СВО-йин иштиракчйириз кIул’инди гъул тикмиш апIуз кка

Гюльнара Мягьямедова

Улубкьурайи ЦIийи йисандин улихь, аьдатнаъ абхънайиси, Табасаран райондин глава Мягьямед Къурбановди республикайин «Табасарандин нурар» газатдин редакцияйиъ, райондин агьалйирихъди ачухъ сюгьбат гъабхури, журналистарин ва райондин агьалйирин суалариз жавабар тувну. Дугъу пресс-конференцияйиъ гъябгъюрайи йисандин натижйир гъивну ва райондин улихь дийигънайи месэлйирикан гъулхну.
Пресс-конференция гъабхрувалин гьякьнаан социалин сетариъ вахт ккимиди мялумат тувнайи. Гьаддиз журналистарихьна райондин агьалйирин, жямяаьтлугъ тешкилатарин кIулиъ айидарин терефнаан 30-диинакьан суалар гъафнийи.

Гьелбетда, вари суалариз жавабар тувуз вахт гьубкIурдайи. Гьаддиз, жаваб дарди гъузу суалар вари Мягьямед Къурбановдихьна тувну, мумкинвал гъабхьиган дурариз жаваб тувувал ккун гъапIнийича.
Аьхиримжи шубуд йис рягьтидар гъахьундаршра, хътабхъурайи йис жюрбежюр гьядисйирихъди, хъуркьуваларихъди девлетлуб гъабхьнийи: Табасаран райондиъ хайлин гъуларин рякъяр къайдайиз гъахну, мектебар ва жара идарйир рас гъапIну, спортдин ва культурайин серенжемар гъухну, мидихъди сабси хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчйир ва дурарин хизанар кюмек дарди гъитундар.
Табасаран райондин агьалйирихъди ва журналистарихъди вуйи сюгьбат Украинайиъ гъябгъюрайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйин темайилан ккебгънийи. «Гъийин девриъ вари экономика хусуси метлеб айи дявдин операция гъабхурайи зонайихьинди илтIибкIна. Уьлкейин цIийи регионариъ дарагънайи хулар-йишвар рас апIузра, таза кIул’ан тикмиш апIузра гьюкуматди хайлин пулин дакьатар харж апIура. Гьаддиз дилигди, жара районарин улупбарихь тевиш, Табасаран район кьяляхъ гъубзрадар: республикайин вари программйириъ иштирак шулахьа. Ихь райондиъ ватанагьлийири, бизнесменари, Алавудин Несретдиновичдихъан хъюгъну, ихь вари депутатари, илимдин интеллигенцияйи, правительствойиъ айи ихь миллетдин вакилари апIурайи ляхин гъябкъиган, республикайин кIулиъ айидарира кюмек тувра. Республикайин дагъларин кканчIарикк ккайи районарин арайиъ экономикайин улупбариинди Табасаран районди шубубпи йишв гъадабгъури, магьа хъади-хъади шубуд йис ву.
СВО-йин темайихъна илтIикIури къайд апIураза, Табасаран райондиан Украинайиъ гъябгъюрайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ гьамусяаьт 3800-тIан зиина баяр-жилар иштирак шула. Варидарин дерди-бала сатIиди гьубкIуз шулдар, гъи ухьу артухъдиси гьадму операцияйиъ гъийихдарин хизанарин ва зийнар духьну сакьат гъахьидарин месэлйириз лигурахьа. Саки 3 йисандин арайиъ, ватандин маракьар уьрхюри, I25 эскри чпин жанар тувна. Дурарин хизанар гьарган администрацияйин гюзчиваликк уьрхюрача.
