Гъи гьаму шиклик учвуз рякъюрайир чав гъапIу кьастниин ижмиди дугъужву, Ватанди чан улихь диву вазифйир тамам апIурайи Сиражудин Къудратдинович Платов ву. Гъи дугъан кIубанваликан вари уьлкейиз аьгъю дубхьна.

 

 

Сиражудин Платов 1997-пи йисан Дагъустандин Огни шагьриъ бабкан гъахьну.

Дугъан адаш Къудратдин Гьябибулаевич ва дада Мадина Насрединовна Дагъ. Огни шагьриъ Свердлова кючейигъ дуланмиш шула. Ужур, лайикьлу жигьил тербияламиш гъапIу абайихъдина бабахъди гъубшу гьяфтайиъ гюрюшмиш гъахьунза.

Гьякьлуди кIуруш, хулаъ айидар Сиражудиндин дада Мадина ва аьхю баб Татьяна вуйи. Дурарин хизан гизаф албагуб, сар-сарин гъавриъ ади дуланмиш шулайиб ву. Узу суал тувган, сабпи ражну аьхю бабу йипри кIури, Мадинайи ккун гъапIнийи. Ва ич сюгьбат аьхю бабан гафарилан ккебгънийча.

– Гьюрматлу Татьяна Гьяжимирзаевна, «ГьартIан, гьаригъ гъяйи мейва меълиб шулу» кIури, ихь аьхю абйирин мисал айиб ву. Яв худул Сиражудиндикан кьюб гаф пуб ккун апIураза.

– Гьаму улихьнаси ич урнарихь дуснайир вуйза, ва сабпну йиз улихь машин дебккнийи. Ва дид’ан кьюр жигьил баяр удучIвну, гьапIрава, аьхю баб кIури, йиз багахьна гъюз хъюгънийи. Гъапиш хътругъарчва, йиз худул Сиражудин аьгъю гъахьундарзуз, фицики бай гизаф дигиш духьнайи.

Хъасин, баб, узу вуза дупну, узлан хабар алдагъбан кьяляхътIан аьгьвалатнан гъавриъ ахъундайзу.

– Узу бейхабарди гъюб’ин мюгьтал махьан, баб, узуз учву шад апIуз ккун гъабхьнийиз, – гъапнийи худли. Дугъахъди хъайир чан юлдаш бай вуйи.

– Я жан бай, увуз отпуск гъадабгъ, – гъапнийза сакьюдар йигъарилан худлиз.

– Жан баб, хъебехъ узухъ, узухъди гъуллугънаъ айи юлдшар вари Украинайиъ гъизгъин женгариъ иштирак шули, йиз дюднигъянмина уьл гъябгъюр кIури, хиял вунив? Узу дурарихъди женгнаъ духьну ккунду. Саб йицIуд йигъан рягьятвал гъадабгъну, кьяляхъ гъягъидиза, баб, – гъапнийи Сиражудинди.

Дугъриданра, чав гъапиганси, йицIуд йигъан имийи, хъасин, йиз ляхниз гъягъруб вуйиз кIури, гьяракатниинди кьяляхъ гъушнийи. Думу гъафи вахтна, вари варис-мирасра уч духьну, саб бицIи мевлюдра гъапIунча. Амма кIваъ аьхю дерд айиз, худлар, мирасарин баяр вари Украинайиъ айич, — гъапнийи Татьяна бабу.

Хъасин Сиражудиндин дада Мадинайи чан ихтилат ккебгънийи:

– Узуз кьюр бай ва кьюр риш айиз. Сиражудин аьхюну бай вуйиз. Ав, дугъриданра, Сиражудин ликра ликуди гъафну, саб гафниинди, бай гизаф дигиш гъахьну. Ликрик гюллйир куркIну, думу кьушмарин аьзарханайиъ дахъну, амма учуз хабар гъабхьундарчуз. Гьар вахтна телефондианра, вари ужуди вуйиз кIури, чан кIул’ина гъафи мусибат саризра ачухъ гъапIундар. Хъа, я жан бай, фу гъабхьну кIури, узу хабар алдагъу вахтна, «Дада, хъебехъ узухъ, армияйиъ гъахьи ва шулайи ляхнар ашкар апIруб дар. Думу уву яв Ватан масу тувувалси гьисаб шулу. Йиз юкIв хъайи пише ктабгъурайиган, узу гьапIну ккундуш, узуз аьгъяйзуз. Ватан уьбхювал – гьарсар жилирин буржи ву», – жаваб тувнийзуз бали.

