Табасаран чIалнан диктант Москвайиъ

Зубайдат Шябанова

Улихьна йигъари Москва шагьриъ Расул Гьямзатовдин ччвурнахъ хъайи библиотекайиъ табасаран чIалнан диктант кIули гъубшну. Думу мажлис тешкил гъапIур Москва шагьриъ айи «Мегадом» ариш-веришдин компанияйин ва рягьимлувалин фонднан президент, Дагъустандин ватанперверарин жямяаьтлугъ тешкилатдин кIулиъ айи Тажудин Исрапилов вуйи.

 

Ич сюгьбатнаъ «Мегадом» рягьимлувалин фонднан жямяаьтлугъ программйирин отдел кIули гъабхурайи РФ-дин художникарин советдин вакил, филолог Шахризат Тахнаевайи ктибтганси, дагъустандин милли чIалариан диктантар гъахури дурарин цци шубудпи йис ву.

«Ватанперверарин жямяаьтлугъ тешкилатдин бина-йиин учу ихь ватанагьлийириз кюмек тувуб метлеб ади духтрарин, мялимарин, адвокатарин ассоциацйир ар-ццунча. Думу ассоциацйириъ 3 агъзуртIан артухъ агьалйир а. Москва шагьриъ Расул Гьямза-товдин ччвурнахъ хъайи библиотека айиб мялум гъабхьиган, дидихъди сигъ аьлакьйир уьрхюз, вари терефарихъан кюмек тувуз хъюгъюнча. Аьхиримжи йисари ич фонднан кюмекниинди библиотекайиъ гьар вазли асккан гьисаб 4 серенжем тешкил апIури шулу. ИкибаштIан, ассоциацйирин вакилар думу серенжемарин жанлу иштиракчйир ву.

Дюзди гъапиш, дагъустандин халкьарин милли чIалариан диктантар гъахури цци шубубпи раж вуйич. Гьаму йисан учу авар, дарги, лезги, лак, табасаран чIалариинди диктантар кIули гъухунча. Гьяйифки, табасаран диктант гъабхруган, хьадан ваз вуйи. Гьаддиз инсанар 30 кастIан уч гъахьундар.
Ихь багъри ватан Дагъустан гизаф миллетар сатIиди, албагну аьсрариинди яшамиш шулайи республика ву. Учу, гьадушв’ан кюч гъахьидари, ихь сяняаьтар, чIал, культура, дагълу аьдатар яздиъра уьрхюз, читинвалар кайидариз кюмек тувуз рякъяр агури шулча. Гьадму гьисабнан бабан чIалар ва ихь дагълу аьдатар уьрхюзра вахт абгурача», – гъапнийи Шахризат Тахнаевайи.
Табасаран чIалниинди диктант гъурху ва диктант гъибикIдарин ляхнар ахтармиш гъапIу ихь ватанагьли, Хив райондин ГъуштIил гъул’ан вуйи табасаран чIалнан мялим, гьамусяаьт Москва шагьриъ яшамиш шулайи Гюльмира Ферзялиева ич сюгьбатнаъ диктантдикан аьхю аьшкьниинди ктибтну.
«Табасаран чIалниинди Москвайиъ диктант шлуваликан сад йигъ ккамиди чвуччву мялумат тувнийзуз. Улихьна йигъаритIан думу серенжемдикан хабар айиш, узу хайлин ватандашариз дина теклиф апIуйза. Вушра, серенжемдиъ иштирак шулайидарин арайиъ жигьилар ва мектебариъ урхурайи живанар айивали узу лапра рази гъапIнийи.

Серенжемдиз узу диктант бикIуз кIури гъушур вуйза. Гьадушваъ диктант урхуб ва ихь ватандашари гъибикIу ляхнар ахтармиш апIуб кьисмат гъабхьунзуз. Диктантдин текст ихь машгьур шаир Гюлбика Уьмаровайин «Чlал аьгъюдарин сабвал» кIуру китабдиан шиърарин шубуб куплет вуйи. Москва шагьриъ яшамиш шули, хайлиндариз ихь чIал марцциди аьгъювалиин мюгьтал гъахьнийза.
Гьаци, диктант хьур касди 5-диз гъибикIну. 16-риз «юкьбар» ва имбулариз «шуббар» гъахьну. Серенжем лап маракьлуди кIули гъубшну. Саб бицIи мажлисси тешкил гъапIу диктант ихь ватандашари ужуб ва маракьлу серенжемдиз илтIибкIну, гъюру диктантариъра иштирак хьуз аьшкь улупну», – къайд гъапIнийи Гюльмира Ферзялиевайи.