Хив райондин глава Ярмет Ярметовди, урхбан цIийи йис тебрик апIури, мялимарин коллективдин терефнаан фукIа разивал адруб аш, гьубкIри адрубдин гьякьнаан ахтараиш`валар гъахури, райондин вари мектебарилан ул илбицура.

 

Гьаму йигъари думу, нубатнан ражари, Мажвгларин кьялан мектебдиз хялижв гъахьну. Чан улхуб ккебгъри, сифте дугъу мялимарин ва техработникарин коллективдиз ккебгънайи урхбан цIийи йис мубарак гъапIнийи. «Гьюрматлу Мажвгларин мектебдин коллектив, учву зигурайи зегьметназ, ихь закурин наслар бадали алдагъурайи ликариз ва апIурайи гаф-чIалназ марцци кIваан чухсагъул пуз ккундузуз. Сабсана кIурза, аьхю пай мектебариъ, гьамци узу иштирак шулайи серенжемариъ ичв коллектив чешнеди хури шулза. Фицики, ккундуш райондиъ, ккундуш республикайиъ гъягъюрайи конкурсариъ ичв мектебдин директор Анвер Жавадович сабпи дарш, кьюбпибди мектебдин терефнаан заявка туврударин улихь хьа. Ав, дупну ккундуки, думу учву сабхилди албагнайи коллектив хъайиган, директори апIурайи дамагълувал ва алдагъурайи гамар ву. Сабхилди гьаз кIура гъапиш, узу гьаму хьадан тятIиларигъди кьюб-шубубан ичв мектебдиъ гъягъюрайи рас апIбан ляхнарилан ул илбицуз дуфнайган, гьар ражари директор, завуч, завхоз, дурар ктарди 10-12 мялим чпин кабинетариъ расвалин ляхнар апIури гъяркъюнзуз. Аьхюр-бицIир гюзет дапIну, сар-сарихьна гьякь-гьюрмат ади ляхин кIули гъабхурайивализ, учвуз баркаллагь. Гьамусяаьт республикайиъ гъягъюрайи «150 мектеб» ва «Точка роста» кIуру проектарик ичв мектеб кабхъну, ужудар рас апIбан ляхнар кIули духна. Мектебдин гьюдюхнайи цIийи гъваъ, кивнайи шифер, вари классарикк ккивнайи таза полар гъяркъиган, хъугъай, ичв мектебдиъ учIвуз, баярихъди бай, мялимарихъди мялим хьуз саб хуш шулуки. Мажвгларин кьялан мектеб гъи Хив райондин чешнелу мектебарикан саб ву. Хъана кьувват туври ичв директоризра ва коллективдизра, гьюрматлу мялимар!»

Саб кьадар суалар образованиейин гьякьнаан гъахьиган, гъулаъ яшамиш шулайи мялимарин миди вуйи суалар, гьелбетда, гъулан аьгьвалатнаканра вуди шулу. Фицики, эгер мялимарира гъийин йигъан гъулахъ чипхьан шлу зегьмет дизригиш, гъул-хал бадали гаф-чIал дарапIиш, юкIв дурубгиш, сарун шли пидихъа?! Ихьдари кIуруганси, диришру бализ бабу никк тутрувур. Ав, гъи саб Хив райондин ваъ, хъа саб аьхю пай районарин гъуларин улихь гизаф учIру месэлйир дийигъна. Гьацдар учIру месэлйир гъи Мажвгул гъулаъра цIиб адар. Мектебдин коллективдихъди Ярмет Аьлиметовичди штун, рякъюн ва зирзибил гъабхру машиндин учIру месэлйир гьял апIру къарарар адагъуз чарйир гъагнийи. «Заан Ярккан ичв гъулаз шид зигуз пландик кипнача ва, Аллагьдин амриинди, думу кIулизра адабгъидихьа. Сабсана кIарзачвузки, улихьди, гъуландар уч духьну, рякъюз вушра, тинди хъайи штуз вушра, кюмекназ удучIвуйи. Хъа гъи думура амдарихь…

Динакьан гъягъюрира дарза, эгер саб вазлиъ сад йигъанкьан гвачIнинган ясана хябяхъган жвуван раккнихьан, гизаф кIурдарза, саб 5-10 метркьан исинди ва 5-10 метркьан зиинди, гьаци гъуншдира мургул алдатиш, магьа ухьуз марццишин. Узу йиз гьяятдин ясана хулан марццишин апIуз гъач кIурадарзаки… Амма, гьяйифки, вари гъи гьюкуматдикан тIалаб апIурахьа, жвув ахникк ккамиди чай гъабхишра ккундухьуз, валлагь.

