Дагъустандин Глава Сергей Меликов Восточный экономический форумдиъ жанлуди иштирак гъахьну. Дугъу уьлкейиъ туризмдин месэлйириз бахш дапIнайи «гергми столин» ляхин кIули гъубхну, туризм артмиш апIбан гьякьнаан гъабхурайи Государствойин советдиъ иштирак гъахьну, региондиъси, туриствалин циркил уьлкейиъра артмиш апIбан теклифар хьади удучIвну. Думу теклифар уьлкейин кIулиъ айидариз кьабул гъахьну. Дагъустандин Главайи курортар вуйи шагьрариъ туриствалин полиция арайиз хувалин, Каспий гьюлин гъирагъдихъ гьюлин курорт ва вариурусатдин бицIидарин центр тикмиш апIбан теклифар дивну.
Республикайин Главайин РД-йин Халкьдин Собраниейиъ айи вакил Нюсрет Уьмаровди Сергей Меликовдин теклифарикан чан фикрар ачухъ гъапIну.
– Сергей Аьлимовичди гъубху «гергми столин» тема «Туриствалин аьтрафар планламиш апIувал ва дурар инфраструктурайихъди тямин апIувал» вуйи. Душваъ Урусатдин швнубна саб региондин губернаторари, гьюкмин федералин органарин ва туриствалин цирклин вакилари, тема гьял апIури, туриствалин циркил артмиш апIбан гьякьнаан чпин теклифар диврайи. Гьелбетда, душваъ Дагъустандинси, вари уьлкейин туриствалин месэлйирикан ва гележегдикан гъулхну.
Туризмдин артмиш’вализ бахш дапIнайи Госсоветдиъ удучIвну улхруган, Сергей Аьлимовичди уьлкейиъ туриствалин циркил артмиш апIуз шлу аьхю аьтрафарикан (макротерритории) гъапнийи. Уьлкейиъ дицисдар 12 аьтраф а. Гьадму аьтрафар артмиш апIбан бадали швнуб-саб регион сатIи апIру мастер-планар лазим ву – улупнайи саб аьтрафдиин швнуб-саб жюре туризм артмиш апIбан бадали. Ва рягьятвал гъадабгъурайидарихьан чпин кIваз фициб туризм хуш вуш – пляждин туризм, дагъларин туризм, агротуризм, этнотуризм ва гьацдар жара жюрйир – ктагъуз шули ккунду.
ВЭФ-диъ Дагъустандин главайи Каспий гьюлин гъирагъдихъ курорт тикмиш апIбан теклиф дивбакан улхури, кIваин апIурхьа: гьаму йисан февралин вазли Сергей Аьлимовичди Каспий гьюлин гъирагъдихъ «Артек», «Орленок», «Океан» жюрейин вариурусатдин бицIидарин центр тикмиш апIбан теклиф дивнийи. Гьадму теклиф гьял апIури, Каспий гьюлин гъирагъдихъ гьюлин курорт хътрувал гьисабназ гъадабгъну, душваъ ярхи йисди либхру гьюлин курорт тикмиш апIувалин ва гьаддин дахилнаъ бицIидарин центра хьувалин чарасузвалихъна гъафнийи. «Гергми стол» гъабхру вахтна дидин иштиракчйири шид мани апIру бассейнарра хъади гьюлин хьуб курорт тикмиш апIбан теклифнан тереф гъюбхнийи. Сергей Аьлимовичди гьадму хьуб курортдикан саб Дагъустандиъ тикмиш апIувалин теклиф дивну.
Гьюлин ужуб гъирагъ айивал, шагьрихьна ва дагъларихьна багахь вуйивал гьисабназ гъадабгъну, бицIидарин центр Гъяякентдиъ тикмиш апIбан фикриин дийигънийи. Хъа проект тартиб апIуз хъюгъиган, проект арайиз хурайидариз гостиничный комплекс, бицIидарин центр, спортдин объектар, деловой центр, асас метлеб ади уьбхюрайи табиаьтдин аьтраф, гьацира агро-, этно- ва туризмдин жара жюрйир айи комплексный курорт тикмиш апIбан метлеблувал гъябкъну. Дугъриданна, гележегдиъ туркомплекс ерлешмиш шлу йишв гизаф уткануб ву: аэропортдихьан 50 километр, туриствалин шагьур Дербентдихьан 40 километр манзилнаъ, туристариз гизаф кьабул гъахьи дагъларихьан 30-40 дакьикьайин манзилнаъ. Гъяякентдиъ инсандин сагъвал за апIру арра (кьуриш) а. Рягьятвал гъадабгъурайидариз сагъвалра къайдайиз хуз мумкинвал хьибди. Думу проект умриз кечирмиш апIруган, ужуб инфраструктура – ужудар рякъяр, марцци шид, электроэнергияйин кьувват, чиркин шид марцц апIру дараматар – вари бюджетдин пулихъ тикмиш дапIну ккунду, хъа имбу ляхнар – инвесторарин гьисабнаан.
Проект лап ужуб ву, ляхинра мюгькамди дапIну ккунду. Проект уьмриз кечирмиш апIбан вахт документар гьязур апIбакан, инвесторар агбакан асиллу ву. Думу ляхнар сифте 2030-пи йисаз планламиш апIурайи, хъа туризмдин сабпи объектар 3 йисандин арайиъ лихуз хъюгъди. Проектди 110 агъзур касдиз лихру йишвар арайиз хиди, – къайд гъапIнийи Нюсрет Уьмаровди.
Гьаму ихь уьлкейин, региондиъ кIулиъ айидарин ужудар фикрар кIулиз удучIвур кIури, умуд кивурхьа.