Йирси газатар ккадаркури
Гьякьсуз шадвалихъ пашманвалла хъа
А. ГЬЯЖИИБРАГЬИМОВ
Хьадан азгар йигъарикан саб. Совхоздин МТФ-йихъ, мал-къарайиз кьюрдуз алафарин бин яртамиш апIувал метлебниинди, гъуйдиъ сенаж абхьри, думу тIибкьури, хайлин зегьметкешар ва техника лихури гъи секи къанна кьюд йигъ вуйи. Гьадму муддатнаъ йигъан кьюб ражари – гвачIнинган чюлиз удучIвруган ва хябяхъган МТФ-йиз хътакруган – му ляхнарин шагьидар маларра шуйи. Йигъан кьюб ражари дурари чпиз гьязур апIурайи алафдиин шадлугъар апIуйи.
Гъи хамразди рас гъабхьи жардарин лиж хябяхъган тухъди ва хъана шадди МТФ-йиз хътабкурайи. Сенаждин гъуййирихъна хъубкьубси, жардарин шагь—Аьхю Бугъа—дийибгъу ва, сенаж тIибкьурайи С-100 маркайин тракторихьинди либгури, зарбди аьлхъюз хъюбгъю.
– Гьаз аьлхъюрава, аьхюр? – гъерху дидхьан жардарикан сабди.
Бугъайи, аьлхъюб кмиди, сабан гъуйдиъ либцурайи тракторихьинди улупу:
– Узу дяълярхъюб, гьатму бейнавйир аьлхъюрин? Саб гвачIнинтIан гъуйдиъ либцурайиб ву. Улдубзури амкI, ригъун кIанакк гвачIнинтIан хябяхъдиз думу ухьухъ либхура. Хъа гьа-ккму машинар кIуруш, фила гъагъарикк ккайидар ву. Хъа алдагърур адар, – жаваб туву жардарин шагьди.
Бугъайин гафари жардарикра аьлхъюб капIу. Мушвахь ялхъвнар апIуз ккунидарра гъахьи.
– Бахтавар дарин ццийин кьюрдуъ сагъди учIвдар! Гьамус жвуван ликариинди гвачIниантIан хябяхъдиз лицури, фунар ацIраш, думуган, мани гъазмайиъ дахьну, марцци алафдихъди тухъ хьиди, – гьапи Рашу жардру.
Гьаму гьялатдиъ мина дуфну хюнарин лижра хъубкьу. Хюнарин кIулиъ йицIуб кIардин баб вуйи Уьру хюни айи. Сенаждин гъуйдихъ шадвал апIурайи жардарин багахь думура яваш гъабхьи.
Ахмакь жардарин шадвалариз аьксина диди, чан тай ЦIару хюндихьинди либгури, пашманди кIул тIубччвуз хъюбгъю.
– Гьаз дийибгъва? Рякъюъ ктру пашманвал гьапIруб вуяв? – гьерху дидхьан ЦIаруцли.
Уьруцлиан гъагъи ухьтар алдахьу ва, уьмриъ читинвалар алдрахьу ахмакь жардариз ебхьруси, гъапи:
– ГвачIнинтIан хябяхъдиз либхурайи техникайин зегьмет хайирсуз ву. Гъуйи вазлиъра абцIну ккудубкIру гьял дар. Гьадмукьан вахтнаъ элдребку гъуйдиан кьюрдну сенаж гъипIу ихь, бейнавйирин, фу гьял хьибди? Сенаждин гъуйи ургуд-миржид йигъан абцIну ккунду, аьхир. Йиз фикриан, ццийин кьюрдуъ убчIвайизтIан, йикк кмиди, халкьдиз хайир шлуганси, буйнийиз дубшну ужу ву. Мициб сенаждин «мянфяаьтлуваликан» ухьуз, гъушу йисарин тажрубайиан ужуди мялум вухьуз.
– Сач гьеле къайи хьуд йигъан абцIнийи. Гьаци вушра, ипIуз шулдайи, – тасдикь гъапIу Уьруцлин гафар ЦIаруцлира.
Уьмрин аьхю тажруба айн хюнйирин сюгьбат гъеебхьган, саб-швнуб дакьикьа мидиз улихьна шадди айи жардарра кур пашман гъахьи. Либхурайи техникайин язухъ ва, сенаж абхьбан бадали, пуч гъапIу укIан гьяйиф зигури, дурар, тяъди МТФ-йин гъазмйиризди гъягъюз хъюгъю.
