РД-йин зегьметнан ва социалин артмиш`валин министр Изумруд Мюгьюдиновайи, 2018-пи йисандин бикарвалин натижйирикан улхури, республикайин ЦЗН-дин тешкилатарин гьисабнаъ ади гъахьи бикарарин кьадар 1700 касдихьна цIиб духьнайивал къайд гъапIну. Дугъан гафариинди, гьамусяаьт гьисабнаъ ади, 23 400 кас ляхниз ккилигура.

Аьхиримжи йисари къанунсузди дилаварчивал апIуз шули амдру ихь республикайиъ налогарин гъуллугънан гьисабнаъ дийигъурайидарин кьадар артухъ дубхьнайивали ва дилаварчивалин тешкилатариъ лихурайидар къанундиинди ляхниз гъадагъувал тIалаб апIурайивали бикарарин кьадар цIиб хьуз гъитра.

Вушра, дилаварчивалин ляхин кIулиз адабгъуз, думу артмиш шлу саягъниинди албагуз варидарихьан удукьурадар, удукьури гъабхьишра, дурариз гьюкуматдин терефнаан кюмек лазим шулу.

Дербент шагьриъ бицIи диваларчивалиин машгъул вуйидариз фициб кюмек апIураш аьгъю апIуз ккунди, узу шагьрин администрацияйин экономикайинна инвес-тицйирин отделин начальникдин заместитель ТIагьир Разахановдихъди ва шагьрин ЦЗН-дин начальник Рамил Аьгьмедовдихъди гюрюшмиш гъахьунза.

ТIагьир Разахановдин гафариинди, аьхиримжи вахтна шагьрин администрацияйин, налогарин инспекцияйин, МЧС-дин, къанунар уьрхру органарин ва Роспотребнадзорин пишекрарикан тешкил дапIнайи комиссияйи, Дербентдиъ дилаварчйир къанундин тIалабарихъди лихбан бадали, гизаф зегьмет зигура. Му комиссияйи шагьриъ айи туканариъ, базрариъ, ресторанариъ, саб гафниинди, инсанариз ипIруб гьязур апIурайи ва ипIру сурсатар масу туврайи йишвариъ лихурайидарин сагъламвалин дафт-рар ва гьацира ляхин апIбан бадали йитIнайи йикьрар ва вари лазим вуйи документар ахтармиш апIура.

«Налогар туври, вари документар ади лихурайи дилаварчйириз манигъ’вал апIрур адар. Хъа дицисдар дюшюшар гъахьиш, чпиз айи ихтиярарихъди таниш апIури, учу дурариз лазим вуйи мялуматар ва кюмек туврача. Дюзди гъапиш, дилаварчивалихъ хъюгънайидариз саб-кьюб вазлиъ манигъ’вал апIури шулдарча. Эгер ляхин гъябгъюз хъюгъиш, дурар налогарин гьисабнаъ учIвра. Гьаци дилигну, му ляхин дипрударра шулу», – кIура йиз сюгьбатчийи.

Дупну ккундуки, бязи дилаварчйириз хайир шулашра, налогар тувуз ккундар. Бюджетдин ляхниъ айи гьарсар касдин маважибдиканра налог ктабгъура. Гьамусяаьт шагьрин глава Х.М.Абакаровдин тешкиллувалиинди, бицIи дилаварчивалихъ хъайидариз ва хъюгъюз ккунидариз кюмек апIру, шагьрин ва банкарин кIулиъ айидарикан ва дилаварчйирикан ибарат вуйи координационный совет тешкил дапIна.

«Ихь Дагъустандиъси, Дербент шагьриъра туризмдиз гизаф фикир тувуз хъюгъна. Шагьриъ гъирагъдиан гъюрудар яшамиш хьуз шлу хяларин хулар гьуркIну адар. Дурар хъана дивуб лазим ву. Республикайиъ дилаварчйирин ихтиярар уьрхру тешкилатра а. Узуз аьгъяди, шагьриъ дилаварчйириз манигъ’вал апIбан дюшюшар гьелелиг гъахьундар», – давам гъапIну ТIагьир Мухидиновичди.

Дугъу тасдикь гъапIганси, бицIи ва кьялан дилаварчивализ кюмек апIбан проектдихъди ляхин гъабхури, шагьриъ 96 касдихьан ляхин апIуз шлу 32 офис айи «бизнес-инкубатор» (шиклиъ) дивра. Му офисарин аренда 1-2 агъзур манаттIан хьибдар ва душвариъ шагьур артмиш апIуз диш дапIнайи дилаварчивалин ляхин гъябгъиди.

