Аьхиримжи вахтна табасаран сягьна цIийи артистариинди яркьу шула. Амма дурарин кьадар артухъ шулайивали табасаран эстрадайин культура девлету апIурайкIан, даршсана зяиф?!
Ихь ватанагьли, Дербент райондин Рубас гъулан агьали Аьбдулязиз Къадиров табасаран сягьнайиина тазади гъюрайир вушра, дагъустандин артистарин арайиъ думу ухдихъанмина машгьур духьна. Гьадму саб вахтна Аьбдулязиз Москвайиъ федералин асас телекомпанйири тешкил гъапIу «Хядарин фабрика», «Фактор А» (Алла Пугачевайин конкурс), «ЦIийи Хяд» телешоуйириъ иштирак гъахьну. Дугъу, конкурсариъ иштирак шулайи Урусатдин машгьур артистарихъди сатIиди саб сягьнайиин мяълийир апIури, дурарихъан мяълийир апIбан устадвалиан дарсар, аьгъювалар гъадагъури гъахьну.
Аьбдулязиз Къадировдиз думу дарсар Дагъустандиъ бакар шула. Мяълийир апIбиин Аьбдулязиз гьеле мектебдиъ урхури амиди юкIв алир вуйи. Хъа армияйиъ гъуллугъ апIбан кьяляхъ, думу сифте цIиб вахтна табасаран драмтеатриъ, хъасин Москва шагьриъ ресторандиъ лихури гъахьну. Аьбдулязиз гъи, жюрбежюр чIалариинди мяълийир апIру бажаранлу артистси, маракьлуди сумчрар, жюрбежюр серенжемар гъахру устад тамадасира машгьур духьна. Ич сюгьбатнаъ табасаран халкьдин культурайикан улхурайиган, дугъак гъалабулугъвал кабхънийи: «Табасаран культура лап зяифди ву. Я мукьмар йивру алатар, я лазим вуйи дакьатар, я аранжировщикар, я композиторар, я продюсерар адархьуз. Гъи фунур касдира, продюсер вуза кIури, артистариз теклиф апIури, концертар тешкил апIура. Продюсер хьпан бадали, пишекарвалин курсар дурхну ккунду.
Пишекрар адруган, гъи табасаран сягьнайиин артистарин къайдасузвал рябкъюрахьуз. Мяъли апIурайи вахтна артистдиз залиан пул тувуз гъягъбан абурсуз аьдат анжагъ табасаранаринтIан гъябкъюндарзуз. Му фу ву? Садакьа вуйин? Табасаранари кюкйир пулихъ гьюдюхну. Узу му ляхниин рази дарза. Миди халкьдин культурайин аьжузваликан кIура. Фунур вушра артистдиз, бай вушра, риш вушра, кюкйир тувиган, кIваз хуш шулу. Кюкйир – сягьнайин артистдин хас лишан ву…
Узу багахь гележегдиъ ихь машгьур артист Аьбдуллагь Мирзакеримовдин концерт тешкил апIуз планламиш апIураза. Дициб концертдин программа гьелелиг ихь артистарин гъабхьиб дар. Гьадму концертди ихь культурайин успагьивал, девлет жара халкьаризра улупиди.
Гъи ихь хайлин жигьилар, саб вая кьюб мягьли бицIи кьиматназ аранжировка дапIну, эстрадайин хядар вуча кIури, лицура. Артист хьпан бадали, дизигну ккуни аьхю зегьметнакан дурариз хабар адар. Артистдиз сабпи нубатнаъ жвуван халкьдин культурайикан, аьдатарикан, тарихдикан аьгъяди ккунду. Ихь табасаран халкьдин культура сяргьятсузди девлетлуб ву. Ихь касибвал гьадму вуйихьки, халкьдин культура, вари русвагь апIруганси, сягьнайиина адабгъуз шуладархьухьан.
Табасаран сягьнайикан, эстрадайикан вуйи йиз фикрар ачухъ апIури амиди, Марьям Къазиевайикан ва Аьбдуллагь Мирзакеримовдикан жаради пуз ккундузуз. Дурарин мяълийин гьарсаб гаф, нугъат, инсандихьна думу гаф рубкьувал, сягьнайиин чпи гъахбан устадвал текрар апIуз шулдар. Дурар жара артистариз нумунади дерккраза. Йиз дада Набатханум Ибрагьимовара саб вахтна мяълийир апIури гъахьир вуйи. Дугъаз гъи хайлиндарин кIваълан душнайи табасаран халкьдин мяълийир кIваинди ими. Узу дурар гьязур апIурза. Гьякьлуди гъапиш, узура мяълийир дикIураза. Думу мяълийир Дагъустандин хайлин машгьур артистари тамам апIура», – ктибтура Аьбдулязизди.
Аьбдулазиз Къадировдин гафар дугъридар ву. Гъубшу йисан вари Кавказдин «Арсран гажин» мяълийирин конкурсдиъ Аьбдулязиз варитIан ужур авторси гьисаб гъапIну. Мидланра гъайри, дугъу Москвайиъ, Чечен, Ингушетия Республикйириъ тешкил гъапIу концертар аьхиримжи вахтна варитIан маракьлударси гьисаб дапIна.
Ихь артистарикан вуйи сюгьбатнаъ дугъу хайлиндари мукьам пуч апIурайиваликан, мяъли масу тувру шейъназ илтIибкIнайиваликан, сягьнайиин пул бисувалиинди культура ужуз апIурайиваликан гъапну ва чаз заан гъуллугънаъ дийигъувал кьисмат гъабхьиш, культурайиз гьюрмат адру сар артистдизра гюн тутрувруваликан мялум гъапIну.
«Узуз ихь халкь, багъри ватан кьадарсуз гизаф ккундузуз. Ихь районар артмиш апIувалихъан лапра юкIв убгурайиз. Гьаддиз, гележегдиъ Табасаран райондин глава хьуз кIваъ кьастра айиз, тялукь ниятра дапIназа», – аьлава гъапIнийи сюгьбатнан аьхириъ Аьбдулязизди.
Ккилигурхьа, белки, Аьбдулязиздин му гафар зарафатар даршул ва ихь сягьнайин культура республикайиъ варитIан улихь гъябгъюр.
