Сачдин йис, коронавирусдин уьзрихъди аьлакьалу вуди, саб ихь республикайиз ваъ, хъа кIулди вари дюн’яйиз гизаф читинуб гъабхьну.
Вушра, Дагъустандин экономикайин циркли 2020-пи йисан ужудар натижйир гъазанмиш гъапIну.
Республикайин экономика артмиш апIури, сач гъадагъу хъуркьуваларикан варитIан асасуб – Каспийск шагьриъ ерлешмиш дубхьнайи «Уйташ» инвес-тицйирин майдандиин полиэтилендин шей’ар гьясил апIру «Дагполимер» ООО завод ачмиш апIувал ву. Му заводдиъ йисандин арайиъ 540 тонна пленка ва 3600 тоннайин полиэтилендин гранулар гьясил апIура. Хъа йисандин арайиъ ерли йишван бюджетдиз заводдиан 1,1 миллион манатдин налогарра гъиди.
Ккудубшу йисандин арайиъ республикайин экономика артмиш апIбаъ кьюбпи йишв’ин «100 мектеб» проект дебккуз шулу. Фицики, проектдин дахилнаъди йисандин арайиъ республикайиъ меценатарин ва муниципалитетарин кюмекниинди 136 мектебдиъ рас апIбан ляхнар кIули гъухну. Хъа му проект уьмриз кечирмиш апIуз хъюгъхъан мина рас гъапIу мектебарин кьадар 470 ву. Образование тувру идарйир рас апIбан ляхнариз республикайин бюджетдиан 1 миллиардна 259 миллион манат харж гъапIну.
Мидланра гъайри, 2020-пи йисан республикайин гъулан мяишатдин цирклариъра ужудар натижйир улупну.
Мисал вуди тIумутIчивалин циркил гъадабгъурхьа. Дагъустанди 2020-пи йисан вари Урусатдин субъектарин арайиъ тIумутI уч апIбаан рекорддин бегьер гъадабгъну – 205 агъзур тонна. Му кьадар 2019-пи йисантIан 6,2%-дин артухъ ву.
Мидланра гъайри, рес-публикайиъ дюгю убзбан тарихдиъ сабпи ражари вуди, варитIан гизаф кьадар – 107 агъзур тонна – дюгю ккадабцIну.
Хъа гъидису балугъарин гьякьнаанра дарпиди гъибтуз шулдар.
Дагъустан Республикайин экологияйинна табиаьтдин девлетарин министерствойиан учуз туву мялуматариинди, гъубшу йисан, республикайиъ аьхиримжи 20 йисандин арайиъ сабпи ражари вуди, 20 агъзурна 473 тонна балугъар гъидисну. 2020-пи йис 2019-пи йисахъди тевиш, 2019-пи йисан гъидису балугъарин кьадар 10 агъзур тонна ву. Гьамусяаьт балугъар дисбан ляхин 22 гимйири тамам апIура, ва циркил артмиш хьпан бадали, мина 1 миллиард инвестицйирин дакьатар деетну, 176 ужуб маважиб туврайи лихру йишвар ачмиш дапIна, гьацира килька гьясил апIру кьюб цех лихура ва кьюбсан цех тикмиш апIбан тикилишчивалин ляхнар аьхи-рихъна гъюра.
Гъубшу йисан респуб-ликайин экономика артмиш апIбаъ тамам гъапIу ляхнарикан улхури, «Йиз Дагъустан – йиз рякъяр» проектдин дахилнаъди рас гъапIу рякъяриканра дарпиди гъибтуз шулдар. Проектдин дахилнаъди 2020-пи йисандин арайиъ рес-публикайиъ 384 кючейин 263 километрин рякъяриъ расвалин ляхнар тамам гъапIну.
Къайд дапIну ккундуки, му проект республикайиъ 2019-пи йисхъан мина ляхник кипна.
РД-йин транспортдинна рякъярин мяишатдин министерствойиан туву мялуматариинди, сач республикайин улупнайи кьадар рякъяр рас апIуз бюджетдиан 1 миллиардна 287 миллион манат жара гъапIну.
Хъа шагьрар-гъулариъ жямяаьтлугъ йишвар ва гьяятар рас апIбан «Шагьринсиб гъулайвал айи аьгьвалат дюзмиш апIувал» проектдин дахилнаъди 2020-пи йисан ихь региондиъ 259 жямяаьтлугъ йишвар ва хуларин гьяятар рас гъапIну. Думу ляхнар кIули гъахуз 1 миллиард пулин дакьатар харж дапIна. Му проектдин гьякьнаан республикайин тикилишчивалин министерствойин пресс-гъуллугънаан туву мялуматариинди, 2020-пи йисан эвелиан 52 муниципалитетарин 241 дараматтIан рас апIуз пландик ктайи, ва думу ляхнариз 985 миллион манат жара дапIнайи. Хъа аукцион дубхну, 50 миллион манат кьяняаьт дапIну, хъанара 18 тикилишсана проектдик кирчну.
Сачдин йисандин арайиъ коронавирусдихъди аьлакьалу аьгьвалат гъагъиб гъабхьнушра, зиихъ улупнайидар ктарди, республикайин экономика артмиш апIбан хъанара хайлин мисалар ктухуз шулу. Дурар вари саб макьалайиъ улупуз шулдар, гьаддиз учу дурарикан кми-кмиди газатдин машариъ бикIидича.
