Гьар йисан 20-пи апрелиъ Урусатдиъ жарариз кюмек вуди ифи туврударин (донорарин) Милли йигъ къайд апIури шулу. Думу йигъ 2007-пи йисан 20-пи февралиъ РФ-дин Госдумайиъ донорвалин ва ифи тартиб апIру станцияйин гъуллугънан месэлйир гьял апIурайи совещаниейиъ тяйин гъапIнийи. Урусатдиъ му йигъ сабпи ражари жара касдиз ифи тувбан гьяракатариз гьюрмат улупбан лишниккди кIули гъябгъюра.
КIваин апIуз ккундучуз, 1832-пи йисан 20-пи апрелиъ Петербургдиан вуйи акушер Андрей Вольфди, ватандаш медицинайин тажрубайиъ сабпи ражари вуди, гизаф ифи дубшну кечмиш шулайи дишагьлийиъ дугъан жилирин ифи убзнийи. ва гьамци думу аьжаликкан ккадагънийи.
Му дюшюшну Урусатдиъ донорвалин артмиш’вализ бина ккивну.
Гъи Урусатдиъ 1,3 миллион донорар а. Му улупбар йислан-йисаз за шула, гьадму гьисабнаан ихь республикайиъра.
Дагъустандиъ айи ифи тувру ва тартиб апIру республикайин станцияйин кIулин духтрин медицинайин цирклин заместитель Марьям Лачуевайи ич сюгьбатнаъ къайд гъапIганси, гъийин йигъаз республикайиъ 721 Урусатдин гьюрматлу донорар а.
«Гизафси кьитди айи ифи отрицательный резус-факторин группйириндар ву. ГьудрубкIрайи вая кьитдитIан адру ифи больницйириз лазим гъабхьи вахтна, ич гьисабнаъ айи донорариз зенгар дапIну, ифи тувуз гъюбан теклиф диврача. Инсанар чпин хушниинди ифи тувуз гъюру. Асас вуди 99,2% донорари кьиматсузди ифи тувра. 2020-пи йисан учу 14 804 донор кьабул гъапIунча. Дурарин гьисабнаъ сад йисандин арайиъ швнуб-саб ражари ифи туврударра а. Донор саб ражари ифи тувуризра кIура. Хъа донация – йисандин арайиъ швнуб-саб ражари ифи туврувализ кIуру. Гьаци вуйиган, 14 804 донори 2020-пи йисан 22 184 ражари ифи тувна. Учуз улупнайи пландиинди донорарин кьадар тамам апIуз гъабхьундаршра, ифи гъадабгъувалин план 100%-тIан артухъ тамам апIуз мумкинвал гъабхьунчуз. Учу 2020-пи йисан 12 тонна 645 литр ифи гьязур гъапIунча. Республикайин больницйир, клиникйир ифдихъди тямин апIбан гьякьнаан читинвалар гъахьундарчуз», – гъапну ич сюгьбатнаъ Марьям Лачуевайи.
Духтрин гафариинди, республикайин волонтерари станцияйиз хайлин кюмек апIура. Ифи гьудрубкIру вахт- на станцияйин духтрар волонтерарин дестйирихьна илтIикIуру. «Ужувлан женгчйир», «Медикар-волонтерар», «Ухьу сатIиди вухьа», «Уж’вал гьамушвахь хьа» ва гьацира жара жямяаьтлугъ тешкилатари, рягьимлувалин фондари ва студентари кюмек апIури шулу.
Марьям Лачуевайи къайд гъапIганси, ифи 60 йис хьайизкьан тувуз шулу. Эгер инсандиз донор хьуз ккундуш, думу ифи гъадабгъру станцияйиз дуфну ккунду. Духтри ифи тувбакан инсандин сагъ’вализ саб жюрейинра хатIа аш-адарш, дугъак уьзур ктарш аьгъю гъапIхъантина, фунур касдихьанра донор хьуз шулу.
Учв Марьям Лачуевара улихьди хайлин йисари Урусатдин гьюрматлу донор вуди гъахьну. Дугъу му рякъюз чан вари хизандин вакилар, багахьлуйир, гъуландар жалб гъапIну. «Гьюрматлу донор» ччвур гъазанмиш дапIнайидариз гьюкуматдин терефнаан гьар йисан саб ражари 15 агъзур манатра тувра.
Аьзарлу духьнайи, хатIа-балайикк ккахъну больницйириъ ккаънайи агъзрариинди инсанариз ифи лазим шулу. «Увура гъач, дустаризра теклиф апIин!!!» кIуру кагъзарра пай апIури, 20-пи апрелиъ Мягьячгъалайиъ Редукторный поселокдиъ айи газатаринна журналарин Чапханайин дараматарин улихьна ифи адабгъру духтрар айи машин гъафнийи. Республикайин мялуматарин жюрбежюр дакьатариъ лихурайи журналистар – жигьилар ва яшлуйир – ифи тувуз гъушнийи. Саб сяаьтнан арайиъ 20-кьан касди ифи тувнийи.
Дурарин арайиъ айи кьюр бицIирин дада, Сяида Къурбановайи, му рягьимлувалин серенжемдин гьякьнаан гьамци гъапнийи:
– Узу аьхю разивалиинди ифи тувуз гъафунза. Хъа мушваъ варидарихьан ифи гъадабгъурадар. Ифи адабгъайиз улихьна духтрари ахтармишар гъахура. Эгер, ифи тувбан бадали, сагъламвалин улупбар къайдайиъ адарш, ифи адабгъурадар».
«Табасарандин нурар» газатдин журналистар – Гюльнара Мягьямедова, Эльмира Багъдаева ва бухгалтер Людмила Кудрявцева гьаму ужувлан ляхниъ иштирак гъахьну.
Дагъустандиъ 700-тIан артухъ гьюрматлу донорар яшамиш шула. Деврин медицинайин хъуркьувалар гизаф ашра, инсандин ифи адарди гьял апIуз даршлу месэлйир медицинайиъ гизаф гъузра. Инсанди жара касдин сагъламвал за апIуз кюмек тувра, хъа думутIан баркаллу ляхин айинхъа?
Учу туву ифдин литIан кубкIу гьарсар аьзарлуйиз дидкан кюмек ва ургуб сабаб ишри.
