Дагъустандиъ 260 агъзур тоннатIан артухъ тIумтIар уч дапIна

 

 

Гьаму йисан Дагъустан Республикайин тIумутIчивалин ва ички гьясил апIбиин, масу тувбиин гюзчивал гъабхру комитетдин 100 йис къайд гъапIну. Дагъустан ригъдин мейва артмиш апIуз гизаф мублагъ йишв ву. Ихь республикайиъ тIумутIчивалин ва чяхир гьясил апIбан циркил варитIан гъазанж хрударикан гьисаб шула.

 

 

Декабрин 12-пи йигъан «Дагъустан» РИА-йин конференцйир гъахру залиъ республикайин тIумутIчивалиин ва ички гьясил апIбиин, масу тувбахъди гюзчивал гъабхру комитетдин председателин заместитель Аьгьмед Аьгьмедов республикайин СМИ-йин вакиларихъди гюрюшмиш гъахьну. Дугъу журналистариз гьаму йисан цирклиъ фицдар хъуркьувалар гъадагънуш, гележегдиъ му циркил артмиш апIбан фицдар планар аш ктибтну.

«ТIумтIар гьясил апIбан цирклиъ варитIан ужудар улупбар 1984-пи йисан гъадагънийи. Думуган республикайиъ 71 агъзуртIан артухъ гектар тIумтIин багълари бегьер туврайи. Гьадму йисан 380 агъзур тонна тIумтIар уч гъапIнийи.
1990-пи йисари, ичкийиз аькси компанияйин тIалабариинди, республикайиъ 70% тIумтIин багълар ккидирчнийи. 2000-пи йисари циркил цIийикIултIан артмиш апIуз хъюгъну.

Гьамусяаьт республикайиъ айи аьгьвалатнакан улхуруш, Урусатдин тIумтIин багъларикан 26% багълар — 26,4 агъзур гектар — Дагъустандиъ а. Гьаму улупбариинди гьисаб апIуруш, Урусатдиъ Краснодарский крайдин кьяляхъ, душваъ 27,9 агъзур гектар тIумтIин багълар а, ихь республика 2-пи йишв’ин ал.

2022-пи йисан Дагъустандиъ 268,7 тонна тIумтIар уч дапIна, гьадму кьадарнакан 188,7 агъзур тонна тартиб апIуз заводариз хътаъну», — къайд гъапIнийи Аьгьмед Агьмедовди. ТIумтIин имбуну пай Дагъустандин гъирагъдиъ айи шагьрариз масу тувуз гъухну, республикайин айитI базрариъ масу тувну.

Ичкийин сурсат гьясил апIбакан улхури, комитетдин кIулиъ айирин заместители къайд гъапIганси, Урусатдиъ гьясил апIурайи коньякдин 90%, хъа марочный чяхирин — 95% Дагъустандиъ гьясил апIура. Республикайиъ 19 кархана гьадму ляхниин машгъул ву.

Аьгьмед Аьгьмедовдин гафариинди, тIумутIчивалин циркил артмиш апIбан бадали, республикайиъ тIумтIин улурхьу гъелемар гьясил апIру хусуси комплекс тикмиш апIбанди ву. Гьацира думу комплексдин дахилнаъ илимдин ахтармишар гъахру идарара хьибди. «Инвестори дидихъна набататар тикмиш апIру йишв тикмиш апIбан проектра тартиб дапIна.
Гьацира Дербент райондин Мамедгъала гъулаъ «Нариман Аьлиевдин ччвурнахъ хъайи тIумутIчивал ва чяхир гьясил апIру илимдинна ахтармишарин институт» таза алапIбанди ву. Думу институтдин метлеб — РД-йин агрокомплексдин тIумтIарна чяхир гьясил апIбан цирклин илимдин ляхнар кIулиз адагъувал хьибди.