Гьаму 3 йисандин арайиъ хусуси метлеб айци дявдин операция гъабхурайи йишваз, узу улихьди 6 ражари, хъа администрацияйин вакилар 30 ражаритIан артухъ рягьимлувалин кюмек хьади душнача. Дина гьапIнайи сурсатнан кьимат гьисаб гъапIиш, 30 миллион манаттIан артухъ ву. Гьар ражари муниципалитетдиан баяри гъуллугъ гъабхурайи жа-жара частариз гъягъюз мумкинвал абгурача», – къайд гъапIнийи чан улхбаъ Мягьямед Къурбановди.
Пресс-конференцияйиъ Табасаран райондин главайи социалин сетариан, телефондиан агьалйири хъирчрайи суалариз жавабар тувнийи. Суалар гизафси рякъяриин асфальт улубзбаз, гъулариз убхъру марцци шид зигбаз, хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчйириз хулар тикмиш апIуз жилар жара апIбаз, тикмиш дапIнайи хулар къанундиинди гьисабназ гъадагъбаз бахш дапIнайидар вуйи.
Мягьямед Къурбановдин гафариинди, ихь гъулариъ гизафдари сабан хулар тикмиш апIуру, хъа гьадрар гьисабназ гъадагъбан месэла гьял апIуз хъюгъру. Хулар тикмиш апIруган, сифтена-сифте ихтияр гъадабгъну ккунду. Ихтияр адру жилиин хулар дивган, дина газ, электричество, шид зигуз ихтияр тувуз шулдар.
Хусуси метлеб айи дявдин операцияйин сар иштиракчийи муниципалитетдин кIулиъ айириз, СВО-йин иштиракчйириз фила жилар тувруш, суал тувнийи. Думу суал Мягьямед Къурбановдин гафариинди, Табасаран райондин улихь дийигънайи асас месэлйирикан саб ву. Дидин гьякьнаан райондин кIулиъ айир Дагъустандин Глава Сергей Меликовдихьна кIулди хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчйириз вуйи рякъ хъайи, ужуб инфраструктура, бицIидарин багъ, мектеб дивуз шлу саб йишв жара апIуб ккун апIури, илтIикIну.
Республикайин Главайин улихь СВО-йин иштиракчйириз вуйи гъул дивбан месэла гъитIибккруган, Мягьямед Къурбановди райондин дахилнаъ айи жиларикан шубуб йишв улупну: СиртIич, Дарвагъ ва ТIивак гъуларин аьтрафар. «Учу ужудар хулар апIуз мумкинвал айи, рякъяр хъайи, багъ кивуз шлу ругар гъядягъюрача», – гъапнийи муниципалитетдин кIулиъ айири.
Цци Табасаран райондиъ рякъярин месэлара гьял апIбаъ хайлин ляхин дубхна. Асфальт улубзуз пландик каънайи рякъяр рас дапIна. Капитальный расваларин федеральный программайик Хючна гъулан кьюбпи мектебра, жигьиларин гизаф ляхнар тамам апIру центрра кабхъну. «Ерли жягьтлувалар» программайиъ иштирак духьну, Хючна гъулан рягьятвал гъадабгъру парк къайдайиз гъабхну. Гьадму жюрейиинди улихьна йисари халачйир урхру цех ади гъахьи хулар рас гъапIну. Думу хулариъ халачйирин музей ачмиш апIбанди ву.
Гъюру йисазра тамам дапIну ккуни ляхнарин проектар гьязурди а. Мягьямед Къурбановди гъапиганси, 2025-пи йисан Къужник–Хючна водопроводдиан агьалйирихьна марцци шид хъубкьну ккунду. Думу ляхнариз пул РД-йин тикилишчивалин министерствойиз жара дапIна, ва вари ляхнар гьадму тешкилатди тамам апIиди.
Райондин агьалйирин ва журналистарин суалариз жавабар туври, Мягьямед Къурбановди райондин администрация агьалйирин дердер-балйириз лигуз гьаммишан гьязур вуйиваликанра, арайиз гъюрайи месэлйир сатIиди гьял апIуз рази вуйиваликанра гъапнийи.