Дербент шагьрин ЦЗН-дин начальник Рамил Аьгьмедовдин гафариинди, 2018-пи йисан Дербент шагьриъ, хусуси дилаварчивал артмиш апIбан бадали, 4 касдиз гьюкуматдин терефнаан 58 800 манат пул тувну.

«Сари му пулин кюмекниинди жиларин деллегхана абццну. Сарсана шуру дишагьлийирин салон ачмиш гъапIну. Гьацира, Урусатдиъ яшамиш духьну, багъри шагьриз хъадакну дуфнайи сар жигьили 345-пи тюфенгчи дивизияйин ччвурнахъ хъайи кючейиъ ухьухь гьелелиг дицикьан адру «Кофе увухьди» кIуру хусуси тешкилат абццна. Улихьди вахтнара машинар рас апIури, чан мадар апIурайи сарсана касди, му пул гъадабгъну, СТО тешкил гъапIну. Дурари юкьридарира налогар тувра, чпин ляхин лазим вуйи къайдайиинди кIули гъабхура», – гъапнийи Рамил Аьгьмедовди.

Дугъу къайд гъапIганси, дилаварчивалин гъавриъ адруриз мици жара апIурайи пул тувуз шулдар. Гьязур дапIнайи бизнес-план ЦЗН-дин директори, начальникди ва бухгалтери ахтармиш апIура, хъасин пул жара апIура. Му пулихъ дилаварчивализ лазим вуйиб гъадабгъура.

«Ццийин йисанра му программа давам хьибди. Швнур касдиз кюмек апIуз шулуш, гьелелиг аьгъдарчуз. Пулин дакьатарра артухъ хьиди. Мициб программа шагьриъ бикарарин кьадар цIиб апIуз кьабул дапIнайиб ву. Му программайихъди ляхин апIрудар саб йишваъра дилихри, пенсияра гъададабгърайидар вуди духьну ккунду», – давам гъапIну Р.А.Аьгьмедовди.

Ухьуз рябкъюрайиганси, бицIи дилаварчивал артмиш апIбан бадали, гьюкуматдин терефнаан гизаф кюмек адар. Вушра, къайдайиз хурайи дилаварчивали ихь экономика артмиш хьпаз кюмек апIурайивалин гъавриъ ахьа. Улихьди шлин-вуш жибаъ уч шулайи пулин дакьатар гьамусяаьт шагьрин бюджетдиз гъягъюрайивали ихь яшайишдиъ ужудар дигиш’валар артухъ хьуз гъитрувалин ухьура гъавриъ ахьа.Аьхиримжи йисари къанунсузди дилаварчивал апIуз шули амдру ихь республикайиъ налогарин гъуллугънан гьисабнаъ дийигъурайидарин кьадар артухъ дубхьнайивали ва дилаварчивалин тешкилатариъ лихурайидар къанундиинди ляхниз гъадагъувал тIалаб апIурайивали бикарарин кьадар цIиб хьуз гъитра.

Вушра, дилаварчивалин ляхин кIулиз адабгъуз, думу артмиш шлу саягъниинди албагуз варидарихьан удукьурадар, удукьури гъабхьишра, дурариз гьюкуматдин терефнаан кюмек лазим шулу.

Дербент шагьриъ бицIи диваларчивалиин машгъул вуйидариз фициб кюмек апIураш аьгъю апIуз ккунди, узу шагьрин администрацияйин экономикайинна инвес-тицйирин отделин начальникдин заместитель ТIагьир Разахановдихъди ва шагьрин ЦЗН-дин начальник Рамил Аьгьмедовдихъди гюрюшмиш гъахьунза.

ТIагьир Разахановдин гафариинди, аьхиримжи вахтна шагьрин администрацияйин, налогарин инспекцияйин, МЧС-дин, къанунар уьрхру органарин ва Роспотребнадзорин пишекрарикан тешкил дапIнайи комиссияйи, Дербентдиъ дилаварч-йир къанундин тIалабарихъди лихбан бадали, гизаф зегьмет зигура. Му комиссияйи шагьриъ айи туканариъ, базрариъ, ресторанариъ, саб гафниинди, инсанариз ипIруб гьязур апIурайи ва ипIру сурсатар масу туврайи йишвариъ лихурайидарин сагъламвалин дафт-рар ва гьацира ляхин апIбан бадали йитIнайи йикьрар ва вари лазим вуйи документар ахтармиш апIура.