Табасарандин нурар №81 (5818) 7-пи июль 1984-пи йис
Чвйирси кьабул апIура
Мялум дапIнайиганси, 19-пи авгъустдиъ ихь республикайиъ Каракалпакский АССР-ин литературайин ва искусствойин Йигъар ккергъну. Гизаф миллетарин советарин культурайин, илмин, искусствойин вакилар, театрин сягьнайин устадар, гьацира партийный, советский, комсомолии ва npoфсоюзарин работникар, ляхнин кIакIначйир ухьухьна хъафну.
Му аьхю машквар автономный республикайин зегьметкешар Узбекский ССР-ин, Узбекистандин Компартияйин, Каракалпакский АССР-ин ва областдин партийный тешкилатдин 60 йис хьувалин юбилеяр хъуркьувалариинди къаршуламиш апIуз гьязур шула йи вахтна гъягъюра.
Советарин гьюкумдин йисарин вахтна Каракалпакский АССР паччагълугъ Россиянин варитIан кьяляхъ хъайи гъирагъдихъан улихь дубшнайи республикайиз илтIибкIну, экономика ва социально-культурный жигьатнаан диди зурба хъуркьувалар гъазанмиш дапIна. Промышленностдин продукция адабгъувал 200 ражари артухъ гъабхьну. Душваь варжтIан гизаф промышленностдин ва тикилишдин карханйир лихура. Гъулан мяишатдира зурба лик улихь алдабгъну.
Вари думу багъри Коммунист партияйин лениндин милли гюлитикайин хъуркьувал ва чвевалпн халкьарин, асас вуди аьхю чве вуйи урус халкьдин кюмекнан, советарин халкьарин чIур даршлу лениндин дуствалин натижа ву.
Дагъустандин, гьадму гьисабнаан ихь райондин зегьметкешар чвевалин Каракалпакияйин хъуркьувалариинди уткан ву. Дидин хялар кIваъ аьхю шадвал ади тебрик ва кьабул апIурхьа. Ихь республикара чан девлетлу лите- ратурайин аьдатариинди девлетлу ву. Хялар ихь меркездихъди, дидин музеярихъди ва гюмбетарихъди ва Чиркейский ГЭС-дин рабочйирихь таниш хьиди. Дурари Гуниб, Унцукул, Табасаран, Новолак, Леваши, Ногъай районарин, Мягьячгъала, Дербент, Къизляр, Буйнагъск шагърарин зегьметкешарихъди гюрюшмишар гъахиди.
Каракалпакияйиан дуфнайи хлларихъди вуйи гюрюшмиш Мягьячгъалайиъ М. Горькийии ччвурнахъ хъайи Урсарин драмтеатриъ гъабхьну. Дидин залиъ Мягьячгъалайин зегьметиан коллективарин вакилар, творческий работникар, дявдин ва зегьметиан ветеранар, жигъилар уч гъахьну.
Президиумдиъ партияйин Дагъустан обкомдин сарпи секретарь М. Ю. Юсупов, ДАССР-ин Министрарин Советдин Председатель М. М. Мягьяммедов, КПСС-дин обкомдин кьюрпи секретарь В. А. Коробейников, партияйин обкомдин секретарар II. К. Чурланова, А. Г. Орусханов. 3. Ф. Пулатов, партияйин обкомдин бюройин членар ва членвализ кандидатар, СССР-ин Верховный Советдин Президкумдин член, ДАССР-ин писателарин Союздин правлениейин председатель Р. Гь. Гьямзатов, Узбекистандин Компартияйин Каракалпакский обкомдин секретарь К. Е. Юсупов ва ККАССР-ин Министрарин Советдин Председателин заместитель А. Г. Гаипова кIулиъ ади Каракалпакияйин делегация, партийный ва советский работникар, литературайин ва искусствойин деятелар, ляхнин кIакIначйир, жигьиларин вакилар ади гъахьну.
Шадвалин йигъинжагъ сифтейин жикъи гафниинди ДАССР-ин Министрарин Советдин Председатель М. М. Мягьяммедовди ачмиш гъа- пIну.
Душваъ партияйин обкомдин сарпи секретарь М. Ю. Юсуповди ва Узбекистандин Компартияйин Каракалпакский обкомдин секретарь К. Е. Юсуповди речар гъулхну.
Душваъ гьацира Р. Гь. Гьямзатов, Каракалпакияйин халкъдин шаир И. Ю. Юсупов, Ногъай райондин «Червленые буруны» госплемовцезаводдин марччлихъан, Социалист Зегьметдин Игит Кадыр Сабутов, Дагпединсти- тутдин комсомолин комитетдин секретарь А. Чекалина удучIвну гъулхну.
Ахириъ Каракалпакияйин искусствойин устадари аьхю концерт улупну.
Табасарандин нурар, №101 (5338) 23 авгъуст 1984-пи йис