Наргиз Гюлечова
Гьаму йигъари «Табасарандин нурар» газатдин редакцияйиз «Умра-гьяж» проектдин тешкилатчи, Мягьячгъала шагьриъ яшамиш шулайи Табасаран райондин ЧIвурдаф гъулан агьали Фатима Султановайиз дих гъапIунча.
Ич сюгьбатнаъ дугъу «Умра-гьяж» проектдин ляхин фила, фици ва фу метлеб ади ккебгъуб вуш, ктибтнийи.
Фатимайи мялум гъапIганси, «Умра-гьяж» эвелиан проект вуди ккебгъуб дайи. 2016-пи йисан социальный сетариъ гизаф подписчикар айи касари, ужудар пешкешариз, хъа асас вуди «Айфон» телефондиз жюрбежюр конкурсар гъахурайиб рябкъюри, дугъу гьяждиз гъягъру путевка тувру конкурс гъабхуз кьаст гъапIну.
«Узу, жюрбежюр социальный сетариъ айи касариз макьалйир дикIури, хайлин вахна лихури гъахунза, гьаддиз таниш касарра гизаф айзуз. Хъа 2016-пи йисан аьхириъ, Дагъустандиъси, Урусатдиъра гизаф подписчикар айи касари чпин социальный сетарин машариъ конкурсар гъахурайиб гъябкъган, узуз аьгъю касариз йиз кIваъ айи кьастнакан – йиз подписчикарин арайиъ конкурс дубхну, сар кас гьяждиз гьауз ккуниваликан – ктибтза. Мициб фикир арайиз гъювалин себеб гьадму йисан сентябрин вазли йиз адашна дада гьяждиан дуфнайивал вуйи. ИкибаштIан, узузра дина гъягъюз гизаф ккундийзуз. Хъа вушра, сифте фуж-вушра сар жара кас гьауз ният гъапIнийза. Гьадмуган, конкурс гъабхбан бадали, путевка гъадабгъуз кюмек ккун апIури, узуз таниш касарихьна илтIикIунза. Дурари дишлади чпин разивал улупну, 30 касди пул кивну, Аллагь бадали путевка масу гъадабгъну. Хъа конкурсдиъ 40 агъзур касар иштирак гъахьнийи.
Гъиси кIваиин илмийиз, тупут ипбан жюрейиинди сар риш гъалиб гъахьнийи. Инсанарин уч’ин хъугъ’валра алийи. Конкурс аьхирихъна гъюбан кьяляхъ, сарун мицдар конкурсар гъахидарза, кIури фикир гъапIза, аммаки гьаму жюрейин конкурсар хъанара гъайих кIури бикIру инсанарин кьадар адайи», – кIваин апIура Фатимайи.
Гьамусяаьт Фатима Султановайи гьар вазлин арайиъ инсанариз Умра-Гьяждиз гъягъюз саки кьюб-шубуб путевка тувра. Хъа проект ляхник кипхъанмина 7 йисандин арайиъ, 423 кас гирами йишвариз умрайиз гьаъна.
«Эвелиан «умра» гъапиган, инсанар думу фу вуш гъавриъ адайи. Гъавриъ итбан бадали, «умра» гафнахъ «Гьяж» гафра хъапIунза. Янаки умра-гьяж «бицIи гьяж» мяна айи гаф ву.
Сифтеси дарди, гьамус учу путевкйир тувбан шартIар дигиш гъапIунча. Думуган конкурсар гъахури вуйиш, гьамус саб аьхю серенжем шлу вахтна, дина дуфнайи агьалйири кагъзар ирчбан бадали, учу саб ишикI диврача. Кагъаз бикIбанра чан шартI а. Янаки инсанди путевка чаз тIалаб дапIну ккундар, кагъзиъ, жарарикан дибикIну, путевка тувбаз думу кас гьаз лайикь вуш, гьаддикан дибикIну ккунду. Аьхиримжи вахтари ишкIиан адагъури урхурайи кагъзар гъяркъган, инсанар Умра-гьяждин гъавриъ ахънайиб аьгъю шула. Гьацира, телефнариъ айи «Умра-гьяж» приложениейин улупбариз асас вуди, вахтнан арайиъ, салават ва зикр варитIан гизаф гъурхуризра Умрайиз путевка туврача. Хъа саспи вахтари лап читин гьялнаъ айидариз нубат дардира путевка туври шулча.
Хъа пулин дакьатариинди кюмек апIурайидарин гьякьнаан кIуруш, эвелианмина дурарин кьадар 2 агъзуртIан артухъ вуйи. Гьадрарикан ич проектдиз гьаммишан пулин кюмек апIурайидарин кьадар 500 кас ву. Мисал вуди гъадабгъиш, сар касди 3-4 кас умрайиз гьауз путевкйир гъадагъуз пул тувра. Гьацдар касарра хайлиндар ачуз», – гъапну Фатимайи.
Ич сюгьбатнаъ Фатима Султановайи мялум гъапIганси, дугъаз чав апIурайи ляхникан хулаъ айидариз ктибтуз абйир-бабариз кьабул хьибдар кIури, эвелиан цIиб гучI кади гъабхьну. Дадайиз гъапнушра, адашдиз чав апIурайи ляхин ашкар апIуз Фатима гьялак гъахьундар.
«Сад йигъан Мягьяч-гъалайин кьялан Жвуми мистан гъвалахъ саб серенжем гъябгъюри, гьадина ич хизан вари сатIиди душнайи вахтна, адашди узуз, гьадушвахь кибхнайи плакатдик Умра-гьяждикан тувнайи мялуматар ктитуз хъюгъну. Гьадмуган проект узу гъабхурайиб вуйиб дугъаз ашкар гъапIунза. Адаш цIийина мюгьтал гъахьнийи, хъасин – гизаф рази», – мялум гъапIну шуру.
7 йисандин арайиъ 423 агьали чпиин али буржи тамам апIуз гирами ругариина гьаувал – му бици ляхин дар. Касибариз, йитимариз, яшлуйириз кюмек апIувал варитIан аьхю ужара бикIру ляхнарикан саб ву. Гъи ихь табасаран шуру апIурайи ляхинра аьхю сувабнан ляхин ву. Проектдин кюмекниинди гьяждиз гьау инсанарин гьарурин уьмриканра дугъаз хабар а.
Ич сюгьбат давам апIури, Фатимайи чан кIваълан дурушру дюшюшариканра ктибтнийи.
«Саб ражари сар яшлу касдиз кюмек апIинай кIури, учухьна инсанар илтIикIнийи. Думу табасаранлу вуйи. Дугъаз я хизан, я багахьлуйир, я документар, я хал адарди, чаз айи саб участокдиин кьуларикан саб бицIи чвугсиб йишв дапIну, гьадушваъ чан гъудганра апIури, хьад-кьюрд дарпиди яшамиш шулайи. Дугъкан мялум гъабхьиган, бицIи вахтнан арайиъ, «Инсан» фонддихъди сатIиди лазим вуйи вари документар гьязур дапIну, думу гирами ругариина гьаунча. Гьаддихъди сабси, гьадму участокдиин дугъаз саб бицIи халра тикмиш гъапIну, гьамусяаьт думу кас гьадушваъ яшамиш шула.
Гьамцдар касар хъанара а. Дурар вари кIваин апIуруш, кIваз аьзаб шулу», – аьлава гъапIну Фатима Султановайи.
