Гюрчег’вализ гъуллугъ апIури…
Хючна гъулаъ айи Табасаран райондин бицIидарин искусствйирин мектебдиз 2020-пи йисан ихь машгьур композитор ва жямяаьтлугъ кас Кьасум Мягьямедовдин ччвур тувнийи. Дициб гьюрматлу ччвур тувували, гьелбетда, мектебдин мялимарин ляхнихьна вуйи аьшкь ва тIалаблувал хъана артухъ гъапIну. Мушваъ аьгъювалар гъадагъурайи урхурайидари райондин ва республикайин дережайиъди кIули гъуху жюрбежюр конкурсариъ аьхю хъуркьувалар гъазанмиш дапIна, хайлин пешкешар, грамотйир ва дипломар гъадагъна.
Газатдин гъубшу нумрайиъ учу му мектебдиъ урхурайидарин нубатнан хъуркьуваликан гъибикIнийча. КIваин апIурача, 2021-пи йисан 21-пи апрелиъ Мягьячгъала шагьриъ музыкайин жюрбежюр алатариин мукьмар йивбаан бицIидарин арайиъ кIули гъубшу «ТIилисим кайи швутIрам» кIуру республикайин конкурсдиъ Кь.Мягьямедовдин ччвурнахъ хъайи бицIидарин искусствйирин мектебдин музыкайин отделениейиъ урхурайи бицIидари пешкешнан йишвар гъазанмиш гъапIну. Табасаран райондин «Дуствал» кIуру халкьдин алатариин мукьмар йивру бицIидарин оркестрин вакилари – чве ва чи Аслан ва Бесханум Аслановари, Хадижа Мукаиловайи, Аьлиаьгьмед Къазиаьгьмедовди ва Ислам Исаевди конкурсдин кьюбиб паяриъра иштирак’вал гъапIнийи. Далдабу йивру конкурсдиан Рашид Сялягьудинович Рашидовди гьязур гъапIу бицIидари 1-пи йишв гъибисну, хъа ушвнихьди ил хъипри мукьмар йивру алатарин конкурсдиъ Рашид Зубаилович Рашидовди гьязур гъапIу бицIидар 2-пи йишван сагьибар гъахьну.
Гьамцдар ужудар мукьмар йивру урхурайидар гьязур апIбаз лигну, кьюбрид мялимарра РД-йин культурайин министрин терефнаан дипломарихъди лишанлу гъапIну.
Гъябгъюрайи йисан гьаму коллективдин му кьюбпи хъуркьувал ву. 2021-пи йисан эвелиъ республикайин дережайиъди кIули гъубшу халкьдин вари жюрейин алатариин мукьмар йивбан конкурсдиъ дурари шубубпи йишв гъазанмиш гъапIну.
Табасаран райондин искусствйирин мектебдин директор Исмяил Исмяиловди мектебдин гьялнакан, гъазанмиш дапIнайи хъуркьуваларикан ва алахьурайи читинваларикан гьамци гъапнийи: «Му идарайиъ гьамусяаьт 14 пишекар лихура, дурарикан 12 мялим ву. Мушваъ жюрбежюр алатариин мукьмар йивбан, театрин, искусствойин, ялхъвнар апIбан сяняаьтарин, шиклар зигбан отделенйир лихура. Хореографияйин, яна ялхъв-нар апIбан отделение АхьитI гъулаъ, хъа шиклар зигбан отделение – Пилигъ гъулаъ лихура.
АхьитI гъулаъ лихурайи хореографияйин мялим Агъамирза Агъасиевдин ляхин жаради къайд апIбаз лайикь ву. Пишекарвалин аьхю устадвал айи му мялимди саб жюрейинра шартIар адру АхьтIарин культурайин Хулан дараматдиъ, лазим вуйи кьадар сягьнайин алабхьру палат ва жара лазим вуйи шей’ар адаршра, намуслу ляхин гъабхура. Дугъаз чухсагъул. Гьацдар читинвалариз дилигди, дугъу регьбервал туврайи коллектив кми-кмиди республикайиъ ва райондиъ кIули гъягъру жюрбежюр серенжемариъ иштирак шула.
Музыкайин отделениейиъ чюнгрин, тарин ва жара симар али алатариин мукьмар йивуз улупурайи мялим Нури Рашидовди апIурайи ляхинра тярифназ лайикь ву. Му касдин хиликк урхурайидарира райондиъ ва республикайиъ кIули гъягъру хайлин серенжемариъ симар али алатариин мукьмар йивбаан заан устадвал улупура».
Дербент шагьриъ музыкайин училищейин кларнетдин отделение ккудубкIну, мушваъ ляхин апIуз сарсана жигьил мялимра дуфна. Дугъу гьязур апIуз хъюгънайи урхурайидарира ужудар хъуркьувалар улупура.
