Наргиз Гюлечова
Дагъустан Республикайин гъулан мяишатдин гьарcаб цирклиз гьюкуматдин терефнаан кюмек тувра. Гьаддиз, фуну циркил гъадабгъишра, ляхин апIуз артухъдиси аьшкь гъюри, натижйир ужудар шулайиб рябкъюра.
Мисал вуди республикайин малдарвалин циркил гъадабгъиш, му циркил Совет вахтаритIан гъи улихь гъябгъюра. Аьхиримжи 3 йисандин арайиъ малдарвалин цирклин вари жюрйири ужудар натижйир улупура.
Дагъустан Республикайин гъулан мяишатдин ва ипIру-убхъру сурсатарин министерствойин прессгъуллугънаан тувнайи мялуматариинди, 2022-пи йисан республикайиъ малдарари гьясил гъапIу валовый сурсатарин кьимат 91,4 миллиард манат удубчIвну. Му кьадар 2020-пи йисахъди тевиган, саки 30%-дин артухъ ву.
«Мидиз улихьна йисаритIан гьамусяаьт республикайиъ айи марччар — цIигьарин кьадарра 5,4% за дубхьну, 4 миллионна 500 агъзур кIул духьна. Гьаддихъди сабси, кIару маларин кьадарра 1,7% за дубхьну, дурарин кьадар саки 950 агъзуркьан ву. Гъубшу йисан Дагъустандиъ малдарвалин цирклиъ чIиви гъагъниинди 265,6 агъзур тонн малинна, чарвайинна, пеълин йикк ва гьацира 940 тонна никк гьясил дапIна. Саб хюндиккан ккудубзурайи никкдин кьадарра, мидиз улихьна йисаритIан, гьамус 41,7% артухъ дубхьна. Янаки йисандин арайиъ саб хюндиккан ккудубзурайи никкдин кьадар 4045 кило ву», – кIура республикайин министерствойиан.
Къайд апIуз ккундузузки, Дагъустандин чарвайин йикк Урусатдиъ варитIан ицциб тяаьмнан йикк вуди гьисаб дапIна. Гьаци вуйиганси думу ихь уьлкейиъ «Дагъустандин чарвайин йикк» кIуру брендра дубхьна. Йикк ицциб вуйивализ лигну, гьар йисан Урусатдин регионаризси, жара уьлкйиризра, республикайиан 15 агъзур тонна чарвайин йикк чIивиди вая дубккну вушра гъабхура. Йиккуз муштарйир гизаф шулайивализ лигну, игьтияжар гьуркIбан бадали, аьхиримжи 3 йисандин арайиъ, республикайиъ саб йишв’инди суткайин арайиъ 200 тонна мал-къара убккуз шлу цехар тикмиш дапIна. Гьацира, гьаму вахтнан арайиъ республикайиъ тикмиш дапIнайи вая цIийи алаънайи мал-къара тIапIну уьбхру йишварин кьадарра — 3 агъзуртIан артухъ дубхьна.
Министерствойин прессгъуллугънан начальник Мягьямед Аьбдуллаевдин мялуматариинди, гьамусяаьт Дагъустандин гъулан мяишатдин малдарвалин цирклиъ инвестицйирин 3 аьхю проектар юрутмиш апIура. Гьадрарикан саб – СтIал Сулейман райондиъ. Душваъ никк тувру 400 хюни уьрхюри, никкдин сурсатарин ферма тешкил апIбан ляхнар гьяракатнаъ а. Му проекдин дахилнаъди мал-къара убккру ва никкна йикк гьясил апIру йишварра тикмиш апIуз планламиш дапIна. Кьюбпи проект кIуруш, думу Къизилюрт райондиъ юрутмиш апIурайиб ву. Янаки, райондин аьтрафариин суткайин арайиъ 50 кIару маларин ва 700 чарвйирин йикк гьясил апIру карханайин тикилишчивалин ляхнар ккергъуз шибритI ипна.
Шубубпи проект Хасавюрт райондиъ юрутмиш апIурайиб ву. Душваъ йисандин араийъ 40 миллион муртйир хру пеэр уьрхру йишв гьязур апIуз планламиш дапIна.
