28-пи апрелиъ вахтназ вуди Дагъустандин кIулиъ айирин вазифйир тамам апIурайи Сергей Меликовди шубуб сяаьтнан арайиъ прямой эфириъ дагъустанлуйирин суалариз жавабар тувну.
Улихьнаси учв кьибла Дагъустандиз гъягъбакан улхури, Сергей Меликовди думу аьтрафариъ айи районарин аьхюну пай главйири апIурайи ляхниз ужуб кьимат тувну. РД-йин кIулиъ айир майин вазлиъ республикайин дагълу зонайиз гъягъбанди ву, хъасин кафари аьтрафарин районаризра гъягъиди. Хъа хьадан вахтнан арайиъ Сергей Меликовди Дагъустандин вари муниципалин образованйириз гъягъювал планламиш апIура.
БицIидарин багъариз нубатнахъ дийигънайи бицIидарин гьякьнаан.
Дагъустандиъ гьаму месэлайихъди арайиз дуфнайи аьгьвалатнакан улхури, С. Меликовди гьамци гъапну: «Дагъустандиъ бицIидарин багъариз бицIидар тувбан нубатнахъ 30 агъзуртIан артухъ баяр-шубар дийигъна. 2021-пи йисан республикайиъ бицIидарин 61 багъ ишлетмиш’вализ тувувал планламиш дапIна. Дагъустандиъ баяр-шубарин бицIидарин багъариз кьабул апIбаан арайиз дуфнайи нубатар ккудукIбан бадали, 150-200 багъ лазим ву».
Хизанариз кьабул дапIнайи бицIидарикан.
С.Меликовдин гафариинди, Да-гъустандиъ жара хизанариз кьабул дапIнайи бицIидарин кьадар 4 агъзуриинакьан удубчIвна. 3781 бицIириз гьар вазли пулин кюмек тувра. БицIидар чпин хизанариз кьабул дапIнайи хизанарин кьадар 90-тIан артухъ ву. Республикайиъ жвуван хизандиз жара бицIидар кьабул гъапIу дадйирин клуб тешкил апIбан гьякьнаан къарар кьабул апIруваликан мялум гъапIну.
Мягьячгъалайин артмиш’валикан.
Мягьячгъала шагьур артмиш апIбан багахь йисариз вуйи план дигиш апIбанди ву. Республикайин меркездиъ Каспий гьюлин гъирагъдихъди, «Лизи швеъ» сагъламвал за апIру центрихъан хъюгъну, Халкьдин аллеяйихънакьан инасанариз рягьятвал гъадабгъру, сейир апIру Набережная тикмиш апIувал планламиш дапIна.
Прямой эфириъ республикайин агьалйириз жилин участокар жара апIбан месэлара за гъапIнийи.
«Республикайиъ Дагъустандин агьалйириз яшамиш шлу хусуси хулар тикмиш апIуз жилин участокар жара апIбан аьлава уьлчйир улупнайи программа гьязур апIура. Гизаф бицIидар хъайи хизанариз яшамиш шлу хусуси хулар дивру участок масу гъадабгъбан бадали, пулин дакьатар жара апIбан къайда РД-йин Правительствойин дережайиъди гьял апIура», – къайд гъапIну региондин кIулиъ айири.
Кикунийин консервйир гьясил апIру заводдин гьякьнаан.
«Завод лап хъябкьру гьялнахъна дуфна. Думу завод либхури гъитбан бадали, ерли агьалйириз лихру йи-швар уьрхбан бадали, ухьу вари мумкинвалар ишлетмиш дапIну ккунду», – гъапну Сергей Меликовди. Дугъу республикайин правительствойиз Кикунийин консервйир гьясил апIру заводдин ляхин жанлу апIбан план тартиб апIувалин табшуругъ тувну.
Афгъандин дявдин ветеранарин гьякьнаан.
