Зубайдат Шябанова
Гъубшу суткайиъ Дагъустандиъ къанунсузди наркотикар уьрхюрайи ва масу туврайи 6 кас гъидисну. Ахтармишарин ва силиснан ляхнарин натижайиъ тахсиркрарихь синтетикайин наркотик абхьну гьязур дапIнайи 100 доза айи бицIи багъламйир гъидихъну. Дурарин арайиъ мефедрон, эфедрон, марихуана, гашиш наркотикар айи. Гъидису касари наркотикар Мягьячгъала шагьриъ, Гъяякент ва БутIлих районариъ тарагъури гъахьну.
Мидланра гъайри, Дагъустандиъ айи МВД-йин пресс-гъуллугънан мялуматариинди, гьаму йигъари республикайиъ интернет-туканариан наркотикар масу тувувал албагнайи 13 касдикан ибарат вуйи дилерарин десте гъибисну. Тахсиркрари наркотик масу гъадабгърудар социалин сетариъ агури, дурариз гьязурди айи наркотикдин доза шей’ар гъахру компанйирин машинариъди хътаури гъахьну.
«Думу дестейи мефедрон наркотик аьхю партйириинди гьязур апIуз лаборатория ккабалгну, лазим вуйи вари наркотикарин сурсатар, химический реактивар гъадагъну, наркотик масу тувру рякъярра ккабалгну, гъубшу йисан июль вазлихъанмина лихури гъахьну», – дупна МВД-йин пресс-гъуллугънан мялуматариъ. Ахтармишар гъахбан натижайиъ интернет-поставщикарихь масу тувуз ихтияр адру 74,5 кило наркотик гьязур апIру сурсатар, 11,8 кило мефедрон, 34,8 кило гашиш ва 9,7 грамм d-лизергин гъидихъну.
Республикайиъ аьхиримжи вахтна наркотикар тарагъувалин дюшюшар артухъ шулайивалихъди аьлакьалу вуди, дидиз аькси пропаганда гъабхру серенжемар артухъ дапIна. 24-пи мартдиан 4-пи апрелиз республикайиъ вари Урусатдин наркотикариз аькси «Аьжал наан масу тувраш, йип» акцияйин сабпи этап гъябгъюра.
Акцияйин метлеб къанунсузди наркотикар масу туврайидарихьна аькси вуди жямяаьтлугъдин фикир жалб апIуб, медицинайин цирклиъ дарди наркотикар ишлетмиш апIурайи йишвар ашкар апIуб ву.
Мисалназ, 2024-пи йисан айтIан ляхнарин органарин вакилари къанунсузди наркотикар масу тувбахъди аьлакьалу вуйи 189 тахсиркарвал ашкар гъапIну. Къанунсузди масу туврайи 5 килона 137 грамм наркотикдин сурсатар тадагъну.
Мидланра гъайри, наркотикдин ва психотропный сурсатарин пропаганда ва реклама гъабхурайи, наркотикар масу туврайи 40 сайт ва телеграм-каналар ашкар гъапIну.
Магьа гьаму йигъари Дагъустандин МВД-йин УКОН-дин гъуллугъчйири интернет-тукандиан наркотикарин реклама туврайи Кизляр шагьрин 37 йисандин яшнаъ айи сар кас гъидисну. Дугъан хулариъ агбан ляхнар гъахурайган, 5,7 грамм эфедрон ва 4,8 грамм СДВ «Прегабалин» наркотикар гъидихъну.
Силисар гъахурайи вахтна мялум гъабхьиганси, наркотикар думу касдиз чав гъапIу ляхниин маважибдин ерина тувдар вуйи. Дугъан ляхин аьхю дараматарин хуларин цалариин ва тикилишариин наркотикар масу туврайи интернет-тукандин реклама зигувалихъди аьлакьалу вуйи.
Думу кас улихьна йисари дустагъдиъ гъахьир ву, гьадму гьисабнаан наркотикар масу тувбаз лигну. Му ражари Дагъустандин шагьрариз ва районариз гъягъюри, цаларик граффитийиинди шиклар зигури, «наркотикар ккиврурди» ляхниз теклиф апIбан реклама туври, кураториз отчет хътапIури гъахьну. Хъа куратори, чан нубатнаъ, дугъаз маважибдин ерина наркотик ккивнайи йишван адрес тувуйи.
Нубатнан «маважибдин адрес» гъадабгъбан кьяляхъ полицияйин вакилари реклама туврайи кас гъидисну. Дугъ’ина РФ-дин УК-йин 228-пи маддайиан уголовный дело абццна.
Гъалабулугъ кипрайиб гьадму вуки, наркодилерари аьхю пуларикан ва гьии гъазанждикан туврайи реклама бицIидариз ва живанариз рябкъюра. ХатIайикан ва тахсиркарвализ айи жазайикан фикир дарапIрайи живанар дурарин гафарихъ хъпехъура. Магьа гьаму йигъари Мягьячгъала шагьриан вуйи, 16 ва 17 йисарин яшариъ айи кьюр риш шагьрин жюрбежюр йишвариъ гашиш наркотик ккивради гъидисну. Дурари муштарйириз вуди наркотикар жин дапIнайи йишвариан 7 грамм кьадарнаъди гашиш адабгъну.
Шубар полицияйин отделиз гъахну, наркотик экспертизайиз хътапIну. Тахсиркар шубарин гафариинди, наркотик дурари мессенджериан аьалкьайиз удучIвну масу гъадабгъну.
Полицияйин вакилари уч гъапIу уголовный дело суддиз хъадапIна.
Думу шубар дидисну ахтармишар гъахурайи кьюбпи йигъан, Мягьячгъала шагьриъ 19 ва 20 йис яшариъ айи кьюрсана шуру 30-тIан артухъ наркотикарин багъламйир шагьрин паркариъ ва рякъяриъ ккивнайиб ашкар гъабхьну. Думу шубарра дидисну, дурариина РФ-дин УК-йин 228-пи маддайиан уголовный дело ачмиш гъапIну.
Рягьти пуларихъ ва гьии гъазанжарихъ хъачIарккну, шубари чпин уьмур чпи пуч гъапIну.
Гьюрматлу абйир-бабар, ичв веледариз зегьмет дарди гъафи аьхю пулари ва рягьти гъазанжари гъагъи натижайихъна ва жавабдарвалихъна хруваликан йипай. Тахсиркарвализ айи жазайикан ва наркотикарин хатIалуваликан ктибтури, ичв гаф дурариз ебхьуз гъитай.
