Зубайдат Шябанова
Балетдин искусство Италияйиъ арайиз гъафиб ву, хъа классический ялхъвнарин вари къайдйирин бина Францияйиъ ккивну. Амма швнуб-саб аьсрианмина гъийиз урус балетди вари дюн’яйин инсанарин юкIвар чаз мютIюгъ дапIна. Урус балет дюн’яйиъ варитIан машгьур вуйиб ва варитIан аднануб ву. Хъа Петр Чайковскийин «Кьугъарин дагар» кIуру ялхъвнарин спектакль урус балетдин асас лишанси гьисаб дапIна.
Гъябгъюрайи йисан апрелин аьхирариъ Дагъустандин агьалйирин теклифниинди РД-йин культурайин министерствойин жягьтлувалиинди, Москва шагьрин классический балет Мягьячгъала шагьриз «Къугъарин дагар» спектакль хьади гъафну.
Къайд дапIну ккундуки, балет ккебгъайиз урус драмтеатрин зал саб сяаьт улихьна абцIну, хъа билетар кIуруш думу йигъ улубкьайиз швнуб-саб ваз улихьна тIараш гъапIну. Дагълу республикайиъ урус культурайин балетдиз мициб игьтияж ва фикир айивалиин мюгьтал духьну, узу балетдин кьяляхъ швнур-сар тамашачийихъди сюгьбат гъубхнийза.
Марина Къазиева, Каспийск шагьур:
«Бажаранлу ва машгьур актерарин театриз, операйиз, балетдиз гъягъюз бицIивахтнаанмина кIваъ хиялар ади гъахьнийиз. Амма Дагъустандиъ дициб мумкинвал гьеле-меле шулдар. Ва гъябгъюрайи йисан январь вазли Дагъустандиз апрелин аьхирариъ Москвайин труппайи гьязур дапIнайи урус классикайин балет гъюрайиваликан мялумат тувубси, саб фикирра дарапIди, узузра, жилиризра билетар гъадагънийза. Саб билетдин кьимат 3 агъзур манат вуйи. Думу йигъ 9-пи январь вуйи. Учу балетдиз гъягъюрайиваликан хабар гъабхьи жилирин дуструра чан хизандиз билетар агуз хъюгъю. Амма билетар амдайи.
Дюзди гъапиш, балетдиз жилар цIибтIан гъюрдар кIури фикир апIурайза. Узу гъалатI гъахьнийзу. Студентарилан гъадабгъну, гьар жюрейин яшарин жилар гизаф айи. Йиз жилириз кьабул хьибдар кIури, цIиб гъалаб кайзуз. Дугъу, кьабул дархьиш, ккудубкIайиз гъузудархьа, гъапнийи. Хъа учуз мициб гъябкъюб дарчуз! Телефондиан вая телевизориан лигуб жвуван улихь сягьнайи рябкъюрайибдихъ хъубкьудар. Учу гьяйран духьну, сабпи дакьикьайилан тап ккудубкIайиз аьхю аьшкьниинди лигури гъахьунча. Учуси, вари зал гьаци гьяйран духьнайи. Балетдин асас мяна рыцарар айи тарихдин вахтари паччагьдин балин ва сюгьриинди лизи къугъраз илтIикIу шуран марцци, амма бахтсуз гъабхьи мюгьюббатнакан ву. Чпин бахтлу гележегдихьна хъуркьайиз дурари хайлин манигъ’валар ва дарвалар аьгь гъапIну. Балетдин труппайин цIалцIамди, саб гъалатI кадарди сабси тамам апIурайи ялхъвнин гьяракатарин дидиз лигурайир, ихтилат ктибтурайиринси, гъавриъ шуйи. Сягьнайин кабалгнайивалира кьялан аьсрарин вахтариз гъахуйи. Балетдиз гъягъюб варидариз теклиф диврача. Швумал хьидарчва».
Салимат Эльдарова, Буйнагъск шагьур:
«Йизра, жилиринра яшар 60 йис вуйич. Сабпи ражари узуз балет йиз 20 йис вуйиган, Санкт-Петербург шагьриъ гъябкъюнзуз. Дидхъанмина магьа 40 йис гъубшну. «Къугъарин дагар» балет Мягьячгъалайиз гъюрайиваликан хабар гъабхьибси, учу гьадму йигъан билетар гъадагъунча ва Буйнагъскдиан дидиз лигуз гъафунча. Спектакль кьюб сяаьтна давам гъабхьнийи. Московский балетдин труппайин бажаранвали вари тамашачйир гьяйран гъапIну. Дурари ялхъвниинди улупу спектаклиъ саб гаф ебхьударшра, мянайин вари гъавриъ ахъуйи. Сюжет лап маракьлуб ву. Сягьнайиин 20 кас алшра, чпин ролиан сарра адахъурдайи. Дурари чпин машниинди, лигбан жюрейиинди, жандиинди вари сюжет улупуйи. Спектакль ккудубкIнушра, тамашачйири артистар хайлин вахтна сягьнайилан, гурлу гарччлар йивури, дееетри гъахьну.
Кьабул дархьи терефарикан кIуруш, Москвайиъ, Санкт-Петербургдиъ ва жара аьхю шагьрариъ спектаклихъди таниш апIру буклетар пулсузди туври шулу. Хъа ухьухь дурар саб 200 манатдиз масу тувра. Ихьдариз варибдиинди пул апIуз ккунду.
