг тувувал тешкил дапIна.
«Аьхиримжи вахтна ипIру-убхъру сурсатарин кьиматар за гъахьивалихъди аьлакьалу вуди, бицIидариз туврайи хурагнан кьадар ис дарапIувалин месэла арайиз гъафну. Учу му месэлайин гьякьнаан кми-кмиди совещанйир ва вари муниципалитетариъ ахтармишар гъахурача. Дагъустандин мектебар ипIру-убхъру сурсатарихъди тямин апIурайидари гьелелиг кьиматар за дапIнадар, гьамдиинди дурарин ватанпересвал аьгъю шулу. Учу вари терефарихъан месэла гьял апIуз гьязур вуча. Эгер, сурсатарин кьиматар за апIбахъди аьлакьалу вуди, ухьуз пул гьудрубкIруси гъабхьиш, республикайин правительствойи ва РФ-дин мярифтнан министерствойи аьлава дакьатар жара апIиди. Фици гъабхьишра, ккергъбан классариъ урхурайидариз мани хураг пулсузди гъубзди», – аьлава гъапIну Бучаевди.
