Агьалйирин сагъламвалин гъаравлиъ

Медицинайин гъуллугъчийин Йигъ сифте вуди ихь уьлкейиъ 1981-пи йисан къайд гъапIну. Дидхъан мина думу гьар йисан июнь вазлин шубудпи элгьет йигъан къайд апIура.

Духтирвал дюн’яйиъ варитIан жумарт ва рягьимлу пишеси гьисаб апIура. Духтрин ляхнин мяна – жара касдин уьмур уьбхювал, жарариз кюмек апIувал ву. Духтриз дилихру йигъар, машквар йигъар адар, думу фуну вахт-нара аьзарлу духьнайириз чарасуз вуйи кюмек тувуз гьязур ву.

Табасаран райондин агьалйирин сагъламвал уьбхбан гъаравлиъ ади райондин больницайин гизаф йисар ву. Чпин пишекарвалин машквар ду- шваъ цци 85 духтри, 448 кьялан медицинайин гъуллугъчйири къайд апIиди. ЦРБ-йин кIули духтир Абсеретдин Мирзабеговди кIурайиси, аьхиримжи йисари райбольницайин духтрарин кьадар ва ери хайлин ужу гъабхьну. Дурарин арайиъ, месела, сар РФ-дин лайикьлу духтир, сар РФ-дин халкьдин духтир, 15 – РД-йин лайикьлу духтрар, 19 – РД-йин сагъламвал уьбхбан отличникар, 11 – сабпи категорияйин духтрар, 31 – заан категорияйин духтрар а.

Райбольницайиъ лихурайи 448 кьялан медицинайин гъуллугъчйирикан 26 РД-йин сагъламвал уьбхбан отличникар, 8 – РД-йин сагъламвал уьбхбан лайикьлу гъуллугъчйир ву, 65 – сабпи категорияйин, 173 – заан категорияйин медработникар ву. Гьар йисан думу категорияйин 150-тIан артухъ медработникари чпин квалификация за апIбан курсар ккудукIура.

Райбольницайиъ 170 койка – йишв а. Гьарсабдиъ 15 койка – йишв ади Сиртич ва Ярса гъулариъ участокдин больницйир лихура. ДумутIанра савайи, 9 духтирвалин амбулаторйир, 51 фельдшервалинна-акушервалин пунктар, тяди кюмек тувбан станция, гьарсаб сменайиъ 24 пишейиан 200 кас кьабул апIури поликлиника гьяракатнаъ а.

Райбольницайиъ, зиихънара къайд гъапIиганси, гизаф ужудар духтрари ляхин апIура.

Ич сюгьбатнаъ Абсеретдин Мирзабеговди ЦРБ-йин кIулин духтрин заместителди лихурайи Терлан Ханмирзаевдин, бицIидарин отделениейин заведиш Гюль-нара Мехтиевайин, тяди кюмекнан отделениейин духтир Къурбан Къурбановдин, духтир Рамис Къурбановдин, Сиртич участокдин больницайин участокдин духтир-педиатр Тимур Мурадха-новдин ва хъана жарадарин ччвурар къайд гъапIнийи.

Чпин улихь дийигънайи асас месэлйирикан улхури, Абсеретдин Мирзабеговди къайд гъапIнуки, дурар РД-йин Халкьдин Собраниейиз вуйи чан Посланиейиъ РД-йин Глава Владимир Васильевди ачухъди улупна. Дурарикан асасдар ОМС-дин линияйиинди тIалаб айи аьзарлуйириз РД-йин гъирагъариъ ваъ, хъа шлубкьан республикайин айитI медицинайин идарйириъ кюмек тувувал, ляхниъ артухъди цифрайин ва мялуматарин технологйир тIаувал, «Вари халкьдин духтир» программайиз асас вуди, жигьил пишекрар жалб апIувал ва жарадар ву.

