Зилдккарин гъул Табасарандиъ аьриф инсанариинди, аьлимариинди, маллйириинди машгьур вуйи. Гъулан адлу тарихдикан ва гъийин аьгьвалатнакан газатдин мухбир Мейлан Нежефовдиз интервьюйиъ Зилдккарин гъулан глава Аьбдулгьяким Гьюсейбеговди ктибтну. Дурарин сюгьбат исихъ туврача.
– Аьбдулгьяким Жахчабегович, газатдин дустариз кьатI’иди ичв гъулкан ктибтнийиш, ккундийзуз.
– Зилдккарин гъул Хив райондин варитIан аьхю ва машгьур гъуларикан саб ву. Гьяйифки, гъи гъулаъ ягъчIвурихьнатIан инсанар яшамиш шули имдар. Хъа гьадму узу урхурайи вахтна йицIбариинди эскрар, аьлимар, ашкьвар ва жара пишекарвалин цирклариин машгъул духьнайи пягьливнар арайиз гъахну. Дурари жвуван Ватандин тарихдиъ гъузру ирснан ляхнар-карар апIури гъахьну ва гьамусра апIура. Байвахтар кIваин гъапIган, дишла Раси багълариз ва бахчйириз адахъурзу. Ушвниан цIаран шид гъябгъюри, далдабу зурна кIул’инди, табиаьтди тувнайи гьарсаб савкьат багарихь ерлешмиш духьнайи гъуларин агьалйирра илтIишну, швнуд-сад йигъариинди эвел дапIну кIул адабгъуз шулдайи. Хъа нежбервалин ва малдарвалин кеспи кайи гъуландари уьбхюрайи мал-къарайин, чарвайин сан-гьисаб адайи. Ккудурзру хюнйирин, сач хъайи кIирхъарин, жердарин, кIарарин лижар жа-жаради шуйи. Марччарин кIуруш кью-кьюдарди сюрйир айи. Гьарсаб хизандиъ йирхьур-ургур велед ади, гъул рабгури дебккуйи. Гьяйифки, гъи узу кIурайиб вари ккудубшу вахтнаъ а.
– Яв фикриан, гьаз гъул мици ичIи шула?
– Жигьилариз кьюб кепек гъюру ляхин-кар адар. Гъи гъулан кьялаъ айи клуб, мектеб, администрацияйин идара, медпункт – вари аварийный гьялнаъ а. Эгер дурар таза алаури, миди вуйи гъулариъси мадар апIуз шули айиш, йиз фикриан, гъи гъул’ан мукьандар удучIвну гъягъюрира дайи. Хъа абайинна бабан пенсияйиз ккилигури, кьюб чарвана саб хюни гъюбхну кIури, гъийин 21-пи аьсрин тIалабариинди жигьиларихьан яшамиш хьуз шулдар, аьхир. Дураринра гъавриъ духьну ккунду. Узура гъулхьан ярхлади, Урусатдин пIипIариъ ягъчIвур йистIан артухъ дуланмиш гъахьунза. Ужуб мадар гъабхьиган, магьа гъи, баяр-шубар эвлемиш гъапIхъан ва гъардихъди пенсияйиз удучIвиган, 2017-пи йисланмина багъри гъулаъ хал-йишв дапIну, яшамиш шулаза.
– Гъи уву гъулан кIулиъ айиган, фу читинди рябкъюравуз ва алабхъуравуз?
– Узу му ляхниъ дерккну 20-пи январиъ шубуб ваз шула. Гъи саб кьадар яшнаъ айи йиз гъуллугъарихъ хъергру вахт дариз. Вушра сарун жвув’ина табшурмиш гъапIу ляхин, фунуб вушра баркаллагьниинди кIули адабгъуб йиз ифдик кайиб вухьиди. Гьаддиз, йиз цIуху кIулиз фикир тутрувди, хилар хъержвдиза. Гьелбетда, вари гъулариъси, ич гъулаъра штун, рякъярин, акварин, зирзибилин месэлйир учIруди дийигъна. Дурар гьял апIуз яваш-явашди чарйир агураза. ИкибаштIан, гъуландарин ва гъул’ан жара йишвариз кюч духьнайи агьалйирин кюмек дархьиш, сар узхьан, йигъ-йишв гъилихишра, фукIа арайиз хуз даршул. Хъа гъулахъ, хулахъ юкIв убгру касар гъахьиган, дурарин хайирлу гаф, фикир ва ляхин саб гъабхьиган, арайиз саб фу-вуш хайирлуб хуз шулу. Мисалназ, гьаму йигъари гъулан трансформаторин кIанакк ккайи цал гьутIубччвнайи. Саб гьяфтайин арайиъ думу рас апIбан ляхнар кIули гъухунча. Чухсагъул пуз ккундузуз кюмекназ бакар гъахьи ва му ляхин кIулиз гъубху гъулан агьалйир Аьбдуллагь Салмановдиз, Нарудин Гьейбатулаевдиз, Сабир Гьюсейбеговдиз ва Ариф Герейхановдиз. Ухьухь, гуж гъабхьиган, юртран ккумра кмиди, жилиз гъябгъюру, кIуру мисал а. Магьа гьамци кюмекнан хил гьачIабккиган, гьял апIуз шлу cуалар гизаф а. Гьаци гьамус, гьавйир ачухъ гъахьибси, гъулан кьялаъ машинар дийигъру йишв апIуз, Украинайин сяргьятариин жюрэтлувал улупури талаф гъахьи баяриз гъулазди учIвру гур’ин стендар апIуз ва гъулан варитIан аьхю штун латар малариз шид бисруси рас апIуз пландик кайиз. Вари лазим вуйи диллиг гьубкIну гъадабгъуз ва миди вуйи гвачIин-хябяхъназ кюмек тувуз гъуландарира гаф тувна.
– Гъуландарихьна илтIи-кIну, фу пуз ккундувуз?
– Гъулан ва гъул’ан ниъ-сир кубкIрайи агьалйирикан саб вахтнара жвуван арха-бина кIваълан гьадрархуб ккун апIураза. Хьадну чпиз архаинвал гъадабгъуз гъулан гьавайихьна гъюбан, гьацира, удукьрудари багъри ругариин али хулар-йишвар рас апIбан, хьадан дачасикьан ккабалгну чпиз рягьятвал гъадабгъбан теклиф дивраза. Гъулаъ айидар дарча пну, ярхлаъ гъудрузуб ва жямяаьтлугъ ляхнариъ гьарури чахьан шлу халис ватанперверин пай киври иштирак хьуб тIалаб вуйиз. Гъит гъулан абйир-бабариинди вуйи тарих аргъаж шулайи наслариз гъибтуз ва рубкьуз ухьуз амур апIри.
Гьюрматлу дустар! Учвуз варидариз 2024-пи йисан 10-пи августдиъ Зилдикк гъулан йигъ къайд апIуз теклиф вуйиз.
– Интервью тувбаз чухсагъул, Аьбдулгьяким Жах-чабегович. Яв кIваъ айи ужудар фикрар, мурадар-метлебар кIулиз адагъуз увуз мюгькам сагъ’вал ва ягъурлу сяътар ккун апIураза.