«Гьаму йисан ухьу, Афгъандин дявдин женгарин иштиракчйириз яшамиш шлу хулар масу гъадагъбан бадали, жара апIурайи субсидйирин дакьатарин кьадар за гъапIунхьа. Лап багарихьди пулин дакьатарин кьадар артухъ апIуз мумкинвалар агбак умуд киврухьа. Афгъандиан ихь эскрар адаъну, 30 йистIан артухъ вахт гъубшну, хъа дурар гъира яшамиш шлу хуларихъди тямин дапIну адрували нач хьуз гъитра», – гъапну Сергей Меликовди
Зирзибилин месэлайин гьякьнаан.
«Зирзибили республика ккапIуз хъюгъбан месэла арайиз гъюбан тахсиркар, улихьна чпин хусуси жибар ацIри лихури гъахьи, хъасин саб дупну ляхин апIувал дебккуз йикьрар гъапIу компанйир ву. Дурари, чпи арайиз гъахи читинваларихъан жавабдарвал гъабхиди. Ухьуз зирзибилин месэла гьял апIбан кьюб рякъ ахьуз: зирзибил марцц апIру региондин оператор ктагъбан конкурс мялум апIувал ясана гьадму ляхин апIру республикайин тешкилат арайиз хувал. Узу кьюбпи рякъюн терефкар вуза. Гьаддиз месэла гьюкмин мюгькам гюзчиваликк дюбхну ккунду. Гьамусяаьт жара регионариан вуйи экспертарра ляхниина жалб дапIну, зирзибил марцц апIбан схема тартиб апIура. Думу схемайиъ, шагьрарин аьтрафарси, гъуларин аьтрафарра марцц апIувал атIабгиди. Схема гьаму йисан сентябрин вазлиз ккудубкIувал планламиш апIурача», – мялум гъапIнийи Сергей Меликовди.
Футболин гьякьнаан.
Дагъустандин футболикан улхури, региондин кIулиъ айири къайд гъапIну: «Дагъустандиъ, спортдин кчIихбарин жюрйирси, футбол уйнамиш апIувалра лап ккуни тамши ву. Спортдин дараматар тикмиш апIувал ккун апIурайи теклифар, аьрзйир узухьна гизаф гъюра. Учу Дагъустандиъ футбол уйнамиш апIувал цIийи алапIбан ляхин гъабхурача. БицIи вахтнахъан мина спортсменар гьязур апIуз хъюгъну, футбол артмиш апIбан гьякьнаан Урусатдин футболин союздихъди йикьрар йитIнача».
Сергей Меликовди прямой эфир гъябгъюрайи вахтна, 4 месэла гьял дарапIди, республикайихьан артмиш хьуз даршлуваликан гъапну. «Сабпиб – жиларихъди аьлакьалу месэла. Яшамиш шлу хусуси хулар, гизаф квартирйир ккайи хулар тикмиш апIру йишвар, гъулан мяишатарин объектариз, промышленностдин паркариз ясана туризмдин цирклиз вуйи йишвар жара дарапIди, ухьхьан ярхлаз гъягъюз хьибдар. Хъа гъи ухьу улихьна жара дапIнайи жилин участокарин месэла цIийикIултIан гьял дапIну ккунду.
Кьюбпиб – штухъди тямин апIбан месэла. Гьял дапIну адру гьаму месэлайиан зарар дархьи инсан Дагъустандиъ адаршул.
Шубубпиб – ТЭК, газ ва акв.
Юкьубпиб – зирзибилин месэла. Гьяйифки, вари гьаму месэлйир бязи инсанари хусуси метлебар ади, чпин хилариинди арайиз гъахидар ву. Дурариз инсанариз зарар шулайиваликан вижна ктар.
Зиихъ узу ктуху месэлйир важиблудар ву, эгер ухьу дурар лап багарихьди гьял дарапIиш, гележегдиъра ухьуз артмиш’вал хьибдар», – натижа гъивнийи Сергей Меликовди.
Прямой эфир гъябгъюрайи вахтна за дапIнайи месэлйирин гьякьнаан Сергей Меликовди РД-йин Правительствойиз, асас министерствйириз ва идарйириз, шагьрарин ва районарин кIулиъ айидариз, гьял дапIну ккуни вахтра улупну, табшуругъар тувнийи.
