Хизан варитIан багьалу мутму ву

Хизанди инсанарин уьмриъ аьхю йишв бисура. Хизан кIуру гафнаъ аьхю мянара а. Гьаму йис Хизандин йис ву, гьадмуган узуз хизандикан пуз ккундузуз.

ХизантIан гирами ва багьа вуйиб ихь уьмриъ фукIара адар. Гьадддиз ухьу ихь кюлфетар дюрхну ккунду.
Узу ЦIурутIил гъулаъ бабкан гъахьунзу. Йиз хизандиъ юкьур кас а: дада, адаш, гъардаш ва узу. ГьадрартIан гирамидар йиз уьмриъ фужкIара адариз. Хъа узуз йиз дадайин хизандикан ( шиклиъ) ктибтуз ккундузуз.

Йиз дадайиз Шюшеханум кIуру. Думу 1972-пи йисан Табасаран райондин ТIюрягъ гъулаъ Мягьмариза ва Ашаханумдин хизандиъ бабкан гъахьну.
Баб гизаф гюрчег халачйир урхрур вуйи. Ва гьадму чан устадвал бабу дадайихьна тувну.
Йиз Мягьмариза аба мектебдиъ 48 йисан мялимди лихури гъахьну. Думу урус чIалнан ва литературайин дарсар кивру гужли филолог вуйи. Ва гьаддиз дугъаз Табасаран райондиъ айи мектебариъ ляхин апIуз кми-кмиди теклифар апIури гъахьну.

Мягьямариза аба дарсар урхуз бицIидихъанмина гизаф юкIв хъайир вуйи. Мектеб ккудубкIбалан кьяляхъ думу Дербент шагьриъ педагогвалин училищейик кучIвну. Уьру диплом гъадабгъу жигьил дишлади Мягьячгъалайиъ педуниверситетдик урхуз кучIвну. Вуз ккудубкIиган дугъу ТIюрягъ гъулаъ мектебдиъ мялимвалин ляхин апIури гъахьну.
Узу бицIидихъанмина абайихьна гъягъюз ккунир вуйза. Гьар ражари узу чахьна гъафиган, дугъу, литературайин китаб гъадабгъну, думу йиз гъвалахъ дивуйи ва узухьди шиърар кIваълан апIуз гъитуйи. Гьадму тIул узук гьамусра кимизук. Гъийин йигъанра, азад вахт ккабхъубси, узу литературайин китаб хилиз гъадабгъну, я шиърар кIваълан апIури, ясана романар урхури шулза. Узу бицIидихъанмина литературайихъ юкIв хъади абайи вердиш гъапIунзу.
Абайи кIури шуйи: «Мялимвал гизаф ужуб ляхин ву. Хъа гьарсар адмийиканра ужур мялим шулдар. Сабпи ражари адми учв ужур духьну ккунду». Йиз аба 2016-пи йисан кечмиш гъахьну, хъа абайин гьаму гафар гъира кIваълан душнадариз.

Узу 11-пи классдиз удучIвиган, йиз улихь гележегдиз пише ктабгъбан читин месэла дийибгънийи. Узуз мектебдиъ варитIан ккунидар литературайин ва обществознаниейин дарсар вуйзуз, хъа юкIв гьарган экономический вузари чпихьна зигуйи. Амма ич хизандиъ узкан духтирвалин пише ктабгъуб ккун гъапIнийи. Гьадмуган дадайи Мягьмариза абайин гафар кIваин дапIну, гъапнийи: «Узу гизаф рази хьидиза, эгер уву, абайин ляхин фикриз гъадабгъну, гьадгъан ляхин давам гъапIиш».
Дадайин гафар кIвак карсну, мектеб ккудубкIбалан кьяляхъ узу Дагъустандин гьюкуматдин университетдин филологияйин факультетдик кучIвунза, ва магьа 3-пи курс ккудубкIураза. Мялимвал, дугъриданра, варитIан ужуб пише ву.
Натижа йивури, пуз ккундузуз – хизантIан багьалу ва гюрчег вуйиб гьич саб фукIара адар. Ухьу гьарган, хил гьачIабккну, чиб-чпиз кюмек апIури ккунду. Ва ихь абйир-бабарин хиялар, кIван мурадар кIулиз адагъуб ужуб ляхинси, аьхю бахтра ву.

 

Аьлимирзаева Ханум,
ДГУ-йин филологияйин факультетдин РДО-йин 3-пи курснаъ урхурайир