Къайд апIуб лазим вуки, Табасаран райондин глава Мягьямед Къурбановдин кюмекниинди искусствйирин мектебдиъ фортепианойин отделениера ачмиш апIуз ва цифрайин фортепиано масу гъадабгъуз мумкинвал гъабхьну. Думу отделениейиъ дарсар чав искусствйирин мектебдин директор Исмяил Исмяиловди кивра.
Коронавирусдин тIягъюн тарабгъували урхурайи баяр-шубарин аьгъюваларин дережа гизаф кьяляхъ гъивну. Роспотребнадзорин тIалабариз асас вуди, сабишв’инди гизаф бицIидар уч апIуз ихтияр туври гъахьундар. Гьамус мектебдиъ ляхин яваш-явашди чан къайдайихъна гъюра.
Чпиз кюмек апIбаз искусствйирин мектебдин коллективди Табасаран райондин глава Мягьямед Къурбановдиз аьхю чухсагъул мялум апIура.
Хъа ухьу му коллективдиз хъана заан хъуркьувалар гъазанмиш апIуз сагъ’вал ккун апIурхьа.
ЦIийи ччвурар агури
2021-пи йисан 19-пи апрелиан 23-пи апрелиз Табасаран райондин культурайин Хулаъ райондин культурайин управлениейи образованиейин управлениейихъди сатIиди, мектебариъ урхурайи бицIидарин арайиъ цIийи зигьимлу баяр-шубар агбан бадали, «Бажаранвал кайи цIийи касар» ччвур тувнайи конкурс кIули гъубхну. Конкурс, яшназ лигну, кьюб йишваз пай дапIнайи: 1-пи дестейик 7-15 йисарин яшнаъ айи, хъа 2-пи дестейик 16 йислан 25 йис’ина яш дубхьнайи бицIидар кахьрайи. Музыкайин нумрар шубуб номинацияйикан ибарат вуйи: 1-пи номинация – музыкайин алатдиин мукьам йивувал; 2-пи номинация – мяъли апIувал; 3-пи номинация – ялхъван апIувал. Гьарсаб номинацияйиъ 1-2-3-пи йишвар гъадагъдариз тялукь дипломар, грамотйир ва кьиматлу пешкешарра тувди. Апрелин вазлиъ конкурсдин финалра кIули гъябгъиди.
Му конкурс гьар йисан апрелин вазлиъ тешкил апIурайиб ву. 2020-пи йисан коронавирусдин тIягъвни мициб серенжем тешкил апIуз гъитундайи. Музыкайиин юкIв али, гьевес кайи бицIидар гизаф ашра, гъулариъ айи мектебариъ музыкайин дарсар кивру мялимари ва культурайин хулариъ лихурайи гъуллугъчйири дурарихъди цIибдитIан ляхин дарапIрайивал аьгъю шулу. Йислан-йисаз душвариъ бажаранлу бицIидарин кьадар цIиб шула. Хъа райондин кьялаъ айи, бицIидарихъди ляхин апIурайи идарйирин ляхин лазим вуйи къайдайиинди гъабхурайивал аьгъю шула. Гьацдар идарйирикан саб – бицIидарин яратмишарин Хал ву. Магьа гьаму конкурсдиъра Хючнаарин сабпи нумрайин лицейиан ва Табасаран гимназияйиан вуйи бицIидари чпик ялхъвнар апIбаан, музыкайин алатариин мукьмар йивбаан ва мяълийир апIбаан бажаранвал кайивал, дурарихъди мялимари чпиз улупнайи тIалабариинди ляхин апIурайивал улупну.
Кьасум Мягьямедовдин ччвурнахъ хъайи искусствйирин мектебдира заан дережайиъди ляхин апIурайивал тасдикь гъабхьну. Му идарайи гьязур апIурайи халкьдин мукьмар йивру оркестри райондиъ шулайи вари серенжемариъ иштирак’вал апIура, республикайиъ ва райондиъ кIули гъягъру вари конкурсариъра заан кьиматар гъадагъура.
Саспи гъулариъ культурайин хулариъ лихурайи гъуллугъчйирира бицIидарихъди ужуб ляхин гъабхура. Гьадрарикан сар вуйи, Кюрягъ гъулаъ айи культурайин Хулан художествойин руководителди лихурайи Аьбдукерим Керимовди бицIидарихъди гьязур дапIнайи ялхъвни гьаму конкурсдиъ заан кьиматар гъадагъну. Гьацдар культурайин хуларикан вуди Жулжагъ, Къужник, АхьитI, Зилли гъуларин культурайин хуларра гьисаб апIуз шулу.
