Аьхиримжи вахтна Дагъустан Урусатдин туристарин арайиъ ад абхънайи асас йишварикан саб дубхьна. Республикайин туризмдин министерствойин мялуматариинди, улихьна йисарихь тевиган, гъябгъюрайи йисан республикайиз гъюру туристарин кьадар 30 % артухъ хьибди. Гьаддихъди сабси, къайд апIуб лазим вуки, республикайиъ туризмдин рякъярра артмиш хьуз хъюгъну.
Республикайиъ вари Урусатдиз машгьур духьнайи турфирмйир ва турагенствйир а. Душваъ лихурайи пишекрари, Дагъустандин саки вари районариз маршрутар арццну, республикайиз гъюрайи хялар думу йишвариъ айи табиаьтдин ядиграрихъди, успагьи йишварихъди, ихь халкьарин тарихнахъди, культурайихъди ва милли аьдатарихъди таниш апIура. Вари туристар ихь республикайин табиаьтдиин, инсанарин хяларихьна вуйи янашмиш’валиин, кюгьне аьдатар, милли чIалар ва культура уьрхюрайивалиин гьяйран духьна. Хайлиндари чпи Дагъустандиз нубатнан ражари туриствалин сейриз гъюруваликан кIура. Чпин нубатнаъ турагенствйирин вакилари туриствалин маршрутар хъана яркьу апIуз мумкинвалар агура. Магьа февралин аьхиримжи йигъари Дагъустандин туризмдин машгьур агентствйирин харижи хялариз жвуван юрдар улупру вакилар Хив райондизра гъафну.
Хив райондин культурайин отделин дахилнаъ айи туризмдин цирклин кIакIначи пишекар Зарема Шагьсиновайи ич сюгьбатнаъ къайд гъапIганси, республикайин турагенствйирин вакилар хяларди гъюбан асас метлеб – Хив райондиъ туриствалин маршрутар арайиз хпан мумкинвалар агувал вуйи. Дуфнайи хялар райондин Хив – Хирижв – Ккугъ – Гъвандикк – ГъуштIил маршрутдиъди хъади гъушну.
«Сабпи йигъан учу Хирижв терефнан Магъу дерейиз, хъа гьадушв’ан Ккугъ гъулан аьтрафариин али МикIлан шагьриз ва ярхи йисан йиф уьбхру йишвариз гъушнийча. Кьюбпи йигъан рякъ Гъвандикк, Арчугъ, ГъуштIил гъуларизди гъабхьну. Гъвандикк гъулан культурайин хулан директор Рамазан Бабаевди учу лап маниди кьабул гъапIнийи. Дугъу чпин гъулан гьадму саб вахтна Кьуттай кIуру девлету касдин харжариинди тикмиш гъапIу гъядарихъна, Туларигъ нириъ арайиз дуфнайи табиаьтдин булагъдихъна, гъулазди учIвруган айи ШейтIнин мугъарйириз, Арчугъ гъулазди гъягъру рякъюъ алабхъру Улин штун булагъдихъна хъади гъушнийчу. Мидланра гъайри, дугъу хялариз клубдиъ концертра улупну. Гъвандикк гъулаъ тарихи йишвар, табиаьтдин успагьи ядиграр гизаф а. Хъа, гьяйиф, девлетлу кас Кьуттайдин хулар имийиш, гъи думу гъул Хив райондин туристарин асас маршрут хьибдийи.
Хив райондиз гъубшу йисан 800-дихьна туристар гъафну. Гьаму йисан учу туристариз хъана артухъ цIийи маршрутар тартиб дапIнача», – гъапну Зарема Шагьсиновайи.
Ич сюгьбатнаъ Гъвандикк гъулан клубдин директор, РД-йин культурайин лайикьлу гъуллугъчи Рамазан Бабаевди къайд гъапIганси, Гъвандикк гъул’ан Чювекк гъулазди гъябгъру гъяд аьхю мархьар гъургъиган, нирари гъабхури, шубуб ражари тикмиш гъапIуб вуйи. Аьхирки, Кьуттайди чан харжарихъ чан гъардшин бай Наврузбегаз гъяд бинайиан тикмиш апIбан васият гъапIнийи. Хъа ШейтIнин урхъар гъулазди учIвру йишвахь хьа. Дегьзаманайин кьисйириинди, гьаду-шваъ гъулазди яракьлу кьушмар гъюраш хабар тувру гъаравул дерккну гъахьну. Думу урхъарин рякъ жиликкди гъулан кьялазкьан айи.
Хив райондиз гъафи турагентствйирин вакилари йишвариин чпиз кюмек гъапIу Ккугъ гъулан администрацияйин главайин заместитель А. Рамалдановдиз, ЦТКНР-дин директор А. Аьбдурягьмановайиз, Гъвандикк гъулан культурайин хулан директор Р. Бабаевдиз, райондин тарихнанна юрд аьгъю апIбан музейин гъуллугъчи И. Юзбеговайиз чухсагъул мялум гъапIнийи.