Дугъу учв гьеле бицIидимиди, узу ихь Ватан уьбхру пише ктабгъурза, кIури шуйи. 2014-пи йисан мектеб ккудубкIалан кьяляхъ, Сиражудин армияйиз гъушнийи ва Волгограддин областдин Камышин кIуру шагьриъ эскервалин гъуллугъ тамам гъапIнийи. Ва чан вахт аьхирихъна гъафиган, адаш ва дада, узу гъуллугъ апIурайи частнаъ контрактдиинди гъуллугънаъ учIвраза кIури, учуз хабар дебккнийи. Гьамци дугъу хайлин вахтна душваъ гъуллугъ дапIну, 2021-пи йисан Ставрополиъ гъуллугъ давам апIуз хъюгънийи. Шубуб вазлилан йиз бай чан хушниинди Украинайиз гъушнийи.

Сиражудин, гьаммишан дявйирикан вуйи кинйириз лигури, му ляхниин маракьлу духьнайирси вуйи, хиял апIин, дугъаз чав Украинайиъ дявдиъ иштирак шлуваликан аьгъяйи. Хъа узу, бицIи бай ву кIури, дугъан фикрариз, хиялариз думукьан фикир туври гъахьундарза.

Узуз йиз мирасари варидари телефондиан зенгар апIуз хъюгъну, Мадина, яв баликан Урусатдин телевидениейиан хабрар тувра, кIури. Дугъриданра, хабрарин передачайиан, Украинайиъ гъягъюрайи женгариъ Сиражудин айи дивизияйиин душман гюллйир йивури алархьу вахтна, фици дугъу душмандин яракь али йишв ашкар дапIну, думу гъутIубкIнуш ва чахъди хъайи эскрар вари чIивиди гъюрхнуш, ктибтурайи.

Дишлади бализ телефондиан зенг дапIну, фу гъабхьнуш гьерхунза.

– Дицдар дюшюшар гизаф а, вари ктибтруб дар, дада, – гъапнийи бали.

– Украинайиъ дявдиъ иштирак шули, Сиражудиндин фукьан вахт ву?

– Думу Украинайиз душну, дюзди миржиб ваз шула. Гьадму миржиб вазликан 10 йигъ отпуск гъабхьну. Сарун имбу вахтна Украйинайиъ гъягъюрайи гъизгъин женгариъ иштирак шулайир ву. Гъафириз, отпуск гъадабгъ, швушв хурхьавуз кIури, гъапнура вуча.

– Украинайин халкь мянасуз политикайин зулмиккан азад дапIну ва душваъ гъябгъюрайи дявдиъ гъалиб духьну ккунду. Хъасин швушван гафар апIидихьа, – дупну, гъушнийи.

Мицир игит жигьил ухьуз айивал ихь жямяаьтдиз, гьюкуматдиз, чав аьгъювалар ва тербия гъадагъу мектебдин мялимариз аьхю заанвал ву.

Гьелбетда, дугъу гъурху 3-пи нумрайин мектебдин директор Халибегова Мелекниса Аьбдукьадировнайира, узу му игитдикан макьала бикIурайиб аьгъю гъабхьиган, Сиражудиндикан кьюб гаф пуб ккун гъапIнийи.

– Ихь абйирин мисал айиб ву: «Гъубзуб ктубчIвиди». Ав, Сиражудин ужудар абйир-бабарин бай ву, ва гьацира йиз гъуншира, йиз ученикра ву. Учу варидари гъи дугъаз аьхю чухсагъул кIурача. Дугъу чан абйир-бабари гъизигу зегьмет, учу мектебдиъ туву тербия дюзуб вуйивал субут гъапIну.

Сиражудин бицIидимиди саламатур вуйи, чаз табшурмиш гъапIу ляхин дугъу жавабдарвалиинди тамам апIуйи. Гъи магьа учухь ич мектебдиъ тербия гъадабгъу ученик гьюкуматдиз лазим вуйи кас гъахьну. Сиражудин Платовдиз сагъ’вал ва хъуркьувалар ккун апIураза, – дамагъ кади гъапнийи мялимди.