Улихьна йигъари Табасаран райондин ТинитI гъулаъ велосипеддилан ахъну, 6 йисаъ айи бай гъакIну. Дидин гьякьнаан узуз инстаграмдиан хабар гъабхьунзуз. Душваъ туврайи мялуматариинди, Муслим хизандиъ айи-адру сар велед вуйи. Сар вушра, кьюр вушра, гьар инсандиз айиб саб уьмур ву, хъа бицIи велед йикIувал хизандиз лап хажалатнан дюшюш ву. Муслимдин абйир-бабариз Аллагьди сабур туври.
Гьаму дюшюшдикан улхури, гизафдари духтрариин тахсрар алаура. Хъа тахсир кипайиз, дубхьнайи пашман дюшюшдин себебар аьгъю дапIну ккунду. Гьамусяаьт духтрарин терефра уьбхюрадарза, я дурар лазим дарди кацIузра ккунди дарзуз. Вушра, духтирвал, жара пишеси дарди, гизаф жавабдарвал тIалаб апIру пише ву. Фицики, гизаф дюшюшариъ инсандин уьмур духтрин хилиъ абхъру.
Кьюд йис улихьна коронавирусдин уьзур тарабгънайи вахтна, ич редакцияйин журналистар варжариинди духтрарихьна илтIикIури, уьзрикан, аьзарлуйирикан макьалйир гьязур апIури, инсанар гъаврикк ккаъбан ляхин гъабхури гъахьнийча. БицIидариз, аьхюдариз прививкйир дапIну ккунивалин гъаврикк ккаувалра мялуматарин дакьатарикан тIалаб апIури шулу. Учу суалар хьади илтIикIу гизаф духтрари мяналу, ужудар жавабар тувуйи. Хъа сасдар духтрари, гьапIуз вуш аьгъдарзуз, журналистарихъди зат гафар апIури шулдайи. Дурар дюз вуйинхъа? Ихь уьлкейиъ гафнан азадвал айиваликан Конституцияйиъ дибикIна. Журналистарихъди гафар апIуз даккнидар гизафси гъулариъ больницйириъ ляхин апIурайи медицинайин кьялан пишекрар ву. Дурари, чпин кIулин идарайин руководители ихтияр туврадарчуз кIури, жаваб тувуйи. Дици дубхьну ккундар. Учу жини мялуматар ваъ, гъабхурайи ляхникан ихь газат урхурайидариз ктибтуб ккун апIурача.
Гьамусяаьт мектеб ккудубкIу варжариинди баяр-шубари, иллагьки табасаранари ва лезгйири, медицинайин колледжарик, вузарик урхуз кучIвуз документар тувна. Чиб гьадму жигьилар чпин кIул’ина гъадабгъурайи жавабдарвалин гъавриъ айкIан? Йирхьуд йисан китабарилан кIул за дарапIди вуз ккудубкIну, кьюд йисан ординатурайиъ урхуз гьязур вуйкIан? Хъа урхувал ккудубкIиган, бицIи маважибдихъ гвачIнинган кьан дарапIди ляхниз гъягъюз, хъа хябяхъдин вахтна аьзарлуйи ккун апIураш, дугъаз кюмек дарапIди хулаз дурушди гъузуз дурарин кIваъ кьаст айкIан? Аьзарлу гъахьи инсан интIиди шулу, гьадгъан интIивалар аьгь апIуз гьязур вуйчва? Сабсана суал, вуздиъ гьамци 6 йисан дурхну, хъа жилири ляхниз гьадраиш, ичв гъизигу зегьмет батIул шлубдин гъавриъ айчва?
Духтирвалин пише ктабгъу гьарсар жигьили думу суалар чан улихь дивну ккунду. Гьаму макьала бикIувалин метлеб – жигьилар духтирвалин пишейихъан хътаувал дариз. Веледариз духтирвалин пише гизафси абйир-бабари ктабгъуру. Гьаци пише ктабгъруган, ичв веледдин улихь зиихъ гъитIиркку суалар дивай.
Аьхиримжи йисари медицинайин колледжар, вузар ккудукIу жигьилар косметологияйиин машгъул шула, фицики диди артухъ гъазанж хура. Хъа вари духтрар косметологияйиин машгъул гъахьиган, ихь аьзарлуйири гьапIру?