– «Вари халкьдин духтир» программа гьяракатнаъ убчIвхъан тина, ляхниз 18 пишекар гъадагъунча. Анжагъ ццийин сабпи кварталиъ – 8 пишекар, гьадму гьисабнаан райондиъ лап лазим вуйи пишйириан: участокдин духтрар-педиатрар, бицIидарин офтальмолог, бицIидарин духтир-эндокринолог, травмотолог-ортопед, духтир-ювениолог. БицIидарин силбарин духтирра гьязур дапIнайич. Думу терефнаан ляхин давам апIурача, – гъапнийи Абсеретдин Мирзабеговди ва давам гъапIнийи: – Вари республикайиъси, райондиъ- ра агьалйириз – туврайи медицинайин кюмекнан ерийиз аьхю фикир тувуз чалишмиш шулача. Дици хьувалин метлеб – райондин гъирагъариз гъягъюрайи аьзарлуйирин кьадар цIиб апIувал, дурариз лазим вуйи дережайин ва ерийин кюмек райондин айитI тувувал ву. Пишекрар ва гъийин деврин авадлугъарра айич, гьадму гьисабнаан узийин швнуб-саб аппаратар, цIийи рентген, эндоскопияйин, гъийин деврин лабораторияйин авадлугъар ва гьаци жарадар. БицIидарин поликлиникйир албагбан программайиз асас вуди, кьюб портатив мин-тина гъахру узийин аппаратар, уларин уьзрариз лигру кабинетдиз уларин давление аьгъю апIру гъийин деврин аппарат ва жара авадлугъар гъахунча. Гьелбетда, яшамиш шулайи йишваъ пациентар сагъ апIбан, дурар жара йишвариз дурушбан бадали, тялукь шартIарра, дармнарихъди ва жара лазим вуйи материаларихъди 100 процент тяминвалра, ерийин ипIуб-убхъубра, палатйириъ манишинра, мани ва мичIли шидра, марцци чарчарра, гъулайвалин дахъру йишварра, пациентарихьна медперсоналин ужуб янашмиш’валра духьну ккунду. Думу меселйириз учу артухъди фикир тувидича ва дурар райбольницайин кIулиъ айидарин асас гюзчиваликк хьиди. Дугъриди гъапиш, ЦРБ-йиъра, гъулариъра гизаф корпусар дибдиан рас апIру гьялназ дуфна. Райбольницайин 1968-пи йисан тикмиш гъапIу асас корпус саб ражнукьана дибдиан рас гъапIундар. Думу месэлйириз райондиъ йицIбариинди йисари фикир туври гъахьундар. Хъа гьамус дигиш’валар хьпанди ву. 2019-пи йисаз райбольницайин асас корпус ва инфекцияйин отделение рас апIуз 23 миллион манат деебтна. Думу аьхю месэлйир гьял апIуз РД-йин Глава Владимир Васильевди, РД-йин сагъламвал уьбхбан Министерствойин кIулиъ айи Жамалудин Гьяжиибрагьимовди ва улихьди РД-йин Халкьдин Собраниейин депутат, хъа гьамус райондин глава вуйи Мягьямед Къурбановди аьхю кюмек гъапIну.

Медицинайин тяди кюмек тувбан ери за апIбазра шартIар яратмиш апIура. Дици хьувалин гьякьнаан, месела, 2018-пи йисан аьхириъ учуз РД-йин сагъламвал уьбхбан Министерствойи вари жюрейин авадлугъарихъди албагнайи реаномобиль жара апIували кIура. Гъагъиди иццурайидариз тяди кюмек тувбан ва дурар вахтниинди госпитализ хпан бадали, дициб техника чарасуз лазим вуйи. Хъа цIиб улихьнаси учуз, райондин 100-дихьна агьалйир яшамиш шулайи гъулариз медицинайин кюмек тувбан бадали, РФ-дин Гьюкуматдин резервдин фонднан дакьатарихъ гъийин деврин медицинайин авадлугъарихъди албагнайи медицинайин багьалу комплекс жара гъапIну. Май вазлиан мина думу тялукь графикдиинди, агьалйирин сагъламвал ахтармиш апIури, гъулариъ либцура.

Учухьна РД-йин сагъламвал уьбхбан министерствойин ва райондин кIулиъ айидарин янашмиш’вал ужуб ву. Дицисдар шартIариъ учура ич ляхниъ аьхю жавабдарвал улупну ккунду, – аьлава гъапIнийи Абсеретдин Мирзабеговди.

Лизи халатар хъади лихурайи инсанарин – духтрарин зегьмет ватандашариз лап лазим ву. Чпин ляхниз вафалувал, фидакарвал, заан пишекарвал ва жумартвал медицинайин гъуллугъчйириз хас лишнар ву. Чпин гьар йигъандин зегьметниинди дурари инсандин варитIан багьа вуйи уьмур ва сагъ’вал уьрхюра.
Улубкьурайи медицинайин гъуллугъчийин Йигъахъди тебрик апIури, думу цирклиъ лихурайидариз сагъ’вал ва заан хъуркьувалар ккун апIурхьа.