Ф.Къягьриманов: «Тарихдиъ гъубзу шил дигиш апIуз шлуб дар»

Гюльнара Мягьямедова

1999-пи йисандин август-сентябрь вазари республикайиина алжагъу вари халкьарин террористарин дестйир дагъитмиш дапIну 25 йис тамам хьувал яркьуди къайд апIура. Журналистар дестйирди Новолак, ЦIумада, БутIлих районариъ женгар гъахьи йишвариз гъягъюра, думу гьядисйирин иштиракчйирихъди редакцйириъ гюрюшмиш шула. Улихьна йигъари «Табасарандин нурар» газатдин редакцияйиз 1999-пи йисан Мягьячгъала шагьрин мэрин заместителди лихури гъахьи ихь ватанагьли Ферезулла Къягьримановдиз теклиф гъапIнийча. Дугъахъди гъубху сюгьбат исихъ туврача.

 

«Дагъустандин ругариин Басаевдин ва Хаттабдин яракьлу дестйир алжагъган, вари халкь дурарихъди женгназ гъудужвнийи. Гъи ухьуз Сяид Амиров кIваин апIуз ккундаршра, тарихси, тарихдиъ инсандин рольра дигиш апIуз шлуб дар. 1999-пи йисан 8-пи августди Мягьячгъалайин администрацияйин главади лихурайи Сяид Амиров республикайин агьалйирихьна илтIикIнийи. Дугъу ихь ругариина душман дуфнайиваликан, ЦIумада ва БутIлих районарин гъулар дидиснайиваликан, вари халкьарин террористарин дестйири аьсрариан дуфнайи дугъри гъуншивалин аьдатар, дагълуйирин къанунар чIур дапIнайиваликан гъапнийи. Агьалйирихьна вуйи чан илтIикIбиинди дугъу инсанарик рюгь капIнийи. Мягьячгъалайиз вари терефарихъан инсанар уч хьуз хъюгънийи.

Думу вахтна узу, мэрин заместителси, Мягьячгъалайин терефнаан РД-йин Халкьдин Собраниейин депутатра вуйза. Дишлади Халкьдин Собраниейин заседание кIули гъубхнийи. Учу республикайин дагълу районариъ айи аьгьвалатнан лап ужуди гъавриъ айча. Узура душмнихъди вуйи женгназ гъягъюз гьязурди айза. Амма дина гьаърударин сагъламвал духтрарин комиссияйи ахтармиш апIуйи. Йиз улариз рябкъювал зяифди вуйивализ дилигну, узу ополчениейин дестейиз гъадагъундайи. Дина гьаърудар офицервалин звание айи, Афгъанистандиъ ва гьацдар жара йишвариъ эскервалин гъуллугъ апIури гъахьи, мюгькам сагъвал айидар вуйи.

Дагълу гъулариин алжагъу гъачгъарин, ЦIумада ва БутIлих районарин, Къадар зонайин агьалйири чпи ужуди кьабул апIур кIури, фикир вуйи. Хъа дявдиъ дявдиъси шулу. Дяви хьади гъафидариин сарра шад даршул. Ерли агьалйири федеральный кьушмар ужуди кьабул гъапIнийи. Ягъал дагълариъ фици женгар гъахуруш гъавриъ адру федеральный кьувватарин кьушмариз ерли агьалйирин кюмек гизаф лазим гъабхьнийи. Дишагьлийирра гъирагъдиъ гъузундар. Дурари эскрариз ипIруб гьязур апIури гъахьну.

Гьамусяаьт СВО-йиз гъягъюрайидариз гьюкуматдин терефнаан пулин кюмек тувра. Хъа думуган пуликан гаф апIрур адайи. Уьлке, республика читинвалиъ абхънади гъябкъю ватанперверари багъри ругар уьрхюз дишлади чпин гьязурвал улупнийи. Яракьдинра кьитвал айи. Гъалибвал гьарсар эскрин кьягьялвалилан, сатIиди гъабхурайи женгнаъ албагнайивалилан асиллу шула. Дагълуйирин ополчение, дявдин операция гъябгъюри имидикьан гагьди, федеральный кьушмариз кюмек туври гъузнийи.
Къайд апIуб лазим вуки, Дагъустандин гьарсаб район Урусатдиз вафалуди гъубзнийи. Думу вафалувал ифдиинди тасдикь гъапIнийи. Гьадму вахтна Дагъустандин агьалйирикан уьлкейин сяргьятарин сагъунвал асиллу дубхьнайи», – 1999-пи йисандин август вазлин гъагъи йигъар кIваин апIури, ктибтнийи Ферезулла Къягьримановди.

Урусатдин Президент Владимир Путинди дагълуйирин кьягьялвализ заан кьимат тувну. Гьадму гьядисйирин кьяляхъ 1999-пи йисан БутIлихдиз гъафи уьлкейин Президентди гъапи «Жвуван ругар ва Урусат фици уьбхюраш гъябкъиган, узуз Дагъустан ва дагъустанлуйир хъана гизаф ккун гъахьунзуз» кIуру гафар гьаргандиз кIваинди гъузнийиз.