Узу гьаму ва жара суалар хьади духтрарихьна, косметологарихьна, медицинайин кьялан пишекрарихьна илтIикIунза. Дурарин жавабар исихъ туврача.
Амина, Саратовдин гьюкуматдин медицинайин университетдин 6-пи курсназ удучIвнайи студент риш: «Духтирвалин пишейихъ бицIи вахтнахъанмина юкIв хъайиз. Мектебдиъ дарсарра ужуди урхури гъахьунза. Дадайизра узкан духтир духьну ккундийи. Гъизилин медаль хьашра, Дагъустандиъ медицинайин вуздик урхуз кучIвуз лап читинди ву. Сифте узу Мягьячгъалайиъ медколледж уьру дипломдиинди ккудубкIунза, гьаддин кьяляхъ Саратовдин медуниверситетдиз документар тувунза, душваъ урхури, магьа йирхьудпи йис вуйиз. Шубубпи курс ккудубкIхъанмина больницайиъ медицинайин кьялан пишекарди лихурира аза. Пише гизаф кьабулди вузуз. Ихь Дагъустандиъси дарди, мушваъ больницайиъ айи аьзарлуйир лапра интIидар ву. Дикъат тувувал саб бицIиди цIиб гъабхьиш, аьрзйир апIури отделениейин заведующийдихьна гъягъюру. Узу духтрин вари табшуругъар гьаммишан вахтниинди, ужуди тамам апIуз чалишмиш шулаза. Университет ккудубкIиганра инсанар сагъ апIури больницайиъ лихуз кьаст айиз. Узухьди духтирвалин пише апIуз гъидритрурихъди уьмур ккабалгбанди дарза».
Гьаму шуран гафарихъ хъугъраза. Дагъустандиъ духтрариз аьхю гьюрмат а. Гьаци гьюрмат ашра, дарпиди гъитуз шулдар, гизаф духтрар гьадму ччвурназ лайикь дар. Мушваъ аьзарлуйиз духтрикан ккундайиб ужуб гаф, палатайиз гъюри, аьзарлуйин сагъламваликан гьерхувал ву. Бязи духтрариз гьадмура апIуз ккундар. Жигьилвалин ужудар кьастар наанди гъягъюру, дурарин юкIв гьапIуз дараскьал шулу?
ФатIимат, 40 йисан духтирди лихурайи дишагьли: «Ихь Дагъустандин медакадемия ккудубкIну, бицIидарин духтирди лихури гизаф йисар вуйиз. Жигьилдиган юкIв хъади ктабгъу пишейихъ гъира гьаци юкIв хъимийиз. ГвачIнинган кьан дарапIди ляхнизра гъягъюраза, хябяхъдин вахтна, лазим вуш, кьаназра гъузраза. Машкврин йигъари ляхниз удучIвуз даршлу духтрар гизаф а. Хъа узуз аьзарлу бицIирин дадайин шаду маш рябкъювал, аьхю машквар вузуз. Узу йиз уьмрин вахт хулаътIан больницайиъ гизаф адапIураза. Эгер узухъан ляхин дубгъуз ккуни жигьил духтир аш, йиз тажрубайихъди таниш апIузра шад вуза.
Сяида, косметолог: «Узу медколледждиз урхуз гъягъруганра, косметологияйин цирклиъ лихуз кьаст ади гъушур вуйза. Колледж кудубкIбан кьяляхъ, швнуб-саб йишваъ косметологияйин курсарра ккудукIунза, косметологияйин кабинетдиъ лихураза. Дишагьлийирин машнан хам ухди кьаби дархьуз рубар йивури, кремар ктатури, насигьятар туври шулза. Ляхин кьабулди вузуз, больницайиъ лихуз юкIв хътариз, жавабдарвал аьхюб ву, ляхинра пучIуб дар».
Узухъди сюгьбат гъубху кьюбби дишагьлийирра чпин пишейихъ юкIв хъади медицинайин идарйириъ лихурайидар ву. Дурарин хилари хайлин аьзарлуйириз кюмек гъапIуншул. Пуз ккундузузки, эгер гьамци ляхин апIуз ккундарш, аьзиз баяр-шубар, духтирвалин пише макадабгъанай.
