Наргиз Гюлечова
15-пи февралиъ ихь аьхю уьлкейиъ Афгъанистандиан Совет гьюкуматдин эскрар удучIвну 35 йис хьпан юбилей къайд гъапIну.
10 йисандин арайиъ дявдин зулмикк ккади гъахьи Афгъанистандин агьалйириз кюмекназ ихь уьлкейин эскрар гъауб гьич саризра жиниб дар. Афгъан дявира XX аьсрин аьхю дявйирикан саб ву. Душваъ Совет гьюкуматдин саки 15 агъзурихьнакьан эскрар гъийихну, йисирвалиъ ахьдарин ва шил имдарди гъудургдарин кьадар 417 кас ву, гьацира 50 агъзурихьнакьан ихь эскрариз зийнар гъахьну.
Афгъанистандиан ихь уьлкейин эскрар адаъну 35 йис тамам хьпан йигъахъди аьлакьалу вуди, 13-пи февралиъ Мягьячгъалайиъ айи эскервалин аднан музейиъ выставка кIули гъубшну. Серенжемдиъ Афгъандин дявдин ветеранарихъди, республикайин Правительствойин председателин заместитель Муслим Телякавов, РД-йин жигьиларин ляхнариз лигру министр Камил Сяидов, Дагъустандин дишагьлийирин союздин председатель Интизар Мамутаева, Афгъандин ветеранарин советдин председатель Мягьрам Аьлижанов ва хъанара хайлин жара касарра айи.
Къайд апIуб лазим вуки, му выставкайиз гьамусяаьт хусуси метлеб айи дявдин операцияйиз чпин хушниинди душну, жигьил эскрариз чпиз айи дявдин тажруба улупури иштирак шулайи Афгъандин ветеранарра дуфнайи.
Серенжемдин кьяляхъ му выставкайиъ иштирак духьнайи, Табасаран райондин СикIа гъулан агьали, Дагъустандиъ айи Афгъан дявдин инвалидарин тешкилатдин кIулиъ айи Аьгьмед Казимовдихъди (шиклиъ) сюгьбат гъубхунза.
Думу 1985-пи йисан Дербент шагьрин военкоматдиз дих дапIну, гьадушв’ан Туркменияйиз гъухну. Шубуб вазлин арайиъ военный гьязурлугвал дубхну, думу Афгъанистандин Кандагар шагьриз гьаъну.
«Совет гьюкуматдин эскрар дина, асас вуди, гьадму афгъан халкьдиз кюмек вуди, янаки, дурар чпи-чпигъ гъярхьуз гъидритбан бадали гъухдар вуйи. Вахт гьациб вуйи. Сад йисандин арайиъ узу душваъ дявдиъ иштирак шули имиза, хъасин зиян хьпаз лигну, кьяляхъ гъаънийзу. Зиян дубхьнайир хайлин вахтна Кабулин, Кандагарин, Ташкентдин ва Одессайин госпиталариъра гъахъунза. Гьадмуган узухъди дявдиъ ва гьацира госпиталариъ ади гъахьи баярихъди гьамусра дуствалин аьлакьйир имийич.
Гьюкуматди чан эскрар, дурарихьанра гьедрерхди, наанди вушра гьауйи. Узура гьаци Афгъанистандиз алдахъур вуйзу. Амма узу дина гьаъбиин, зат швумал дарза. Фициб вушра, думу уьмрин тажруба ву. Гьадмугандин вари эскраринси, думу йизра буржи вуйи.
Хъа магьа гъи шлин хиял вуйихъа, Афгъандин дявдин ветеранар, хъанара гьацдар гьядисйириъ иштирак шул кIури?! Гьамусяаьт Украинайин ругариин гъябгъюрайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъра йиз юлдшари иштирак’вал апIура. Душваъ сар Хасавюрт шагьриан, сар Мягьячгъалайиан вуйи йиз дустар а.
Думу вахтнахь гьамусдин вахт тевиш, гьамусдиндариз гъулариан, шагьрариан аьдати агьалйири ипIрубдихъди, алабхьрубдихъди кюмекарра апIура. Думуган эскрариз инсанарихьан вуйи кюмек фтиз кIурушкьан аьгъдайи. Хъа дюзди гъапиш, гаш’вал кади эскрар зат гъитурдайи. Гьелбетда, дявдиъ фу вушра хьуб мумкин ву. Гьаддиз вари эскрар айибдиин рази вуди гъузуйи»,
– кIваин апIура сюгьбатчийи.
Аьгьмад Казимов, Афгъандин дявдиъ иштирак хьпаз лигну, Жюрэтлувалин медалиинди, Афгъанистандин Правительствойин, Заан Советдин Президиумдин, СССР-ин Оборонайин министерствойин жюрбежюр пешкешариинди лишанлу дапIна.
Сюгьбатнан аьхириъ дугъу, гъюрайи насларихьна илтIикIну, Ватан ккун апIувал, аьгъювалар гъадагъувал, абйир-бабарихъ хъпехъувал ккун гъапIну.