Гъулан советдин кIулиъ айи Агъаверди Жалиловдира мялимарин коллективдиз сабсана ужуб хабар тувнийи. «Гьюрматлу мялимарин коллектив, узу гьамусяаьт гъулан кIулиъ ашра, ичв цIарнаъ айи мялим вуза. Йизра гъулахъан ичвтIан гизаф юкIв убгурайиз. Зиихъ кудухнайи учIру месэлйирикан саб зирзибил гъабхру машиндихъди аьлакьалуб ву. Дидин гьякьнаан ич администрацияйин терефнаан гафар-чIалар дапIну, машин дабгнача. Гьар вазлин 3-пи ва 18-пи йигъари ихь гъулан зирзибил гъабхуз кючйиригъ камаз гъюбчIвди. Узу гъулаъ гьамкьан чIюрх-чIувал уч шулайивалиин мюгьтал вуза. Саб терефнаан фикир гъапIган, эгер гьарури убгуз шлуб дубгну, миди вуйиб алдапIу, картфин, гъипIу хумурзгин гал-мал гъабхьиган, жвуван пеэр-шюхъяриз, мал-къарайиз ккабхьиган, гъубзрайи зирзибилра адар, аьхир. Гьар вазлиъ ухьуз дупнайи йигъари учвкан апIурайи тIалаб ва миннат вуйиз ичв урчIарихъна удучIвну, уч дубхьнайи зирзибил айи шишал гьарури машиндиъ ипуб. Чухсагъул!»

Анвер Жавадовичди мектебдин администрацияйин ва коллективдин терефнаан Ярмет Аьлиметовичдиз ва «Хив район» МО-йин ляхнарин идара апIру Арсен Аьбдуризакьовичдиз, мектебдин коллектив сеймиш дапIну гъюбаз, марцци кIваан чухсагъул гъапнийи. «Саб гъапиб, гьамциб албагу, сар-сарин гьякь-гьюрмат уьбхюрайи, аьхюр-бицIир айи, сариз гъабхьи йишв`ин тмунур, чаз йишв гъабхьиганси шад шулайи коллектив айивалиин узу гизаф шад вуза. Кьюб гъапиб, саб бязи гъулариъси, лап кьаби, ляхин апIуз даршулайи мялимар адарчуз. Айидарира, чпин йишв`ина мялим гьязур дапIну, думу гъафиган, намуслувалиинди ва саб улхубрахубра адарди дугъаз йишв улупура. Жигьил мялимарихъдира гизаф девлетлуди вуча. Вари сабсдар кIубан, ляхин апIуз гьевес кайи касар ву. Шубуб гъапиб, урхурайидари магьа 5-6 йисан ГИА-йиан аьгъювалар кIул`инди гъада-гъури, ужудар натижйир улупури, чпин аттестатарин эйсир шула, дидира ляхин апIуз гьевес кIапразук.

Гъи Мажвгларин кьялан мектеб 21-пи аьсрин вари тIалабарихъди гъябгъюра ва йигълан-йигъаз хъана улихьна гъябгъюз чарйир агура. Му узу мектебдин руководитель вуйивалиан апIурайи ад дариз.

Гьамусяаьт мектебдин вари 13 кабинетдиъ компьютерар, хъа 8 кабинетдиъ – тукран (интерактивный) доскйир, проекторар а. 8 компьютер информатикайин классдиъ, бицIидарин классариъ 25 ноутбук ва нетбукар а. Ужуб мянфяаьтлу библиотека, бицIидариз мани хураг гьязур апIру столовая, сабпи кюмекназ лазим вуйи медицинайин кабинет, манишнахъди тямин апIру ужуб гъурулуш, яна, саб гафниинди, фунуб дупну, фунуб гъибтзахъа? Гьелбетда, эгер мектебдиъ ишлетмиш апIуз удудукьрайихъан мина мурар сабра лазим дар. Хъа йиз коллективдиз дурарик кайиб хил`ин али хьуб тIубси агъя, ва дарсариъ ишлетмиш апIури, урхурайдарихьди мянфяаьт ктабгъуз гъитра. Саб бязи мялимар хътругъубра мумкин ву, 45-дакьикьа цIибра вучуз, кIурударра а. Гъи Мажвгларин кьялан мектебдиъ 26 мялимди ва 14 техработникди ляхин апIура. 26 мялимдикан 21 мялимдиз заан, хъа 5 касдиз – хусуси кьялан образование а. Мидланра савайи, Дагъустан Республикайин лайикьлу 4 мялим, 6 мялим РФ-дин гьюрматлу гъуллугъчйир ву, 7 касдиз заан категория, 10 касдиз сабпи категория а. Гьамусяаьтра – 4-ри заан, 2-ри сабпи котегория гъадабгъуз документар тувна. Гъябгъюрайи йисан сентябрин аьхирариз «Точка роста» кIуру проектдиан вуйи кьюб кабинетара арццди. Мектебдиъ йигъандин саб смена апIуз кIури дапIнайи (хъа муганайиз кьюб смена айи) кьюбиб таза кабинетарра, рас апIбан ляхнар ккудукIну, думугандиз хъуркьди. Му терефнаан чипхьан шлу кюмек туву йиз коллективдиз хъана чухсагъул пуз ккундузуз. ООО «Уют-строй» фирмайин кIулиъ айи ич мектебдин выпускник Манаф Аьгьмедхановдиз, эгер дугъан гьунар гъабхьундайиш, мектебдиз мициб акв рябкъювал мумкин дайи, урхбан цIийи йис ккебгъайиз хъуркьруча кIури, я йигъ, я йишв, я мархь, я ригъ дарпиди, гъилиху Аьлекбер Багъдаев кIулиъ ади вари бригадайиз аьхю чухсагъул. Гьелбетда, дурарин ччвурар ктудухди гъитуз шулдарзухьан: Шагьвелед Мирзакеримов, Нежеф Кьадиров, Мурад Аьлибегов, Аьбдулкьадир Рягьимханов, Фарамуз Рягьимханов, Селемхан Прачев, Эльдар Исмяилов, Аьшурбег Аьлимягьямедов. Йиз ва ич вари коллективдин терефнаан дурариз чухсагъул ва аферин кIурача. (Мектеб аьхю абайин ччвурнахъ хъайиб ву кIури, чан аьхю абайин ччвурра Аьлекбер Багъдаев ва чавра Аьлекбер Багъдаев вуза кIури, апIру ляхин марцциди ва сабурлуди кIулиз адабгъу бригадир Аьлекбер Багъдаевдиз хъана марцци кIваан чухсагъул.

