Узу Табасаран райондин Дагъни гъулаъ яшамиш шулаза. Йиз гъул Рубас нирин гагул терефнаъ дагъдин машнак ерлешмиш дубхьна. Думу ЧуркIул мягьялик кабхъра. Дагъни гъул Кувагъ, Заан Гюгьрягъ, Акъа, Гисик гъуларихъди сяргьятламиш дубхьна. Мушваъ яшамиш шулайи инсанарин кьадар думукьан аьхюб дар. Гъийин йигъан гъулан агьалйирин кьадар шубудваржна йицIихьуб нуфус ву.
Дагъни гъулан хайлин агьалйир Табасаран райондиъси, вари республикайиъра машгьур ву: Аьгьматуллагь Аьгьмедов ва Сялягьудин Рашидов (Ватандин Аьхю дявдин иштиракчйир), Амир Шябанов, Исмяил Аьгьмедов (аьлимар), Рамазан Аьбдуллаев, Тажудин Халилов ва гь.ж.
Йиз гъулан тарихдиъ хайлин маракьлу гьядисйир гъахьну. Дурарикан узуз бабу кми-кмиди ктибтури шуйи. Гъи учву йиз варитIан ккуни, «Гвар дивру йишв» кIуру ихтилатнахъди таниш апIуз ккундузуз.
Йиз гъулаъ сар гъюдли хасиятнан ва жумарт дишагьли – Айханум баб – яшамиш шули гъахьну. Думу гизаф лайикьлу, зегьметкеш ва инсанариз кюмек апIуз ккуни кас вуйи. Йиз гъулан зиихъ, заан гъулариз гъябгъюрайи рякъюхъ саб тахча гъяйи цал хъади гъабхьну. Гьар йигъан гвачIнинган ва хябяхъган Айханум бабу, гъулан тмуну терефнаан гъябгъюрайи гъяр’ан гваразди шид уч дапIну, думу цалин тахчайигъ диври гъабхьну. Думуган машинар цIибтIан адайи ва хьадан мани йигъари рякъюъди гъягъру инсанар штухъ хъаргури гъахьну. Цалин тахчайигъ гъяйи гвар`ан марцци ва мичIли шид гъубхъу касари Айханум бабаз марцци кIваан чухсагъул кIури ва дюъйир апIури гъахьну.
Гъи Айханум баб ихь арайиъ имдар, амма дугъан уж`вал инсанарин юкIвариъ гъубзна. «Гвар дивру йишв» гъапиган, ич ва гъунши гъуландар фуну йишвкан улхураш, дишлади гъавриъ шулу.
Дугъриданра, Айханум бабу аьхю ляхин апIури гъахьну. Кьял’ин шид айи рукьан гвар алди йигъан кьюбан саб километрсиб рякъ ккадапIувал рягьят ляхнарикан дар. Амма инсанарихьна вуйи ккунивалихъди абцIнайи кIван ва, Аллагьди чаз ужара бикIур кIури, умуднан кьудратнан улихь бизарвалихьан гьичра дурум тувуз шулинхъа?! Гъит мицисдар лайикьлу инсанар ихь арайиъ артухъ ишри.
