Ктабхъурайи йисан 21-пи сентябриъ РФ-дин Президент Владимир Путинди уьлкейиъ бегьем дару мобилизация мялум гъапIнийи. Дидин метлеб – Украинайин ва гьамус Урусатдин дахилназ гъафи регионариъ кIули гъябгъюрайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак шлу дявдин цIийи подразделенйир яратмиш, хъа айидар мюгькам апIувал вуйи.

 

 

Гьелбетда, президентдин му мялумат ватандашари гъагъиди кьабул гъапIнийи, фицики уьлкейин кIулиъ айири аьхиримжи ражари мициб къарар 80 йис мидиз улихьна, халкьдиз Ватандин Аьхю дявдиз дих апIруган, адабгънийи. Хъа гъи, думу пис ва хаин дявдин иштиракчйирикан ихь арайиъ сар-кьюр касра имдру вахтна, дидин зийнар гьелелиг бегьем сагъра дархьиди, хъана мициб мялумат кубкIувал, гьелбетда, фунур касдизра читин, фикриъ удрубшру ва аьх апIуз гъагъи месэла гъабхьну.

Хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак’вал апIурайидарикан табасаран халкьдин вакилар лап гизаф ву. Неинки ихь дирбаш баяр, хъа гьацира шубарра, зийнар духьнайи эскрариз медицинайин кюмек туври, гъи дявдин операцияйин улхьан жергйириъ а. (Дурарикан газатдин машариъ кми-кмиди бикIурача). Му хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ улупу кьягьялвализ лигну, ихь баяр «Урусатдин Игит» заан ччвурназра лайикьлу духьна. Дурари гъи цIийи тарих бикIура, хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчйирин ччвурар гьаммишандиз вуди Ватандин тарихнаъ гъузди. Дурар вари игитар ву…

Гъийин макьалайиъ мобилизация дапIнайи ихь ватанагьлийирин хизанариз бязи асас суаларин гьякьнаан гъаврикк ккаъбар мялуматар туврача.
Бегьем дару мобилизацияйин гъуллугънан вахт фукьан ву?

Бегьем дару мобилизацияйин дахилнаъди РФ-дин Яракьлу кьувватариз дих дапIнайидарин гъуллугъ тамам апIбан вахтнан кьадар тяйин дапIнадар. Дурар хусуси метлеб айи дявдин операция ккудубкIигантIан хулариз деетидар. Мобилизация ккебгъайиз улихьна контрактдин бинайиинди гъуллугъ апIуради гъахьнуш, контрактдин вахт ккудубкIишра, думу чIюбгъидар, хъа дидин вахт хусуси метлеб айи дявдин операция ккудубкIайиз давам апIиди.

Мобилизация дапIнайидариз фициб кьадарнаъди пул тувди? Дурариз фицдар льготйир а?

Мобилизацияйиинди дих дапIнайи дявдин гъуллугъчйириз контрактдиинди гъуллугъ гъабхурайидаризсиб пулин тяминвал а. Дидин кьадар вазлиъ 195 агъзур манат ву. Хъа эскриз тувру пулин аьхиримжи кьадар дугъаз айи дявдин званиейикан, думу фициб гъуллугънаъ аш, гьаддикан ва аьлава вуди гьевесламиш апIуз тувру пулин дакьатарикан асиллу хьибди.

Дурариз гьацира конт-рактдиинди гъуллугъ апIу-райи дявдин гъуллугъчйириз къанундиинди айи вари льготйирра шулу (пулсузди мина-тина гъягъювал, ипIрубдихъди ва алабхьрубдихъди, яшайишдин хуларихъди тямин апIувал, гьюкуматдин мажбури вуйи страхование, гъуллугъ ккудубкIиган, урхбан заан ва кьялан пишекарвалин тешкилатариъ урхуз кучIвуз сабпи нубат ва гьацира яшайишдин аьлава вуйи заминвалар).

Мидланра савайи, хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчйириз «Дявдин гьяракатарин ветеран» кIуру ччвур тувру, хъа диди – хъана аьлава льготйир: коммунальный, налогарин, медицинайин, зегьметнан.

Субъектарин главйирин къарарниинди, аьлава вуди гьевесламиш апIбан пулин дакьатарра тувуб мумкин ву.
Мобилизация дапIнайи-дариз отпуск тувуб мумкин вуйин?

Ав, гъуллугъ гъабхури сад йис гъабхьиган, дурариз 30 йигъандин отпуск тувру. Отпускдиз дурар, дявдин подразделениейин командири дюзмиш дапIнайи графикдиз асас вуди, нубатнахъди гъя-гъюру.

Дявдин гъуллугъчйирин хизанарихьан дурарин маважиб гъадабгъуз шулин?

Мобилизацияйиинди дих дапIнайи ватандашдиз гьар вазлиъ, чан дявдин званиейиз ва гъуллугъназ лигну, маважиб, аьлавади иливбан ва страховой пулин дакьатар тувди. Дурар дявдин гъуллугъчийин гьисабназ хътауру. Хъа дугъан хушниинди вари пул вая дидкан саб кьадар жвуван хизандин вакилариз хътапIузра шулу.

Мобилизация дапIнайи касдиз чахьди частназ фу гъабхуз ихтияр а?

Мобилизацияйик кахъу кас гъуллугъ гъабхуз вари лазим вуйибдихъди тямин апIура. Хъа чан иштагьвал аш, хусуси марццишин апIбан алатар, мани кIанккан алабхьру палат, жюрбежюр батарейкйир, фонарь, бегьлийир ва гьацдар жарадар масу гъадагъуз вая хизанарихьан посылкайиъди хътауз шулу.
Дявдин частнаъ жвувахь телефон гъибтуз шулин?

Жвуван хатIасузвал уьбх-бан бадали, дявдин частарин аьтрафариин яркьу мумкинвалар айи телефон ишлетмиш апIуз къадагъа дапIна. Аьдати «кнопочный» телефон жвувахьди гъабхуз ихтияр тувра, анжагъ думу эскри саб тялукь йишвахь гъибтру, ва дугъхьан йигъандин улупнайи вахтнатIан зенг апIуз шулдар. Шиклар йивувал ва видеойиз адабгъувал къадагъа дапIна.