Мидланра савайи, мектеб ккудубкIу хайлин выпускникарира, чпиз дарс киву мялимар, чпи гъурху мектеб кIваин апIури, мектебдиз чипхьан шлу кюмекар гъирагъдилан тувра. Мисалназ, Дербент шагьрин 18-пи нумрайин мектебдин директорди лихурайи ич выпускник Н.З.Юзбеговди гьаму кьанди физкультурайин ва зегьметнан дарсариъ алахьру 15-д палтар ва 2 доска хътаунчуз, М.Ризаевди спортзализ 45 агъзур манатдин шейъ гъабхунчуз. Хъа М.Аьгьмедхановди апIурайи кюмекарин кьадар адар. Гъит, Аллагьди хъана кьувват туври чпиз ва мицдар выпускникар вари мектебариз артухъ ишри. Чухсагъул!»

Собраниейин аьхириъ Ярмет Аьлиметовичди сифте бабан чIалнан кабинетдиз, хъасин зегьметнан дарсар киврайи кабинетариз салам тувнийи ва миди вуйи кабинетартIан мурар артухъди ккабалгнайи саягъназ кьимат дивнийи. Ва бабан чIалнан кабинетдин руководитель вуйи М.Р.Нежефовдиз, зегьметнан дарсар киврайи кабинетарин руководителар, уьмрин юлдшар вуйи Загьирбег ва Сусан Юзбеговариз марцци кIваан зигурайи зегьметназ чухсагъул гъапнийи. «Ав, гъийин йигъан бабан чIалнан ва зегьметнан дарсар киврайи кабинетар гьаму учву ккабалгнайи жюрейиндар духьну ккунду. Бабан чIалнан кабинетдиъ керхнайи ихь чIалниин, литературайиин лихурайи вари мялимар-аьлимарин шиклар, чIалнаан дарсар кивуз лазим вуйи плакатар, алатар ккабалгнайи музей, зегьметнан дарсар киврайи классдиъ дирибшнайи халачи, ишлетмиш апIурайи чухрйир ва халачийиз герек вуйи вари авадлугъар, мидланра савайи, Загьирбег Юзбеговди зегьметнан дарсариъ баярихъди гакIвлиан, тахтиан адатIурайи аьламатар гъяркъиган, сабансана ичв мектебдиъ урхурайи баяр-шубарин кьялаъ деъну гъузуз ккун гъабхьунзуз. Чухсагъул учвуз! Мици дархьиш, ихь гъюрайи наслари йислан-йисаз вари кIваълан гьапIра ва ихь культурайикан, аьдатарикан, тарихдикан, яна, саб гафниинди, фольклор фтиз кIуруш аьгъюди гъубзрадар. Хъа мицдар кабинетар, кабинет ккабалгнайи мялимар имбукьан гагьди, гьелбетда, зиихъ узу кудухнайидар заан дережайиъ гъузди кIури, умудлу вуза! Му узуз ичв мектебдикан миди вуйи мектебариз хуз сабсана чешне гъабхьну. Ичв коллективдиз хъана хъуркьувалар ишри, ва ухьу хъа ражари гюрюшмиш хьайиз, учвуз гежехайрар ишри, гьюрматлу Мажвгларин гъулан мектебдин коллектив!»