Газат урхру бицIи дустар!
Учу, гьаму нумрайилан ккебгъну, вазлин арайиъ саб ражари газатдиъ «БицIидарин маш» тувдича. Думу машнаъ учвуз маракьлу табшуругъар, зарафатнан шиърар, кроссвордар, тяди-тяди кIуру гафар, дургъунагъар, ихь шаирари бицIидариз дидикIнайи эсерар чап апIидича. Учвхьан кагъзариз, теклифариз ва бабан чIалниинди учву гъидикIу шиърариз, ихтилатариз ккилигурача.
Ужувлан ппазиппендйир
Зубайдат Шябанова
Уж’вал фу вуш шлихьан пуз шулу? Йиз фикриан, саб фила вуш уж’вал гъапIу касди му суалназ жаваб тувру. Уж’вал, жвувкан тина жара инсандиз апIурайи кюмекси, ихь уьмрин жара апIуз даршлу пайра ву. Ужувлан ляхин жарадарикан ккун апIруб дар. Дидиз гьациб лишан а – уж’вал гъапIу касдихьна думу чав хъадабкну гъюру.Уж’вал гьар жюрейин успагьи рангарин ппазиппендйириз ухшар айиб ву. УкIу завариъ айи диди нубатнан ражари шлихьинди тIибхуруш, фикир апIуру.
Амма саб вахтнара уву инсан вуйиб ва вари яв хилиъ айиб кIваълан магьархан. Увхьанра уж’вал апIуз ва жара инсанарихьинди ужувлан ляхнар гъахру успагьи ппазиппендйир деетуз шулвухьан. Фунур касдира апIру ужуб ляхни дюн’яйиъ ислягьвал, дуствал, шадвал хъана артухъ хьуз гъитру. Саб хайлин-хайлин йисарилан ихь дюн’яйиъ писвал зат имдарди, анжагъ уж’валтIан гъудрубзуз мумкин ву…
Уж’вал апIуз думукьан гьииди дар, хъа думу кIваз гизаф хуш шлу ляхин ву. ИкибаштIан, уж’вал, рягьимлувалин ляхин вая кюмек гъапIу касдиз инсанари гьюрмат апIуру, дугъаз ужудар, кIваз мани тясир апIру гафар кIуру. Думуган фунур касра шад ва рази шулу. Уву жара касдиз гъапIу ужувлан ляхни думу шад гъапIиган, увура лап рази шулва, ва хъана му ляхин апIуз юкIв гъюру. Уж’вал апIуз саб дюшюш лазим ву, кIурударра а. Учву бицIидар вушра, учвкан вуйи кюмекназ, уж’вал апIбан ляхнариз ккилигурайи инсанарра хайлин хьуб мумкин ву. Гъуншдиъ айи кьаби баб, гим’ин деънайи агьли аба, бицIину чи, хизандин ляхнарихьан бизар духьнайи дада – вари гьюрматназ ва уж’вал апIбан ляхнариз ккилигура. Дурар уж’вал апIуз лайикьлударра ву.
Ухьу уж’вал апIувалихъ хъугъри имиди, думу наанкIа дубгидар. Думу гьаммишан писвалиин гъалиб шулу, ва диди инсанариз гьякьлу рякъюъди гъягъюз кюмек апIуру. Хъа учву фукьан гизаф ужувлан ляхнар гъапIиш, гьадмукьан гизаф ужувлан ппазиппендйир артухъ ва кьувватлу хьиди.
Агъакерим Агъададашев
КАРТФАР
Саб ражари бистниъ мейвйир:
Картфар, кьутIар, гугар, гулйир,
СатIи духьну бистнин кьялаз,
Деъну гъузну гизаф кьаназ.
Собрандин кIул дапIну картфар,
Хъюгъну дурар апIуз гафар.
Гьарди апIури чан адар,
ГъапIну лап аьхю докладар.
УтIурсну чпин яркьу йирфар,
Сифте гъулхну чIатху картфар:
– Гагь убхьури, гагь убжури,
ИпIуру узу гьарсари.
Герек хьиган, aпIypy хю,
Хайир кайиб гизаф аьхю.
Вари дюн’яйиъ айиз ад,
Гьарсар касдиз аьгъя йиз дад.
Узу кадру хураг апIдар,
Нагагь гъапIиш, гизаф ипIдар.
Хъасин хъюгъну улхуз кьутIар,
Дахьнайидар гунтIар-гунтIар:
Ич дад вуйич гизаф ицциб,
Ругдикк ккача гьарган марцциб.
Шлиз вушра вуча дарман,
ГъапIу касдик кибшру аман.
Дидин кьяляхъ хъюгъну гулйир,
АпIури лап аьхю хуйир:
Алахьнача гизаф палтар,
Саб-сабдилан гъатар-гъатар,
Шли гал алдабгъиш ич кьяллан,
Шид гъюру дугъан уларлан.
Гьамци ими, кIура, дурар
Гъира, апIури гьюжатар.
Дураркан фундар вуш дугъри,
БицIи дустар, йипай ари.
Гюлбика Уьмарова
ККУРТАР ХРУ ППЕППЕ
Ккурттар хру, уьру
ппеппе,
гъабчава тIибхну,
ппеппе.
Духьнайиз йирси
ккурттар,
ккундузуз
цIийи
ккурттар.
ТIюхъярикан яв
кIару,
гарцIларикан яв
уьру,
ктатунза мани
хилар,
аькъина, ппеппе,
ккурттар.
Адугъай-дугъай!
KIаpy чарчликк лап гъизгъин
Дусна шубур чи эркин.
Чарчлин зиин са-сабди.
KIикIлар ергура бицIи.
(Дандаг, саж, кварицI)
Деъну чвурхур,
Дийигъну тIирхур,
Хьадну ахур,
Кьюрдну лихур.
(Деъру ва ликрин мярхяр)
МучIу чюлиъ
Акв кайи ул,
Йигъну бихъдар
Мабганай, кIур.
(Акв тувру мяляхъв)
Лягълягъ – икриъ,
КкепIей – хулаъ.
(Ху ва гату)
Жан-жан – кIури, хабахъ хъайир,
БицIи дади ккарцурайир,
Чаз туву ипIруб гъипIундар,
Хьуд йисан аьхюгъахьундар,
Гьамус дада аьхю гъахьну,
БицIи нини йитим гъахьну.
(Жакул)
Мани вахтна шулу мичIлиб,
МичIли вахтна шулу маниб.
(Булагъ)
Математикайин дакьикьа
Жерге давам апIин (шиклик)
4, 8, 15, 29, …?7, 10, 14, 19, 25, 32, …, …?9, 8, 11, 16, 15, 48, 21, 192, …, …, …?
Халкьдин хазнайиан
Агъар-гъагъар,
Гъашдин кIулар,
Чепер-пепер,
Пелли-велли,
ЖафатI-фатI,
Гал-сив,
Шялягь-бялягь,
ЧIвугърибитIан
Пубан тIяркьу
ГьитIибкI яв тIуб!
*****
Ччилар, кIарар,
Шюхъяр, мудрар,
Агури баб,
Ишура, кIур,
Хъа уву гьаз
Ишурава,
БицIи Гюлназ?
Кюкдин кацIси
Бабан хабахъ,
Аку вазси
Гъюдли шинтакк
Лай-лай, йиз риш.
Ах, йиз Гюлназ.
