Инсандин уьмур – дугъаз Аллагьди тувнайи савкьат ву. Думу текрар апIуз даршлуб ва чаз кьимат адруб ву. Уьмур инсандиз саб ражаритIан туврайиб дар, амма гьаз-вуш ухькан лап цIидаритIан чпи му дюн`яйиз гьаз гъафидар вуш, гьаз яшамиш шулаш, фици яшамиш шулаш ва чпин кьяляхъ фу гъибтруш, лап кIваантIан фикир апIурдар.

  

Ихь кIулди вари уьмриъ аку гьядисйир мучIударихъди гьюдюхюри шулу. Му дюн`яйиъ гьич сар касра гьаммишан бахтаварди, хушбахтлуди ва сагъ-саламатди яшамиш шуладар. Ихь уьмрин аку зул мажбур вуди мучIу зулихъди гьюдюхюру. Му, гьяйифки, уьмрин къанун ву. Ухьу шагьидар вуйиганси, гъийин девриъ мучIу зулин вахт улубкьна, вари дюн`яйиъ яшамиш шулайи инсанарин кIул`ина аьхю аьзаб – коронавирусдин уьзур дуфна. Ухьузра рябкъюри, думу мюгьтал шлубсиб гьяракатниинди вари гьюкуматариъ абхънайи тIягъвниз илтIибкIну. Коронавирус тарабгъбахъди аьлакьалу аьгьвалат йигълан-йигъаз дигиш шула, гележегдиъ фу шулуш, гьич сар касдизра мялум дар. Амма коронавирусдин тIягъвнихъди аьлакьалу вуди Европайин гьюкуматариъ ва Америкайиъ арайиз дуфнайи аьгьвалатнахъди тевиган, ихь уьлкейиъ гьелелиг тIягъюн тарабгъувалин гьяракат яваш апIуз удукьура. Му ихь гьюкуматдин улихь-кIулихь хьайидари коронавирусдиз аьксиди кьабул апIурайи уьлчмйирин натижаси гьисаб апIуз шулу. Думу уьлчмйир кьабул апIбан асас вазифара – ихь уьлкейин халкьдин хатIасузвал ва сагъламвал уьрхювал ву.

9-пи апрелин гвачIниин-дин сяаьт 10-диз вуйи улупбариинди, Дагъустан Республикайиъ му уьзриан аьзарлу духьнайидарин кьадар 57 кас ву, 4 кас сагъ гъахьну ва 4178 кас уьзур каш ахтармиш дапIна. Мидихъди сабси къайд дапIну ккундуки, гъи карантиндиъ айи гьарсар ихь ватанагьлийиз, асас вуди яшлу касариз, гизаф читинди ву. Яшамиш хьпан аьдати тягьяр, жвуван ляхин, вердиш`валар, маракьар, дустар гъитну, хулаъ деувал лап читинди алабхъуру. Амма, фукьан гъагъиди алабхъурашра, гъалабулугъ`вал ктрабхъди, архаинди гъузну, гьюкмин кIулиъ айидарин, духтрарин ва тялукь пишекрарин теклифарихъ, тIалабарихъ дикъатлуди хъебехъну, дурар тамам дапIну, жвув ва жвуван багахьлуйир дюрхну ккунду.

Гъи ихь уьлкейиъ арайиз дуфнайи аьгьвалат чпин хусуси метлебар кIулиз адагъбан бадали ишлетмиш апIуз чарйир зигурайи касарра удучIвна. Дурарихъ я хъебехънура ккундар, я хъугънура ккундар. Аьхю хатIалуваликк ккадрахъбан бадали, ухьу апIурайиб вари сар-сарихъди мясляаьтниинди, албагну ва ихтибарлуди дапIну ккунду. Сасдар дюшюшариъ му гъагъи месэла гьял апIбаъ ихь варидарин жавабдарвали ва сар-сариз кюмек апIували асас йишв бисура. Гъи, игьтияж айи касариз кюмек тувбан бадали, гьюкуматдин терефнаан лазим вуйи вари уьлчмйир кьабул дапIна. Амма жюрбежюр себебариан думу кюмек варидарихьна дуруб-кьубра мумкин ву. Гьаддиз ухькан гьарсар касдихьанра гьаму кюмек апIбак жвуван пайра кивуз шулу. Сабпи нубатнаъди игьтияж`вал айи касарикан вая хизанарикан дурариз кюмек апIурайи тешкилатариз, волонтерариз ва гьацдар жарадариз мялум дапIну ккунду. Кьюб гъапиб, багахь яшамиш шулайи, кюмекназ ккилигурайи касдиз, хизандиз, сагъламвалин терефнаан хатIасузвалин вари уьлчмйир дюрхну, рягьимлувалин кюмекнан хил гьачIабккуз шулу.

Гьамусяаьт ихь уьлкейиъ арайиз дуфнайи аьгьвалатназ ихь инсанвал, рягьимлувал, жвуван ватандашдихъан юкIв убгувал, хусуси маракьар гъирагъдиъ гъитну, жара касдиз гьюрмат, уж`вал апIуз гьязурвал ери жигьатнаан ахтармиш апIурайивализси лигуз шулу. Ва ухьу гъи ухьхьан лайикьлуди, жвуваз ва жара касариз хайир кади, сатIиди фицдар вушра читинвалар ккагъри, закур ужуб йигъ улубкьрувалиин умудлуди яшамиш хьуз шлувал субут дапIну ккунду.