Айгуль Мягьямедова
25-пи феврали Дагъустандин Глава Сергей Меликовдин жягьтлувалиинди региондиъ жямяаьтлугъдин транспорт артмиш апIбаз бахш дапIнайи республикайин конференция кIули гъубшнийи.
Конференцияйиъ гьюкмин вакилар, транспортдин мяишатдин экспертар ва гъуллугъчйир иштирак гъахьнийи. Уч духьнайидарин метлеб республикайин транспортдин гъурулуш къайдайиз хуб вуйи.
Конференцияйиъ докладар хьади региондин премьер-министр Ризван Къазимягьямедов, Мягьячгъалайин мэр Юсуп Уьмавов, РД-йин транспортдин ва рякъярин мяишатдин министрин заместитель Мягьямад ТIагьиров ва жарадар удучIвну гъулхнийи.
Исихъ конференцияйиъ гъитIикку асас месэлйир туврача.
Республикайиъ Дагъустандин жямяаьтлугъ транспортдин артмиш’валин концепция тяйин дапIна. Диди жямяаьтлугъ транспортдин парк цIийи алапIуб, инфраструктура артмиш апIуб, транспортдиъди гъягъбан кьиматар къайдайиз хуб ва цирклиъ цифрайин технологйир тIауб теклиф апIура. «ХатIасуз ва ужудар рякъяр» проектдин дахилнаъди республикайиз 45 автобус духна. 2025-пи йисан садпи январилан хъюгъну, думу автобусар, Мягьячгъалайин маршрутариъди пассажирар гъахури, лихура.
Поездар лихувалин месэлара цIийи алапIуб важиблу ву. Республикайиз деврин тIалабариз жаваб тувру ва пассажирарин хатIасузвал уьбхру цIийи, 6 вагъун хъайи 4 электропоезд дуфна.
2024-пи йисан Дагъустандиъ 46 километр рякъяр ва уьмуми ярхишин 602 метр вуйи 5 гъяд тикмиш дапIна, гьацира 397 километр рякъяр ва уьмуми ярхишин 362 метр вуйи 13 гъяд рас дапIна.
Дагъустандиъ «Пассажирин цифрайин чру коридор» проект ляхник кипна. Думу проектди жямяаьтдугъ транспортдин вари парк карточкйириинди гьякъи тувбахъди, салондиъ видео сиягьятчивал гъабхбахъди, транспортдиз ккилигурайи пассажирарихьан автобус гъюри аш-адарш лигуз шлуганси «Глонассдин» гъурулушдихъди тямин апIуб тIалаб апIура.
Дагъустандин маршрутарин рякъяриъди пассажирар гъахру 620 маршрут а, гьадму гьисабнаан регионарин арайиъ пасажирар гъахрудар 103 ву, муниципалитетарин арайиъ – 373 ва 144 муниципальный маршрутар ву.
Муниципальный ва муниципалитетарин арайиъ пассажирар гъахру маршрутариъ бицIи, кьялан ва аьхю 3040 автобус ва троллейбусар лихура. Гъубшу йисан аьхириъ республикайиз духнайи 45 автобус 2025-пи йисан январин вазлихъанмина Мягьячгъалайин магистралин хьуб маршрутдиин лихура.
Мягьячгъала–Каспийск маршрутдиин автобусар гьуркIрадар. Думу маршрутдиин лихурайи «Дагестанавтотранс» ООО-йин материалинна техникайин бина мюгькам апIбан бадали, 2025-пи йисандин республикайин бюджетдиан 180 миллион манат пул деебтна. Думу дакьатарин саб пай кьялан классдин автобусар гъадагъуз харж апIиди.
2025-пи йисан «Жямяаьтлугъдин транспорт артмиш апIуб» федеральный проектдин дахилнаъди «Яшайишдиз вуйи инфраструктура» цIийи милли проектдиинди Мягьячгъалайиз лап аьхю классдин 10 автобус, аьхю классдин 8 автобус, кьялан классдин 59 автобус ва бицIи классдин 20 автобус гъадагъуб планламиш дапIна. Мидланра савайи 40 толлейбус гъадагъуз аьрза тувна.
Гьамусяаьт Дагъустандин меркездиъ деврин цIийи Citimax 9 автобусарра ишлетмиш апIуз хъюгъбанди ву.
