Гъи Дагъустан Республикайиъ терроризмдихъди женг гъабхбахъди аьлакьалу къанунариз ва дицдар гьяракатарин гьякьнаан силис гъабхбан, суд апIбан месэлйириз аьхю фикир тувра.
Гъийин девриъ гьарсаб дагъустан хизандиз терроризм кIуру гаф варитIан къутIкьлиб дубхьна. Гьаз гъапиш республикайиъ террористарикан дерд ктрубкIу кас амдар. Гьам мусурман, гьам хачперез, гьам буддизм ва гьацира дюн’яйин жара динариъра инсан йивну йикIувал къадагъа дапIна. Хъа террористарин «диндиъ» инсанар йивну йихувал – асас метлеб ву.
Дагъустандиъ ислам динди аьхю йишв бисура. Диди ухьуз вари жюрейин динарин вакиларихъди ляхин апIуз мумкинвал тувра. Гъи уьлкейин президентдин вакилар ва Урусатдиъ мусурман диндин улихь-кIулихь хьайи касар сар-сарихъди гюрюшмиш шули, му читин месэлйирин зиин сатIиди лихурайивалиин гизаф рази вухьа. Дурари вари месэлйир ихь къанун уьбхру органарихъдира сатIиди гьял апIура.
Дюн’яйиъ варитIан багьалуб инсандин уьмур ву. Аьхиримжи йисари ихь уьлкейиъ терактар цIиб хьувал къанун уьбхру гъуллугъарира тасдикь гъапIну. Агьалйирин арайиъ гъаврикк ккаъбан ляхин гъабхбан натижара мянфяаьтлуб гъабхьну. Йислан-йисаз думу ляхниъ ватандаш жямяаьтлугъдин вари гъатар ва асас вуди аьдати агьалйир артухъси иштирак шула. Профилактикайин ляхнихьна адлу касар-аьлимар жалб апIували чпиз даккунди яркврариз, дагълариз гъушу ихь ватанагьлийир кьяляхъ гъюбаз аьхю кюмек тувну, гизаф пай жигьилар бандитарин гьяракатариз кюмек дапIну даккнивалин гъаврикк ккаъну.
Къанун уьбхру органариз му месэлйир ялгъузди гьял апIуз читинди алахьурайиваликан мялум вухьуз. Йиз фикриан, аьхиримжи йисари Кавказдин региондин субъектарин главйирин къанун уьбхру органарихъди ужудар аьлакьйир арайиз дуфна. Гьаддиз лигну, экстремизмдин улихьишв бисбан уьлчмйир кьабул апIури, дурари диндин регьбрарихъди, гъуларин улихь-кIулихь хьайидарихъди, яна эдеблувалин, рюгьлувалин ляхин кIули гъабхуз шлударихъди тахсиркарвалар терг апIбан хайлин ляхин гъубхну.
Ихь уьлкейин къанун уьбхру органарин гъуллугъчйир экстремизмдиз къаршу рякъюъ дийигъундайиш, мидин аьхир фициб шуйиш, гьарсар ватандаш гъавриъ духьну ккунду. Дагъустандиъра, Чечен Республикайиъра, Кабардино-Балкарияйиъра, Ингушетияйиъра ккудудукIру бедбахтвалар шуйи. Къанун уьбхру органариин фициб жавабдарвал алш, вари гъавриъ ахьа. Дурари чпин гъулугънан буржира аьхиризкьан тамам апIура. Дурарин ляхин мягьрумвалин ва аьзабнануб вушра гъи вягьшивалихъди, чIурувалихъди – терроризмдихъди аькси женг гъабхурайидар асас вуди къанун уьбхру гъуллугъарин вакилар ву.
Йисак сабан Дагъустандин МВД-дин глава Мягьямед Аьбдурашидовди Мягьяч-гъалайиъ айи агьли касарихъди, ветеранарин тешкилатарихъди, студентарихъди гюрюшар гъахури шулу.
Ихь жигьиларин фикир жалб апIури, дугъу чан улхбариъ гьамци кIура: «Урусатдин саб пай вуйи Кавказдин халкьар пашманвалиъ а. Гъийин месэлйир гьисабназ гъадагъну, дигиш’валар гъахбан план тартиб дапIну ккунду. Махлукьатлу мялуматарин дакьатари террорихъди женг гъабхбан месэлайин гьякьнаан ихь жямяаьтлугъ кьюб йишваз пай дапIну ккундар, дарш ухьу аьжуз хьиди ва миллетдикан хяшил хьибди. Бандитарихъди вуйи женг аьдати инсанарин уьмрихъди тевуз шулдар. Му месэла ухьу терроризмдихъди женг гъабхурайи вари уьлкйирихъди сатIиди гьял дапIну ккунду. Думу культурайин месела ву, ва, узухъди сабси, гъи учвура варидари гьаму ляхниз аьхю фикир тувну ккунду».
