Афгъанистандин дяви тарихдиз дубшну, саки 30 йис тамам дубхьна. Улупнайи муддатнаъ ихь гьюкуматдиъ арайиз гъафи гъярмягъяришди, саб жерге жара дявйирин женгари, чпин пис гьяракатар уьмриз кечирмиш апIури, террористари арайиз гъахи чиркинвалари агьалйирихьди саб вахтназ Афгъандин аьзаб кIваълан гьархузра гъитну. Хъа, гьякьлуди гъапиш, дявдин зулмар сабанра кIваълан гьархуз шулдар.
Афгъандин ругариин кIули гъушу женгариъ уьлкейин сабвал гъюбхю, Ватандин улихь намуслувалиинди чпин буржи тамам гъапIу кьягьяларин арайиъ Хив райондин Лика гъулан агьали Аьбдурягьман Шагьмурадовра а.
Аь. Шагьмурадов 1965-пи йисан бабкан гъахьну. Асас аьгъювалар гъадагъбан кьяляхъ, жигьил, вари чан тай живанарси, аьдати уьмур ккабалгбан гъаразнаъ айи. Амма гьадму саб вахтна 1979-пи йисан дугъаз Ватандин улихь эскервалин буржи тамам апIуз дих апIурайи тялукь повестка гъафну. Думу армияйиз гъушнийи.
1979 йис… Афгъандин гъизгъин вахт…
– Афгъандин дявдиз гъягъюз ккундуш-ккундарш учхьан сарихьанра гьерхундайи. Аьхюдари чпи вари ляхнар лазим саягъниинди ккабалгуйи. Жвув дявдин гьяракатариъ гъахбан тялукь вердиш апIувалар Ташкентдиъ ккудушбан кьяляхъ, узу йиз гъарашугъарихъди Афгъандин дявдиз гьаънийи.
Дявдин аьдатарикан, Афгъандин ругариин арайиз гъафи инсафсузваларикан яркьуди дарпишра, вари гъавриъ а кIури, хиял вуйиз. Вари Советарин эскрарихъди ихь ватанагьлийирира Афгъандин сяргьятариин дагълу застав-йириъ, завуъ, жилиин гъягъюрайи дявдин гьяракатариъ чпин эскервалин буржи тамам гъапIну. Душмандин цIи талаф гъапIу, зийнар гъахьи жвуван дустар, фукьан йисар гъушишра, гъиси уларихь гъузнайиз.
Хайлиндарикан ич терефназ «саризра лазим дару, мянасуз женгарин иштиракчйир» кIуру саягънан гафар ерхьуру. Текрар шулза: Афгъанистандиз хушниинди сар касра гъушундар – думу дявдиъ иштирак хьувал гьюкуматди ич улихь диву месэла вуйи, – гъапну Аь. Шагьмурадовди.
Афгъанистандин дявдиъ улупу гьунарариз, Ватандиз вафалувализ ва игитвал улупбаз лигну, Аьбдурягьман Шагьмурадов «Дявдиъ улупу гьунарариз лигну» ва саб жерге жара медалариинди лишанлу дапIна.