«Налогар туври, вари документар ади лихурайи дилаварчйириз манигъ’вал апIрур адар. Хъа дицисдар дюшюшар гъахьиш, чпиз айи ихтиярарихъди таниш апIури, учу дурариз лазим вуйи мялуматар ва кюмек туврача. Дюзди гъапиш, дилаварчивалихъ хъюгънайидариз саб-кьюб вазлиъ манигъ’вал апIури шулдарча. Эгер ляхин гъябгъюз хъюгъиш, дурар налогарин гьисабнаъ учIвра. Гьаци дилигну, му ляхин дипрударра шулу», – кIура йиз сюгьбатчийи.

Дупну ккундуки, бязи дилаварчйириз хайир шулашра, налогар тувуз ккундар. Бюджетдин ляхниъ айи гьарсар касдин маважибдиканра налог ктабгъура. Гьамусяаьт шагьрин глава Х.М.Абакаровдин тешкиллувалиинди, бицIи дилаварчивалихъ хъайидариз ва хъюгъюз ккунидариз кюмек апIру, шагьрин ва банкарин кIулиъ айидарикан ва дилаварчйирикан ибарат вуйи координационный совет тешкил дапIна.

«Ихь Дагъустандиъси, Дербент шагьриъра туризмдиз гизаф фикир тувуз хъюгъна. Шагьриъ гъирагъдиан гъюрудар яшамиш хьуз шлу хяларин хулар гьуркIну адар. Дурар хъана дивуб лазим ву. Республикайиъ дилаварчйирин ихтиярар уьрхру тешкилатра а. Узуз аьгъяди, шагьриъ дилаварчйириз манигъ’вал апIбан дюшюшар гьелелиг гъахьундар», – давам гъапIну ТIагьир Мухидиновичди.

Дугъу тасдикь гъапIганси, бицIи ва кьялан дилаварчивализ кюмек апIбан проектдихъди ляхин гъабхури, шагьриъ 96 касдихьан ляхин апIуз шлу 32 офис айи «бизнес-инкубатор» (шиклиъ) дивра. Му офисарин аренда 1-2 агъзур манаттIан хьибдар ва душвариъ шагьур артмиш апIуз диш дапIнайи дилаварчивалин ляхин гъябгъиди.

Дербент шагьрин ЦЗН-дин начальник Рамил Аьгьмедовдин гафариинди, 2018-пи йисан Дербент шагьриъ, хусуси дилаварчивал артмиш апIбан бадали, 4 касдиз гьюкуматдин терефнаан 58 800 манат пул тувну.

«Сари му пулин кюмекниинди жиларин деллегхана абццну. Сарсана шуру дишагьлийирин салон ачмиш гъапIну. Гьацира, Урусатдиъ яшамиш духьну, багъри шагьриз хъадакну дуфнайи сар жигьили 345-пи тюфенгчи дивизияйин ччвурнахъ хъайи кючейиъ ухьухь гьелелиг дицикьан адру «Кофе увухьди» кIуру хусуси тешкилат абццна. Улихьди вахтнара машинар рас апIури, чан мадар апIурайи сарсана касди, му пул гъадабгъну, СТО тешкил гъапIну. Дурари юкьридарира налогар тувра, чпин ляхин лазим вуйи къайдайиинди кIули гъабхура», – гъапнийи Рамил Аьгьмедовди.

Дугъу къайд гъапIганси, дилаварчивалин гъавриъ адруриз мици жара апIурайи пул тувуз шулдар. Гьязур дапIнайи бизнес-план ЦЗН-дин директори, начальникди ва бухгалтери ахтармиш апIура, хъасин пул жара апIура. Му пулихъ дилаварчивализ лазим вуйиб гъадабгъура.

«Ццийин йисанра му программа давам хьибди. Швнур касдиз кюмек апIуз шулуш, гьелелиг аьгъдарчуз. Пулин дакьатарра артухъ хьиди. Мициб программа шагьриъ бикарарин кьадар цIиб апIуз кьабул дапIнайиб ву. Му программа-йихъди ляхин апIрудар саб йишваъра дилихри, пенсияра гъададабгърайидар вуди духьну ккунду», – давам гъапIну Р.А.Аьгьмедовди.

Ухьуз рябкъюрайиганси, бицIи дилаварчивал артмиш апIбан бадали, гьюкуматдин терефнаан гизаф кюмек адар. Вушра, къайдайиз хурайи дилаварчивали ихь экономика артмиш хьпаз кюмек апIурайивалин гъавриъ ахьа. Улихьди шлин-вуш жибаъ уч шулайи пулин дакьатар гьамусяаьт шагьрин бюджетдиз гъягъюрайивали ихь яша-йишдиъ ужудар дигиш’валар артухъ хьуз гъитрувалин ухьура гъавриъ ахьа.