Мархьар гизаф ургъурайивализ дилигди

Мялум вуйиси, Табасаран райондин гъулан мяишатдиъ асас йишв бисурайи цирклар – тIумутIчивал, багъбанчивал, бистанчивал ва малдарвал ву.

Табасаран райондиъ жили 80310 гектар йишв бисураш, дидкан гъулан мяишатдиъ ишлетмиш апIурайи жилин кьадар 31843 гектар ву, гьадму гьисабнаан 5965 гектар – изан апIру хутIлари, 3989 гектар – хярари, 18550 гектар – хьадну мал-къара уьрхру чIурари, 3339 гектар – гизаф йисариз дурзнайи набататари ва 1,55 гектар – теплицйири бисура. Изан апIру хутIларикан, гьяйифки, 3430 гектар ишлетмиш дарапIди гъузра. Райондиъ гьаму вахтназ гъулан мяишатдин 5 чIатху карханйир, 29 нежбервалинна фермервалин мяишатар ва 10319 хусуси кюмекнан мяишатар а. Гъулан мяишатдин ляхнариин 10320 кас машгъул ву.

Ццийин йисандин цIийи бегьериз райондиъ 1727 гектар жил хъапIну. Дидкан 630,5 гектариъ кIул али тахилар ва хар жюре набататар гъурзну, 536,1 гектариъ картфар, 493,4 гектариъ бистнин мейвйир ва 67 гектариъ жара культурйир гъурзну. Чпиз айи жилин аьхюну пай ишлетмиш апIурайи гъуларин поселенйирикан вуди Гюгьрягъ гъулан, Гурихъ гъулан, Халагъ гъулан, Хюрикк гъулан, Дарвагъ гъулан, Хили-Пенжигь гъулан, ТIивак гъулан, Ярса гъулан, ТинитI гъулан ва жара поселенйир гьисаб апIуз шулу. Гюгьрягъ гъулан поселениейиъ чпиз айи хъаъру жилар 100% ишлетмиш апIура, хъа имбу поселенйириъ ишлетмиш дарапIрайи жил хайлин гъубзна.

Райондиъ, райадминистрацияйин «Гъулан мяишатдин отдел» МБУ-йин улупбариинди, гьаму вахтназ 1204 га багълар а, гьадму гьисабнаан 1022 га бегьер туврайидар ва 182 га жигьил багълар, тIумтIин багълари райондиъ 1421 га жил дибисна, гьадму гьисабнаан 1097 га бегьер туврайи багълар ва 324 га жигьил багълар ву.

Гъийин йигъаз багълариъ агротехникайин вари лазим вуйи серенжемар кIули духна. «Табасаран район» МР-ин «Гъулан мяишатдин отдел» МБУ-йиъ лихурайидари райондиъ гъулан мяишатдин итIру сурсатар гьясил апIурайидариз, гьадму гьисабнаан нежбервалинна фермервалин мяишатариз, хусуси кюмекнан мяишатариз, гъулан мяишатдин карханйириз ужудар бегьерар битмиш апIуз лазим вуйи теорияйин ва тажрубайин кюмек тувра. Гъулан мяишатдин отдели багълар кивруган, тIумтIин багълар итруган, бистнин мейвйир ва жара сурсатар битмиш апIруган, дурар киврайи ва урзурайи йишвариз гъягъюри, лазим вуйи техно-логйир тамам апIбиин гюзчивал гъабхури шулу.

– Хьадан чюлин ляхнар, – кIура райадминистрацияйин «Гъулан мяишатдин отдел» МБУ-йин директор Камил Гьяжиевди, – мархьар ургъру йисан хъана артухъ шулу, гьаз гъапиш, бегьер уьбхбан бадали, артухъди агротехникайин серенжемар духну ккунду. Хъа ццийин йис гизаф мархьар ургъруб ву. Гьамусяаьт райондин гъулан мяишатдин зегьметкешари беълийирин, жвугърийирин ва парникариъ гьясил апIурайи памадраринна арфанйирин бегьерарра уч апIура. Мал-къарайиз кьюрдуз аьлаф уч апIбазра тялукь фикир тувра. Гьаму гьяфтайин эвелиз райондиъ саки 30 агъзурихьна тонна къуру алаф уч гъапIну. Алафар уч апIувал давам шула.

Райондин гъулан мяишатдин зегьметкешари бязи терефариан чпин гьясиллувалин улупбар йислан-йисаз за апIура. Дурариз гьаму йисра ягъурлуб ибшри.