Ухьуз мялум вуйиси, июндин 6-8-пи йигъари Санкт-Петербургдиъ кIули гъубшу вари халкьарин экономикайин XXIII-пи форумдиъ Дагъустан Республикайин Глава Владимир Васильев кIулиъ айи делегация иштирак гъабхьну.
Садпи йигъан форумдин дахилнаъди кIули гъубшу «Урусатдин экономика артмиш’валин цирклар агбаъ» сессияйиъ Дагъустандин Главара иштирак гъахьну. Душваъ уьлкейин экономикайи милли артмиш’валин метлебар уьмриз кечирмиш апIбан месэлйир гьял гъапIнийи.
7-пи июндиъ Санкт-Петербургдиъ вари халкьарин экономикайин форумдин дахилнаъди Дагъустандин Глава Владимир Васильев Сбербанкдин регьберваликкди кIули гъубшу гвачIниндин ушв гьибтувалиъ иштирак гъахьнийи. Дагъустандин Главайиз гаф тувайиз, Сбербанкдин кIулиъ айи Герман Грефди форумдиъ ихь республика реформйир гъахурайи респуб-ликаси улупнайиваликан гъапнийи. В.Васильевди реформйир фици гъахураш жикъиди ктибтнийи. «Ухьхьан вари кIулиз адабгъуз шлувалиин умудлу вуза. Гизаф кьадар инсанар сатIи хьувализ халкь кIуру – му зигьимлу, варидариз мялум вуйи гафар ву. Ихь халкьдин улихь ухьу лайикьлуди гъузну ккунду», – гъапну дугъу.
Бизнес ужуди артмиш апIуз шартIар арайиз хпан бадали, Владимир Васильевди РФ-дин къанундиъ дигиш’валар тIаъну ккуниваликанра гъапну. «Ухьу къанун дигиш апIбакан улхурахьа – му дюз ву. Ихь къанун тIафлариз ва коррупционерариз дибикIнайиб ву. Гьамус, гьякьлу бизнес гъабхбан бадали, къанун дигиш дапIну ккунду», – жикъиди ва учIруди гъапну В.Васильевди. Дугъан гафариин вари шад гъахьну, фицики Дагъустандин Главайи республикайиъ коррупцияйихъди женг гъабхури сад йисна гьацI ву. Натижайиъ регоиндин гьюкмин варитIан заан гъуллугъариъ айи гизаф гьякимдрар силиснакк кка. Коррупцияйихъди гъабхурайи женгнан тажрубайи В. Васильев гъарашугъарихъди вуйи сюгьбатнаъ му месэла гъитIибккуз мажбур гъапIнийи. Чан терефнаан РФ-дин экономикайин артмиш’валин министр Максим Орешкинди Дагъустандин Главайин ляхниз заан кьимат тувну. Дугъу къайд гъапIганси, региондиъ вари цирклариъ къайда дебккра.
Санкт-Петербургдиъ Дагъустандин делегацияйи швнуб-саб йикьрариин къулар гъизигну. Дурарикан варитIан асасуб – Дагъустан Республикайин ва «Кафари Кавказдин Россети» компанияйин арайиъ региондин электросетарин комплекс артмиш апIбан цирклиъ гъийитIу йикьрар вуйи. Му ихь республика лазим вуйиси электроэнергияйихъди тямин апIувалихъна гъювал ву.
Кьюбпи йикьрар – «Ростех» Госкорпорацияйихъди гъийитIну. «Му йикьрар «Ростех» Госкорпорацияйин терефнаан ихь региондихьинди машди илтIикIувал ву. Гьаму ляхин ухьуз чарасуз лазим ву. Мисалназ, КЭМЗ-диз агъзуриинакьан лихрудар ляхниз кьабул апIуз мумкинвал а.
Ухьуз заан гьясиллувал айи, деврин тIалабароиз жаваб тувру, конкуренцияйиз удучIвуз шлу лихру йишвар гьуркIри адар. Авадлугъар, технологийир а, хъа заказар адар. Гъубшу йисан оборонзаказ 5 миллиард манатдин вуйиш, гьаму йисан – 2,5 миллиарддинтIан дар», – къайд гъапIну В.Васильевди.
Экономикайин форумдин дахилнаъди Дагъустандин глава Владимир Васильев Карелия Республикайин кIулиъ айи Артур Парфенчиковдихъдира гюрюшмиш гъахьну. Дурари кьюбиб республикйирин арайиъ алверинна экономикайин, илимдинна техникайин, яшайишдинна культурайин аьлакьйир уьрхбан йикьрариин къулар гъизигну.
Экономикайин форумдиъ Дагъустандиъ ядерный медицинайин центр арайиз хувалин месэлйирра гьял гъапIну. Му месэла гьял апIбаъ Дагъустандин Глава Владимир Васильев ва «Формстандарт» ОАО-йин кIулиъ айи Виктор Хоритонин иштирак гъахьну. Региондин главайи къайд гъапIганси, уьлкейиъ айи улупбарихь тевиган исди вушра, республикайиъ онкологияйин уьзрар йислан-йисаз артухъ шула. «Дагъустан Республикайиъ позитронно-эмиссионный тамограф ляхник кипували онкологияйин уьзур тазади имиди ашкар апIуз мумкинвал тувди. Республикайин агьалйирихьанси, му жюре центриъ гъунши регионарин аьзарлуйирихьанра чпин уьзур сагъ апIуз хьибди», – гъапну В.Васильевди.
Улхбариъ иштирак шулайи терефари арайиз хурайи центриъ Кафари Кавказдин вари регионариан аьзарлуйир кьабул апIруваликан къайд гъапIнийи. Сюгьбат му месэлйир Дагъустандин аьтрафариин яркьу совещаниейиъ гьял апIуз къарар адабгъбиинди ккудубкIнийи.
Петербургдин формудиъ гъийитIу йикьрари ихь республикайин экономикайиз яркьу рякъяр ачмиш апIур кIури, умуд кивдихьа.
